Kremlin'e insansız hava araçlarını kim gönderdi?
Rusya Devlet Başkanlığı Ofisi tarafından doğrulanan, Kremlin üzerinde iki insansız hava aracının düşürülmesinin arka planı, gizemini korumaya devam ediyor: Bunun Vladimir Putin'e yönelik bir suikast girişimi olduğunu öne süren Moskova, saldırıdan Ukrayna'yı ve ABD'yi sorumlu tutarken, Kiev ve Washington ise suçlamaları reddediyor. Avrupa basını, olası gerekçeleri masaya yatırırken aklıselim davranma çağrısında bulunuyor.
Amaç savaştan bıkan Rusları motive etmek
Reflex, Kremlin'e yönelik insansız hava aracı saldırısının Ukrayna tarafından gerçekleştirildiği iddiasını absürt buluyor:
“Bu saldırının Rusların kendileri tarafından sahnelenmiş olması hayli olası. Burada yaşayan insanlar ülkenin savaş çabalarına pek az ilgi gösteriyor. Zorunlu askerlik meselesi esasen Sibirya'nın kırsal bölgelerini ve mahkûmları etkilemiş durumda. Moskova ve diğer büyük şehirlerde hayat temelde bir değişikliğe uğramış görünmüyor. ... Savaş mevcut konumunda donmuş gibi ve ilerlemek için Rus tarafının çok daha büyük bir kararlılık göstermesi gerekiyor. Dolayısıyla, ülkenin sembolüne doğrudan bir saldırı gerçekleşmesi, pekâlâ Rusların savaşma motivasyonunu güçlendirmeye yarayan bir seferberlik unsuru olabilir.”
Tertip değildi
Webcafé, Kremlin'e düzenlenen insansız hava aracı saldırısının arkasında Rusya'nın olmadığını düşünüyor:
“Putin'in, kendi hava savunma sistemlerinin, Rusya toprakları üzerinde yüzlerce kilometre boyunca uçan ve Rusya'nın başkentinin kalbine saldıran iki insansız hava aracıyla baş edemediği bir saldırının emrini verecek kadar çaresiz olduğunu hayal etmek hayli güç. ... Operasyonun tamamen sembolik bir anlamı varmış gibi duruyor. Saldırı, 9 Mayıs'taki 'Zafer Günü'nden bir hafta önce, tam da Moskova, Putin yönetiminin sembollerinden biri olan Kızıl Meydan'da her yıl düzenlenen askeri geçit törenine hazırlanırken gerçekleştirildi.”
İnce buz üzerinde
Salzburger Nachrichten, Putin üzerinde fazla baskı kurulmaması uyarısında bulunuyor:
“Olay her hâlükârda, yalnızca Ukraynalıların ve Rusların değil bütün Avrupalıların ne denli ince bir buz üzerinde yürüdüğünü gösteriyor. İnsansız hava araçlarının tehlike yaratacak kadar Putin’e yaklaştığını gözlerinizin önüne getirin. Kremlin’i iyi bilenler, sürekli, kendisi hedef alınacak olursa Devlet Başkanı’nın her şeyi yapabileceğine dikkat çekiyor. Dolayısıyla, Batılı hükümetlerin Putin’e yönelik anlaşılır öfkelerine rağmen Kiev yönetimini sağduyuya davet etmeyi sürdürmeleri doğru. Ukrayna’nın yaklaşan taarruzu göz önünde bulundurulduğunda, bu tutum daha da önem kazanacak.”
Putin'in zayıflığının göstergesi
La Repubblica şöyle diyor:
“Çar çıplak. Ukrayna’nın mini insansız hava araçları Vladimir Putin’i öldüremediler belki ama daha kötüsünü yapmış bile olabilirler: Yirmi yıllık iktidarının temel direği olan güçlü adam imajını yerle bir ettiler. Gecenin bir yarısı, alevleri Rus bayrağını yalayarak geçen patlama, Ukraynalıları yenmeyi bırakın kendi sarayını bile savunamayan Devlet Başkanı’nın bütün zayıflığını gözler önüne serdi. Aynı zayıflığı, saray mimarlarının bütün gizleme çabalarına rağmen Putin’in nadiren halk karşısına çıkmasında da görmek mümkün.”
