Berlin Polonya'nın içişlerine mi karışıyor?
Alman Savunma Bakanı Ursula von der Leyen'in bir televizyon programındaki sözleri, Polonya hükümetini kızdırdı. Polonya'da "sağlıklı, demokratik direnişin" desteklenmesi gerektiği ifadesi, Polonya Dışişleri Bakanı Witold Waszczykowski tarafından "içişlerine müdahale" olarak nitelendirildi. Kimi köşe yazarları Varşova'nın suni bir düşman yarattığını söylerken diğerleri ilişkilerin bozulmasında Berlin'in sorumluluğunu vurguluyor.
Asıl sorumluluk Berlin'de
Almanya ile Polonya arasındaki ilişkiler orta ve uzun vadede de istikrarını korumalı, diyor Rzeczpospolita'nın eski Berlin muhabiri Jerzy Haszczyński:
“Alman Savunma Bakanı Ursula von der Leyen'in sözleri nedeniyle koparılan fırtına, iki ülkenin ilişkileri için olumlu bir gelişme sayılamaz. ... Bundan sonra neler yaşanacak, üç yıl sonrası nasıl olacak? Ne de olsa PiS bu sürenin ardından da hala iktidarda olabilir. ... Peki ya on yıl sonra, örneğin büyük göç hareketinin doğurduğu ekonomik ve toplumsal sonuçlar nedeniyle Alman milliyetçiliği ansızın yükseldiğinde? Ortak geleceğimiz üzerine kafa yormak her iki tarafın da görevleri arasında yer alıyor. Ancak burada, gerek tarihteki gerekse günümüzde sahip olduğu güç nedeniyle sorumluluğun büyük kısmı Almanya'da.”
PiS'in düşman imgesi olarak Almanya
Almanya'dan gelen ılımlı sinyaller Polonya hükümetinin hiç mi hiç işine gelmiyor, diyor Bartosz Wieliński, Gazeta Wyborcza'da. Nazi döneminde hayatını kaybeden Polonyalılar adına anıt dikmek isteyen Berlinli bir halk hareketi de bu yüzden ciddiye alınmadı:
“PiS'in ana propaganda aracı olan [devlet kanalı] TVP Info'nun internet portalına bakıyorum. Almanya ile ilgili ilk haber, sayfanın en altında yer alıyor. Dışişleri Bakanı Witold Wasczykowski'nin, Alman Savunma Bakanı Ursula von der Leyen hakkındaki görüşlerine ilişkin bir başka yazı bu. ... Peki katledilen Polonyalıların anıtı haber yapılıyor mu? Bakan ve televizyon kanalı sessiz. ... Polonya'da sessizlik çok şey söyler. Mevcut hükümet anketlerde başarılı çıkmak için, bir dış düşman olarak Almanya'ya propaganda için gereksinim duyuyor.”
Kırmızı çizgi aşıldı
Hükümete yakın internet portalı wPolityce, Alman savunma bakanının açıklaması kabul edilebilir gibi değil, diyor:
“Almanya'nın demokratik seçimle işbaşına gelen Polonya hükümetine karşı 'direnişi destekleme' kararı, birbirinin egemenliğini tanımış iki dost ülke arasındaki bütün standartları ve özellikle de gelenekleri aşıyor. ... Bu sözler, Batılı bir siyasetçinin bugüne değin ülkemiz hakkında ettiği en sert ifadeler oldu. Almanya hükümetinin üyelerinin daha önce başka birine bu tonda hitap edip etmediklerini bilmiyorum. ... Savunma bakanı, Polonya ile Almanya arasındaki ilişkileri tehlikeye attı.”
Von der Leyen, Polonya'nın tarafında
Gazeta Wyborcza'nın Almanya eski muhabiri olan bugünse dış haberler editörü olan Bartosz T. Wieliński, Alman savunma bakanının açıklamaları bağlam içinde değerlendirilirse Von der Leyen'in Polonya ve Doğu Avrupa için ne kadar çok uğraştığını anlaşılır, diyor:
“Von der Leyen Polonya'nın AB reformları karşısındaki tutumunu bir buçuk dakikalık bir açıklamayla tekrarladı: Bizimle ilgili hiçbir karar bizsiz verilmemeli. Hem Polonya'yı hem de tüm bölgeyi Batı'nın bilmişliğine karşı, Doğu'ya yoksul akraba muamelesi yapmaya devam etmek isteyenlere karşı savundu. Bu sözleri için kendisine teşekkür borçluyuz. [Dış İşleri Bakanı] Witold Waszczykowski konuşmadaki tek bir cümlede bile 'Almanya'nın, muhalefeti destekleme konseptine' ilişkin kanıt gördüğünü söylerse, bunun en büyük zararı ona olacaktır.”