Brexit: Kuzey İrlanda May'in felaketi mi olacak?
Büyük Britanya Başbakanı Theresa May, çantasında Brexit'le ilgili bir uzlaşma paketiyle pazartesi günü Brüksel'e gitti. Paket, ülke içinde katı bir sınırı önlemek için Kuzey İrlanda'ya özel statü verilmesini öngörüyor. Ancak görünen o ki, Kuzey İrlandalı Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) baskısıyla paketi geri çekti. Yorumculara göre Başbakan May köşeye sıkıştı.
Büyük Britanya'nın birliği sınanıyor
İskoçya, Galler ve Londra'nın da, Brexit sonrası Kuzey İrlanda'ya uygulanması düşünülen türden bir özel statü istemeleri son derece tehlikeli, diyor Financial Times:
“Hükümet başkanı, Brexit müzakerelerinin bundan sonraki aşamalarına tüm ülkenin dahil edildiğinden emin olmalı. İrlanda iç sınırı meselesinde kullanılan bu geçici dümen, Brexit sürecini sürdürebilmenin şimdilik en iyi, hatta tek yolu. Ancak nihayetinde bu karmaşık sorun çözülmek zorunda. Sonrasındaysa daha zorlu sorunlarla karşılaşılacağı unutulmamalı. Theresa May ülkenin bazı kesimlerinde çirkin bir milliyetçiliğin baş göstermesini önlemek istiyorsa, Büyük Britanya AB'yi birlik ve beraberlik için terk etmeli -ya da hiç bir değişiklik yapmadan AB'de kalmalı.”
Boris Johnson start çizgisine yerleşti bile
Britanya Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Başbakan Theresa May'in iç politikadaki Brexit açmazını çözememesi olasılığına karşı hazırda bekliyor, diye endişe ediyor Upsala Nya Tidning:
“Brexit taraftarlarının ana figürü [Johnson] tüm bu zaman boyunca pusuya yattı. Aslında hiçbir zaman AB'den çıkmaya ikna olmuş değildi; Brexit'iyse kurulu düzeni sarsıp kariyerine bir fayda sağlamak gibi popülist gerekçelerle desteklemişti. ... Başımızda halihazırda bir sürü dert olsa da, bununla da yaşamaya alışmamız gerekecek. Theresa May ve Jean-Claude Juncker bu hafta sonu yeni bir denemeye kalkışacak. Ancak sıkıntının büyüğü Brüksel tarafında değil.”
Theresa May'in çıkmazı
La Republica, İrlanda sorununun May'in sonu olacağını öngörüyor:
“May'in durumunu tarif edecek en uygun özdeyiş: Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık. AB'yi memnun etmek için Kuzey İrlanda'ya özel statü verse, Kuzey İrlanda ile Birleşik Krallık arasındaki her türlü ayrıştırmaya şiddetle karşı çıkan DUP'un [Demokratik Birlik Partisi] Protestan Birlikçi'leri ile sorun yaşayacak. ... Bir avuç milletvekiline sahip DUP da Başbakan May'e parlamento çoğunluğunu sağlamadığı için May koltuğundan olabilir. ... Muhafazakar başbakan DUP'u memnun etse bu kez de AB'yle uzlaşmaya varamayacak ve Britanya'yı ekonomik ve adli bir uçuruma sürüklediği suçlamalarına maruz kalacak. Bu kaos, İşçi Partisi Genel Başkanı Jeremy Corbyn'i başbakanlık konutuna taşıyabilir.”
Birlikçiler ile anlaşmanın intikamı
The Guardian, Theresa May, Brexit müzakerelerinde Kuzey İrlandalı DUP tarafından rehin alınmaya izin vermemeli, diyor:
“Pazartesi günü (dün) Theresa May'in Brexit stratejisinin raydan çıktığı gün olabilirdi. ... AB'den ayrılma konusunda başlangıçta daha esnek davranabilseydi ve parlamento seçimlerinin ardından DUP'la o zavallı hükümet sözleşmesini imzalamasaydı, dün Brüksel'le mutabakat sağlayabilecekti. Her iki adada da halkın çoğunluğu böyle bir anlaşmadan yana. İrlanda'da kapalı bir sınır olmaması her iki ülkenin de çıkarına. Ama Britanya'nın tamamının Gümrük Birliği'nde kalması da aynı şekilde önemli. DUP'un bu iki konuda veto hakkı olmamalı.”
Uzlaşma Londra'nın yararına olacaktı
RTE, Kuzey İrlanda ve İrlanda arasındaki sınır için bulunan uzlaşma formülünü DUP'un reddetmesini neden anlayamadığını açıklıyor:
“Kuzey İrlanda ile Avrupa Birliği arasında sürekli bir düzenleyici uyumlaşma' formulü olması gerektiği ifadesi, çifte anlamlara, hilelere ve keyfi yorumlara fazlasıyla açık. Bu formül, birleşmeyi Britanya için çok daha cazip kılıyor, çünkü Britanya parlamentosunun Brüksel'de kararlaştırılan AB düzenlemelerini bire bir kopya etmesini değil, bu düzenlemlerle aynı kapıya çıktıkları sürece kendi yasalarını kendisinin yapmasını öngörüyor.”