Putin geri çekilebileceği sinyalini verdi
Vladimir Putin yıllık basın konferansında Rusya anayasasında değişiklik yapılmasının sinyalini verdi. Anayasanın Rusya devlet başkanlığını düzenleyen 'müteakip en fazla iki görev süresi' ifadesindeki 'müteakip' kavramı silinebilir. Bunun sonucunda Putin bir kez daha aday olamayacaktır. Yorumcular bu açıklamanın gerçek bir değişiklik olacağından kuşkulu.
İktidar öyle ya da böyle yine Putin'in elinde
St. Petersburglu muhalif siyasetçi Boris Vişnevski, Echo Moskvy'de yayınlanan bir Facebook paylaşımında, Putin'in önerisinin iyimserliğe neden olması karşısında uyarıyor:
“Bu düzenlemeye göre Putin 2024'ten sonra, göreve ara vermesi durumunda bile, bir kez daha devlet başkanı olamayacak. Aslında son derece güzel bir fikir ancak çok sevinmeye de gerek yok. Öncelikle bu sadece varsayımsal bir imkan. İkinci olaraksa Putin'in 2024'ten sonra iktidarı devretmeye ve bunun sebep olacağı tüm sonuçları göğüslemeye hazır olduğuna kim inanıyor? 'Müteakip' kavramını atacak olsanız bile Putin'in çevresindekilerin görüşüne göre iktidarı elinde tutmasına imkan tanıyacak başka varyasyonlar da var. Parlamenter iktidar, Devlet Konseyi'nin güçlendirilmesi, Belarus ile federasyon. Bunların hepsine ihtimal veririm ama Putin'in gerçek iktidarı gönüllü olarak bırakacağına vermem. Bu ancak toplumun onu zorlamasıyla olabilir.”
Kremlin çevreleri harekete geçti
Radio Kommersant FM, öncelikle siyasi yönetimin dönüşümüne start verilmesi gerektiğini düşünüyor:
“Putin, '2024 iktidar değişimi' başlığı altında fiili olarak büyük bir siyasi kampanya başlattı. Ama işlerin daha anlaşılır hale geldiği sanılmasın -tek değişen şey, sürecin başlamış olması. ... Yani beş yıldan kısa bir sürede yeni bir devlet başkanımız olacak. ... Başkan Putin yeni bir siyasi sezonun başlangıç vuruşunu yaptı. Ne de olsa kendi başına bir yere oturamaz -hayır, başkalarının kendisini davet etmesini istiyor. Bunun için de elbette ön çalışmalar gerekecek. Buradaki en önemli sonuç, erk hiyerarşisinin devinime geçmiş olması. ... Seçkinler kaygılanmakta haklı, zira ülke büyük değişikliklere gebe.”
Zayıf ekonomiye rağmen Avrupalılaşma belirtisi yok
Putin'in yıllık basın konferansında çok fazla yeni haberin olmaması Wiener Zeitung'a göre şaşırtıcı değil:
“Putin, iktidarda geçirdiği bunca yılın ardından yeni ne sunabilir ki? Genç Ruslardan oluşan koca bir kuşak, Putin'in Kremlin'de hükümdarı tahtında oturduğu bir Rusya'dan başkasını bilmedi. ... Rusya'nın serbest seçimlerle gelen ilk devlet başkanı Yeltsin, zamanında Putin'i değil de başka birini veliaht ilan etmiş olsaydı, bugün Rusya belki de daha özgür, daha açık ve belki de daha refah içinde bir ülkeydi. ... Zira tüm petrol ve doğalgaz rezervlerine, yeraltı zenginliklerine, ormanlık ve tarım alanlarına ve dünyanın en geniş topraklarına sahip olmasına karşın Rusya'da kişi başı gelir düzeyi, Bulgaristan hariç tüm AB üyesi ülkelerin altında. Buna rağmen Putin, Rusya'nın Avrupalılaşmasına kesin biçimde karşı çıktı.”