May Brexit için B planını sundu
Brexit Anlaşması'nın Britanya Parlamentosu'ndan geçmemesinin ardından Theresa May pazartesi öğleden sonra, AB'den çıkış için kendi alternatif planını açıkladı. Burada İrlanda için ayrılık anlaşmasında yer alan 'backstop'un yeniden müzakere edilmesi yer alsa da AB bunu reddediyor. Köşe yazarları May'in inadına anlayışla yaklaşamıyor.
İnatçı bir tutum
May'in dünkü performansı büyük bir hayal kırıklığıydı, diyor tagesschau.de:
“Hiç kimse May'in gerçekten de çantasından yepyeni bir plan çıkarıp 'Yaşasın, bakın, kimsenin aklına gelmeyen bir şey var burada!' diye bağırmasını beklemiyordu. Bunun yerine şöyle diyebilirdi mesela: Aceleci olmayalım, AB'den çıkış tarihinin ertelenmesini müzakere edelim, bunu izleyen aylarda da kendi aramızda Brüksel'de müzakere edebileceğimiz bir çizgiyi bulmaya çalışırız. May, bunun yerine bilindik şablonlarla ilerlemeyi tercih ediyor: Tek mantıklı plan bendeki ve başkalarının bunu anlamak için zamana ihtiyacı var. Bu dişli bir tavırdan çok inatçı bir tutum, çünkü insan Brexit gibi dev bir ulusal projenin altından tek başına kalkamaz.”
Kan akmasını durdurmak şart
De Morgen'a göre, May'in önerilerinin mevcut ayrılma anlaşmasının yeni bir sürümünü andırması tesadüf değil:
“May'in istediği alkış toplamak değil, inatçı parlamentosunu seçeneksiz bırakmak: Ya onun istediği anlaşma olacak ya da hiç anlaşma olmayacak. May'in oynadığı, son derece riskli bir poker. Brexit yaklaştıkça Kuzey İrlanda'da bir o kadar ateşle oynamaya başladı. ... İrlanda sınırının iki tarafında eşit derecede duyulan endişe, şiddet yoluyla kendilerini kanıtlamak adına küçük fraksiyon gruplarının anlaşma olmayan senaryodaki 'katı' sınırları suistimal edebilecekleri. ... May hem cumhuriyetçi hem de birlikçi radikalleri dizginlemek için elinden geleni yapmalı. Hayırlı Cuma Anlaşması yok edilmemeli, kan dökülmesi önlenmeli. Gerekirse bunun için Brexit süreci tamamen ertelenmeli.”
Londra yardıma hayır diyor
Avrupalı partnerleri Britanya başbakanına nasıl yardım edeceklerini bilseler ederlerdi, diyor Tages-Anzeiger:
“Kuzey İrlanda'daki zaten istikrarsız barışı tehlikeye atmamak, AB'nin dikkat ettiği konulardan sadece biri. AB'nin tek ve en önemli kozu olan Ortak Pazar'ın bütünlüğü de çok önemli. Theresa May son bir kez AB üyesi devletleri bölmek niyetinde ama bu kez de başarılı olması beklenmiyor. Aksi halde Brüksel, Avam Kamarası'nda muhalefetin de istediği şekilde AB'yle daha yoğun ilişkilerden tutun da, çıkış tarihinin ertelenmesine kadar her konuda desteğe hazır. Theresa May'in bunun için yapması gereken tek şey, evinde bu kez gerçek bir çoğunluğu arkasına alabilmesi.”
Alternatif planın hiç şansı yok
Daily Sabah gazetesi May'in alternatif planının Britanya'yı Brexit çıkmazından kurtarmaya yetmeyeceğini söylüyor:
“May'in alternatif planını birkaç Muhafazakar Parti milletvekili dışında kimse dikkate almayacaktır. May, anlaşmasız çözüm tamamen devre dışı kalmadan müzakere masasına oturmayı reddeden İşçi Partisi lideri Corbyn'le buluşmadı. Diğer partiler de başbakanı tutumunu değiştirmeye ikna edemedi. ... İrlanda'da bir sınırla sonuçlanacak anlaşmasızlık senaryosu, bu ülkede barışçıl bir çözümden bir adım uzaklaşılması anlamına gelecektir.”
Brexit karşıtları demokrasinin altını oyuyor
AB dostu Britanyalı parlamenterlerin sert Brexit'i gerekirse yasal yoldan engelleme çabaları The Daily Telegraph'ı öfkelendirmiş:
“Anlaşmasız bir Brexit'i kategorik olarak reddetmek ne zeki ne de mantıklı bir hamle. Bu yaklaşım tam da Brüksel'den ödün isteyeceği bir dönemde Britanya hükümetinin elini ciddi anlamda zayıflatacaktır. Ayrıca parlamenterler AB'den ayrılık tarihi olan 29 Mart 2019'un Britanya'ya ait Brexit yasasından çıkarılmasını oylamak zorunda kalacaktır. Böylece halk için AB'den ayrılmanın tek garantisi de ortadan kalkar. ... Militan Brexit karşıtları böylece sadece Brexit'i değil demokratik sisteme güvenin son kalıntılarını da yok ediyor.”