Tehlikeli olmaktan ziyade sembolik
Rus güvenlik politikaları uzmanı Mark Galeotti, The Spectator’da saldırının amacının Putin’i öldürmek olamayacağını yazıyor:
“Bu saldırıyı gerçekten Ukrayna gerçekleştirdiyse, muhtemelen askeri istihbarat servisinin öncülüğünde ilerlenmiştir ve saldırı esasen sembolik ve siyasi bir önem teşkil ediyor demektir. İnsansız hava araçlarının görece küçük savaş başlıkları taşıdığı düşünülecek olursa, Putin’i öldürmeleri pek olası değildi. Ayrıca, Putin’in bugünlerde Kremlin’e nadiren ve gönülsüzce gittiği biliniyor. Gerçekten de şehrin dışında, Novo-Ogaryovo’daki makamındaydı. Ukraynalıların asıl niyeti, Moskova’nın güvende olmadığını göstermekti - üstelik tam da 9 Mayıs’taki ‘Zafer Günü’nün hemen öncesinde.”
Peşin hükümlü olmamalı
Wiener Zeitung dönüp bir geçmişe bakma tavsiyesinde bulunuyor:
“Her şey bir 'sahte bayrak' operasyonu, yani Ukrayna'yı suçlamak için sahnelenen bir dezenformasyon oyunu muydu? Tarih, bu türden pek çok örnekle dolu: 31 Ağustos 1939'da, Almanya'daki Gleiwitz Radyo Vericisi'ne sözde Polonyalı partizanlar (aslında SS subayları) tarafından gerçekleştirilen saldırı, Adolf Hitler'in Polonya'ya saldırmasına bahane yaratmıştı. ... 2003'te Irak diktatörü Saddam Hüseyin'in kitle imha silahlarına sahip olduğu ve bu nedenle devrilmesi gerektiği söylendi, ancak ABD işgalinden sonra bu silahların tek bir tanesi dahi bulunamadı. Söz konusu örnekler, peşin hükümlü olmamak için yeterince uyarıcı olmalı.”
Amaç Zelenskiy'e yönelik olası bir suikasti haklı çıkarmak mı?
Rus muhalif Igor Eidman, gordonua.com'da Moskova'nın yeni bir hazırlık içinde olduğu öngörüsünde bulunuyor:
“Ukrayna'nın Kremlin'e gerçekleştirdiği iddia edilen insansız hava aracı saldırısı, Rusların bir provokasyonu gibi duruyor. Ve bu muhtemelen gösterinin ikinci perdesi. İlki, altı gün önce Putin'in bilinmeyen bir nedenden ötürü ve beklenmedik bir şekilde gece Kremlin'e gelmesiyle sahnelendi. [Kremlin sözcüsü] Peskov bunu, 'Devlet Başkanı'nın orada bir dairesi var,' diyerek açıklamıştı. Bu gösteri, Kremlin'e insansız hava aracı saldırısıyla Putin'e gözdağı verildiğini inandırıcı kılmak için tertiplenmiş olabilir. ... Provokasyonun ikinci perdesi olan insansız hava aracı saldırısı, Ukrayna yönetimine ve kişisel olarak Zelenskiy'e yönelik olanlar da dahil olmak üzere, Rusya'nın gelecekte girişeceği terör saldırılarını haklı çıkarmaya yarıyor.”
Geçit töreninden sıvışmanın bahanesi
Gazeteci Sergey Parkhomenko, Facebook’ta insansız hava aracı saldırısının, Putin’in Moskova’da düzenlenecek Nazi Almanyası’na karşı Zafer Günü kutlamalarına katılmamasını gerekçelendirmek için uydurulmuş olabileceğini öne sürüyor:
“Firavun 9 Mayıs’ta birden Viçuga ya da Çuhloma’daki küçük, şirin bir kasaba festivalini onurlandırırsa şaşırmam. ... Tam olarak nerede ve ne zaman görüleceğinin önceden bilindiği bir ortam (ki aylardır bu ilk olacak) Putin’in pek tercih edeceği bir şey değil. ... Bütün hareketleri öngörülemez durumda ve gizli tutuluyor. Ancak geçit töreni geçit törenidir, Kızıl Meydan da Kızıl Meydan, her şey öngörülebilir. Kaçışı yok.”