İklimi korumak için uçakla yolculuk pahalılaşmalı mı?
Fransa önümüzdeki seneden itibaren uçak yolculuklarına çevre vergisi getirecek. Buna göre bilet fiyatlarından katedilen mesafe oranında 1,5 ile 18 avroluk ek bir harç alınacak. AB Komisyonu da şu sıralar havacılık sektörünü daha yüksek vergilendirmenin yollarını inceliyor. Bu yollardan biri kerosen vergisi. Bazı gözlemciler bu yolun en doğru seçim olduğuna ikna olmuş değil.
Artık kerosene vergi gelmeli
Uçakla yolculuk ciddi anlamda pahalılaşmak zorunda, diyor tagesschau.de:
“Easyjet ve Lufthansa, büyüme tahminlerini yayınladı. Her şey bir kez daha güllük gülistanlık. Greta [Thunberg] etkisi, yani çevre bilinciyle seyahat etme anlayışı, belli ki maya tutmamış! Şaşırtıcı değil, çünkü insan gönüllülük esasına göre davranmıyor işte, illa ki bir şeye zorlanacak. Diğer bir deyişle, böyle bir değişiklik için mali teşviklere ihtiyaç var. Bu yüzden hava trafik vergisini arttırın! Hatta daha da iyisi doğrudan uçak yakıtını vergilendirmek. AB içinde kullanılan kerosenin vergilendirilmemesi zaten tam bir ucube uygulama. Getirilecek verginin yasal zemini de hazır. Havacılık sektörü, iklim koruma konusunda payına düşen sorumluluğu artık üstlenmeli.”
İklime daha da zararlı sektörler var
Buna karşın havacılık danışmanı Xavier Tytelman, Les Echos için kaleme aldığı yazıda, iklim değişikliğinin tüm suçunun havacılık sektörüne atıldığını belirtiyor:
“Havacılık sektörü hem etinden sütünden faydalanılan bir inek hem de bir günah keçisi olarak kalmayı sürdürecek. ... Sivil havacılık sektörünün, büyümeye rağmen CO2 salımlarını 2020 yılı değerlerinde sabitleme, 2050'ye kadar yarıya düşürme hedefini koyduğunu kaç kişi biliyor? Peki ya bir Fransa vatandaşının sırf internet ve yeni teknoloji kullanımıyla, uçağa bindiğindekinin üç katı CO2'e yol açtığını? Netflix, Youtube ve Facebook sunucularının işlemesi için gerekli enerji, daha şimdiden dünya sivil havacılık sektörünün tamamından daha fazla salıma yol açıyor ve her yıl yüzde dokuz oranında artıyor. ... Yakında internet kullanımına çevre vergisi mi getirilecek?”
Az fayda, çok yük
L'Opinion vergiyi üç farklı nedenle eleştiriyor:
“Birincisi, havayolu şirketleri yoğun rekabetin olduğu sektördeki bütün ekstra giderleri bilet fiyatına yansıtmıyor. Bu yüzden bu vergi yolcularda çok az bir davranış değişikliğine neden olabilir. İkincisi, çevre vergisinin şirketlerin kârlılığını düşürmesi durumunda, iklim değişikliğiyle mücadelenin önümüzdeki yıllarda işten çıkarmalara neden olabileceği endişesi. Devlet, Fransız şirketlerinin rekabet gücünü arttırmayı vadetmişti, ama şimdi Air France'ınkini azaltıyor. Ve son olarak, Fransa gibi vergi yükünün bütün dünyaya oranla en yüksek olduğu bir ülkede bu -kaçınılmaz- yükü genel bir indirimle eşitlemek gerekiyor. Hükümetin bir yöntemi yok, alelacele davranıyor ve vergi bıkkınlığını daha da ateşliyor.”
Devede kulak
İklim değişikliğinde ulusların tek başına hareket etmesi hiç bir şey getirmez, diyor Der Standard:
“Vergiler yeterli değil, AB'de uygulanan farklı çözümler sadece kısmen etkili. Çünkü AB üyesi ülkeler iklimle ilgili ulus bazında derinlemesine önlemler almaktan çekiniyor. Rekabet edememe korkusu çok büyük. Bu yüzden AB'de kerozenin vergiden muaf olması sonlandırılmalı ve bir karbondioksit fiyatı tespit edilmeli. Macron'un hamlesi şimdiye kadar devede kulak kalıyor.”
Konunun iklim korumayla ilgisi yok
Planlanan bu harç, istenen çevresel etkiyi sağlayamayacaktır, diyor Neue Zürcher Zeitung:
“Uzun mesafe uçuşlarında business sınıf uçak biletine bindirilecek 18 avroluk bir harc, kimseyi bu yolculuğa çıkmaktan alıkoymayacaktır. Benzer şekilde fazladan bir 1,5 avronun da insanları, Toulouse'a gitmek için uzun süren yolu tercih etmeye zorlayacağı da kuşkulu. Üstelik hızlı tren TGV, birçok hatta uçağa göre geçerli bir alternatif oluşturuyor. Bu çevre vergisi, Fransızlar tarafından salınan sera gazlarını azaltmaya pek bir katkı sağlamayacaktır. Bunun yerine anlaşılan Fransız devleti, altyapı yenilemesini karşılamanın yolunu bulmuş gibi görünüyor. Yapılanlar meşru ancak iklim korumayla ilgisi yok.”
Tren uçağa alternatif olmalı
Uygulanacak yeni verginin SNFC'ye aktarılacak olması yerinde bir karar olsa da, aslında güzel bir jestten ileriye gitmiyor, diyor taz:
“Avrupa'nın tamamında demiryolu altyapısı ciddi ölçüde geliştirilmek zorunda. Bunun için Almanya'da olduğu gibi birçok komşu ülkede de milyarlarca avroya ihtiyaç var. Günümüzde Avrupa'da yolcuların faydalanabileceği, demiryolu adını hak eden ve Avrupa içinde uçak kullanımını gereksiz hale getirecek bir ulaşım sisteminden bahsedemeyiz. Sınırlar ötesi bilet alımı bile başlı başına bir macera. Avrupa içinde trenle seyahat etmek, geçtiğimiz yüzyıldakinden daha zor. Bunun sorumlularından biri de yataklı vagonu kaldırmış olan Alman demiryolları, Deutsche Bahn. Trenin uçağa alternatif olması isteniyorsa tren yolculuğu Avrupa çapında daha konforlu ve çok daha ucuz olmak zorunda.”