Tek bir Britanyalı bile 'backstop'a evet demez
AB ile Britanya hükümeti, Kuzey İrlanda ile İrlanda arasında katı bir sınırı önlemek amacıyla gerekirse Kuzey İrlanda'nın Gümrük Birliği ve Ortak Pazar'da kalmasını kararlaştırdı. The Irish Independent'e göre, İrlanda adasında mevcut durumu koruyan "backstop"un Britanya parlamentosundaki her partiden milletvekilini rahatsız etmesi anlaşılır bir durum:
“Ülkenin bir bölümüne kürtaj ya da vergi gibi konularda belli hakların aktarılması ile bütün bir bölgenin bambaşka bir hukuk sisteminin pazarına dahil edilmesi arasında dünyalar kadar fark var. Birinci durumun sınırlar üzerinde bir etkisi olamaz, ama ikincisinin var. Daha da önemlisi, 'backstop'la Kuzey İrlanda'da ticareti düzenleyen yasaların Brüksel'de ve Strazburg'ta yapılacak olması. Böylece Kuzey İrlanda seçmeni haklarından yoksun kalacak ve AB yasaları bu bölgede en üst yasal düzeni oluşturacaktır.”
Böyle iktidar değişikliği olmaz
taz'a göre muhalefetteki İşçi Partisi, başbakanın hezimetinden faydalanmayı beceremedi:
“Çarşamba akşamı, henüz güvensizlik oylamasının sonuçları kesinleşmeden muhalefetteki solcu İşçi Partisi'nin lideri ne yapacağını bilmez haldeydi. Parlamentoda erken seçim olması halinde Brexit tutumunun ne olacağı sorusunu, partinin karar vereceğini söyleyerek cevapladı. ... Yani Britanya'da seçim sandığından başka bir iktidar çıksa da fark etmeyecek. Ama çıkmazsa da Theresa May görevine devam edecek ve Brexit'i hayata geçirmek için gösterdiği sorumluluk bilinci şu ana kadarki her fırtınadan sağ ve salim çıkmış olacak. Brexit ister anlaşmalı olsun ister anlaşmasız, Avrupa bununla yaşamak zorunda. Avrupa'da omurgası sağlam çok siyasetçi kalmadı.”
Dünyayı yönetenler, küçük hesapçılar
Club Z, May'in Avam Kamarası'ndaki oylamayı kaybettikten sonra istifa etmesi gerektiğini ileri sürüyor:
“Margaret Thatcher, zamanında önemli bir oylamayı kazanmış, buna rağmen sonucu yeterli görmediği için istifa etmişti. Theresa May ise bir hezimet yaşayıp korkunç bir aşağılanmaya maruz kaldığında istifa etmesi gerekirken etmedi. ... Dünyayı bu kadar küçük hesaplar yapan insanların yönetiyor olması çok acı. ... Ama en kötüsü, küçük hesapçı olmaları değil, tuhaf değerleri savunmaları ve küstah ve ilkesiz bir popülizm yapmakta beis görmemeleri. Bunun bedelini demokratik dünyanın, bu küstah ve ilkesiz popülizmin yeşereceği toprakları maalesef onlara sunan halkları ödeyecek.”
May'in çabalarını anlamıyorlar
T24, pek çok gözlemcinin Brexit Anlaşmasının iflasından Theresa May'i sorumlu tutmasını esefle karşılıyor:
“Theresa May iyi niyetle çalıştı. Bir yandan Brexit kararını uygulayarak demokrasi ilkesine saygı göstermek, öbür yandan İngiltere’yi AB’den koparmamak hedeflerini benimsedi. Ne yazık ki, ne ona ne buna yaranabildi. Yaptığı AB’den çekilme anlaşmasını parlamento reddetti. Bakalım B planından ne çıkacak? Birleşik Krallık AB’den tam olarak kopmayı göze alabilecek mi, yoksa ‘Biz dışarıda kalalım, ama kapıyı açık bırakın, gönlümüzce girip çıkalım’ ısrarı sürecek mi?”
Britanya seçkinleri krizde
Hükümete yakın günlük Magyar Hírlap gazetesi, Britanyalılara şimdi mucize yaratacak bir lider lazım, diyor:
“Ama ellerinde sadece Theresa May var, bir de muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn. Sorun sadece bu iki liderden ibaret değil. Ülkenin seçkinleri de genel bir kriz içinde. Brexit referandumu siyasi seçkinlere sürpriz oldu. Şimdi halkın çoğunluğu Brexit'ten yana, ama parlamentoda bu çoğunluk yok. ... Acilen iyi bir lidere ihtiyaç var.”