Aşıya erişim kimin kontrolünde?
İlaç sanayinden gelen, Covid aşısının etkinliğine ilişkin haberler, pandeminin öngörülebilir sürede biteceği umudunu yeşertiyor. Ancak başta aşının küresel düzeyde adil olarak nasıl dağıtılacağı dahil olmak üzere henüz açıklığa kavuşturulmamış birçok soru var. Medya tartışıyor: Pazar bu sorunları kendi mi çözsün, yoksa dünya sağlığı, aşı üreticilerinin ekonomik başarısından önemli mi?
Pazar, yeniliklere ivme kazandırır
İsviçre ilaç endüstrisi derneği başkanı Thomas Cueni, Le Temps'daki yazısında, aşı maddesinin bileşiminin herkese açık olması gerekip gerekmediği sorusunu şöyle yanıtlıyor:
“Bazı aktörlerin pandemi sırasında fikri mülkiyet haklarını, ulusal ve uluslararası çerçevede gevşetme önerisi, hayal kırıklığı yaratacak nitelikte. Bu sanayi dalı onlarca yıllık bir araştırma geçmişinden ve güçlü bir inovasyon ekosisteminden faydalanabildiği için, tünelin sonunda ışık görünüyor. Bu pandemiyi ve büyük olasılıkla gelecekteki başka pandemileri atlatmamızı sağlayacak olan, fikri mülkiyet sisteminin güç verdiği inovasyonun ta kendisidir.”
Pazar, dünyanın sağlığına zarar veriyor
Küreselleşme karşıtı hareketin öncü figürlerinden, sosyal ve siyaset bilimleri uzmanı Riccardo Petrella'nın Le Soir için kaleme aldığı yazıya göre Korona aşısı kamu varlığı kabul edilmeli:
“Covid aşı maddesinin, birçok devlet ve kuruluşun geçtiğimiz aylarda dile getirdiği üzere küresel bir kamu varlığı olması isteniyorsa, bu maddeler özel şirketler tarafından 'üretilemez'. 'Halkların aşısının' bir tür 'küresel kolektif varlık' olması gerektiğini savunanlar, BM Genel Kurulu'nun özel oturumunda, ürettiği aşı için onay belgesi alacak şirketleri, mücbir lisans kullanılacağı, yani mutat patent kurallarının, Covid-19 tedavisinde geçerli olmayacağı konusunda bilgilendirmelidir. Patent gibi unsurlar aracılığıyla inşa edilen özel sağlık tekeli sistemi içinde, evrensel sağlık hakkını hayata geçirmek imkansız sayılır.”