Ukrayna'da Holodomor'un 90. yılı
Ukrayna'da 1932-1933 arasında yaşanan kıtlıkta üç ila yedi milyon insanın açlıktan öldüğü tahmin ediliyor. Holodomor ("açlıktan öldürme") adıyla bilinen kıtlığın sebebi, Stalin'in maksatlı politikasıydı. Daha önceki verimsiz geçen hasatlara rağmen Ukraynalı çiftçilerin gelirlerinin büyük bölümüne şehirleri beslemek adına el konulmuştu. Süregiden savaş, Holodomor'un soykırım olarak sınıflandırılması çabalarına da yeni bir ivme kazandırıyor.
Ukrayna'nın moralini güçlendiriyor
Frankfurter Rundschau, Almanya Federal Meclisi'nin Holodomor'u soykırım olarak tanıma yönündeki ortak önergesini memnuniyetle karşılıyor:
“O dönemde kıtlık, Sovyetler Birliği'nin Kuzey Kafkasya, Volga ve Kazakistan gibi diğer bölgelerini de etkilemişti. Fakat yalnızca Ukrayna'da amaçlanan, bir halka vahşice diz çöktürmek ve komünizme boyun eğdirmekti. ... Holodomor'u soykırım olarak adlandırmanın, Ukrayna'nın bugünkü egemenlik mücadelesine doğrudan bir katkısı olmayacak elbette. Ancak, yapılan adaletsizliğin eninde sonunda mahkûm edileceğine dair güçlü bir siyasi sinyal teşkil edecek. Ayrıca, Ukraynalılara moral desteği de verecek.”
Süregiden savaş sınıflandırmaya yardımcı oluyor
Ukraynalı siyasetçiler bugünle paralellik kurmakta haklı, diyor Rusya uzmanı Anna Zafesova La Stampa'da:
“Akademisyenler ve siyasetçiler -yaratılan kıtlığın devasa boyutu konusunda hemfikir olanlar dahi- on yıllardır bunun ne ölçüde Ukraynalıların Moskova tarafından kasten yok edilmesi olarak nitelendirilmesi gerektiği konusunda fikir ayrılığına sahipti. ... Holodomor'u soykırım ilan etmeye yönelik uluslararası kampanya, artık yalnızca bir avuç sivil toplum örgütünün meselesi olmaktan çıktı. Dün binlerce Avrupalı, hayatını kaybedenleri andı. Tarihteki olaylara farklı bir pencereden bakılıyor ve işgale direnen bir ülkenin hedef alınarak bombalanması da 90 yıl önce harekete geçen mekanizmaların anlaşılmasını kolaylaştırıyor.”
Holokost için karbon kâğıdıydı
Tarihçi Oleksandr Zinchenko, gordonua.com'da Holodomor'un uluslararası boyutta kınanmış olması halinde tarihin çok farklı seyredebileceğini öne sürüyor:
“1933'ten sonra Hitler, Yahudileri yok etmesinin yanına kalacağını düşünmüş olabilir. Stalin'in Holodomor'u, Holokost için karbon kâğıdı vazifesi gördü. Holodomor olmasaydı, Holokost yaşanır mıydı? Bunu bilmemizin bir yolu yok. Tek bildiğimiz, Holodomor'un ABD Başkanı, Fransa veya Büyük Britanya hükümetleri tarafından kınanmadığı. Herkes her şeyin farkındaydı ama sustu. Ancak, kötülük cezalandırılmayınca daha da yayılıyor. Bir diktatöre haddi zamanında bildirilmeyince, başka bir diktatör bundan cesaret alıyor.”
Putin'in eylemleri de soykırımdır
El País, Rusya'nın Ukrayna'yı bombalamasıyla paralellikler görüyor:
“Askeri saldırının, sivil halkın üzerindeki kuşatmayı iyice büyütmekten başka bir amacı kalmadı artık. ... Savaş suçları işlendiğine dair kanıtlar artıyor. ... Son haftalarda sürdürülen kitle imha odaklı strateji soykırımdan başka bir şey değil. ... Putin, halkı demoralize etmek ve kuşatma altındaki ülkenin zayıflayan konumu dolayısıyla Zelenskiy'i müzakereleri kabul etmeye zorlamak istiyor.”