Opec petrol üretimi sınırlandırıyor
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), petrol fiyatlarının düşüşünü durdurmak için eylüldeki ilke sözleşmesi uyarınca 2008'den sonra ilk kez üretimi sınırlama kararı aldı. Bu kısıtlama petrol fiyatlarında gözle görülür bir artışa yol açtı. Bazı yorumcular kararı petrol piyasalarına istikrar getireceği için överken, diğerleri bu sözleşmenin hayata geçirileceğine kuşkuyla yaklaşıyor.
Petrol pazarına istikrar lazım
OPEC ülkelerinin petrol üretimini düşürme kararı, nihayet petrol pazarına istikrar getirecek, diyor NRC Handelsblad:
“Petrol fiyatı son derece önemli. Son yıllarda sektöre yapılan yatırımların, petrol fiyatının düşüşüne bağlı olarak hızla gerilemesi, ileride bir arz açığının oluşmasına ve büyük fiyat artışlarının yaşanması riskini içeriyor. Daha geç olmadan alternatif enerjiler üzerine yoğunlaşmamız gerekiyor. Ancak o gün gelene kadar petrol hala en önemli enerji kaynağımız ve dünya ticaretinin en önemli parametrelerinden biri. Üretim mutabakatları arzu edilen bir durum olmadığı gibi, 'swing producer' diye tabir edilen [ihtiyaca göre üretimi artıran veya düşüren] üretici rolünü ABD petrol sanayinin üstlendiği bir durumda verimlilikleri de tartışılır. Öte yandan OPEC'in ulaşmayı başardığı mutabakat, belki de sakin bir petrol pazarına yol açacak. Böyle bir durum her halükarda son iki buçuk yıldır yaşanan çılgın döneme yeğdir.”
OPEC antlaşması yalnızca sözde kalacak
Ekonomi gazetesi Vedomosti OPEC kararlarının hayata geçirilmesi durumunda ortaya çıkabilecek sorunlar karşısında uyarıyor:
“OPEC ile diğer petrol ihraç eden ülkeler arasında yapılan antlaşmayı sözlü bir müdahaleden fazla bir girişim olarak görmek için fazla neden bulunmuyor. OPEC 1994'ten bu yana vaatlerini yerine getirmedi. Buna Rus Enerji Bakanının petrol üretimini teknik olanaklara istinaden azaltacaklarını açıklaması da dahil. Ancak bu teknik olanaklar da zaten oldukça sınırlı. Rus petrol şirketleri şimdiye dek petrol üretiminin artacağından yola çıkmıştı. Dolayısıyla petrol kaynaklarını değerlendirmenin, ciddi kayıplara neden olmadan durdurulması neredeyse imkansız. Bunun yanında kararı bakan değil, her şirket kendi başına veriyor. Bakan ise uygulamanın şirketler için gönüllü olduğunu vurguladı. Peki ama, herhangi bir şirket bu durumdan istifade edip, kendi petrol üretimini arttırdığında, ne olacak?”
Enerjide dönüm noktası kapıda
Artan petrol fiyatlarının çevreyle dost enerji kaynaklarını nihayet ön plana çıkaracak olması The Independent için iyi haber:
“Petrol ve doğalgaz ne kadar pahalanırsa karbondioksit nötr alternatiflere geçmeye yol açacak mali basınç o kadar artacak. Halihazırda çoğu alternatif enerji kaynağının rekabet edebilmesi için sübvansiyona ihtiyacı var. Alternatif enerjilerin, bilhassa da güneş enerjisinin maliyetleri şu anda düşüş halinde. Artık dünyanın kimi bölgelerinde sübvansiyona ihtiyaç duyulmayacak hale gelmiş durumdayız. Enerji depolama fiyatlarının düşmesi, CO2 salınımı olmayan enerji kaynaklarını daha da cazip hale getiriyor. Petrol ve doğalgaz fiyatları ne kadar yükselirse, bu önemli dönüm noktasına o kadar yaklaşacağız.”
Asıl sorun petrole bağımlılık
L'Echo'ya göre OPEC'in fiyatları yeniden arttırmak istemesi dertlerin küçüğü:
“Bizi daha çok kaygılandırması gereken şey, yenilenebilir enerji ve enerji tüketiminin düşürülmesi konularında yaşanan bunca gelişmeye karşın, petrole bağımlılığımızın sürmesi. Satın alma gücümüz, petrol üreticisi 14 ülkeden müteşekkil bir kartelin stratejisine bağlı pompa fiyatları tarafından dayatılıyor. Bu sırada ulaştırma ve ısıtma sistemlerimiz atmosfere CO2 salmayı sürdürüyor. Dünyanın çok da değişmemiş olması ne yazık!”
Uzun vadede petrol fiyatları artmayacak
Frankfurter Allgemeine Zeitung, OPEC'in aldığı karara rağmen düşük fiyatları değiştiremeyeceği görüşünde:
“Petrol karteline üye tüm ülkelerin bu mutabakata bağlı kalıp kalmayacağı henüz belli değil. Tarihte yaşananlar bizi kuşkucu yapıyor. Öte yandan dünya çapında petrol arzı yükselmişken, üretimin nispeten düşük miktarda azaltılmasıyla fiyat üzerinde kalıcı bir etki elde edilip edilemeyeceği belirsiz. Son olarak da Amerikalı petrol üreticileri, OPEC'in kendini kısıtlama kararını kullanarak daha fazla petrol üretirse ne olacağı da belli değil. Nitekim ABD'nin, yeni başkan Trump yönetiminde bu yola girmesi güçlü ihtimaller arasında. Genel itibariyle bakıldığında, OPEC'in kısa vadede petrol fiyatlarını eski seviyesine çıkarması mümkün görünmüyor.”