CIA hapishaneleri: Litvanya ve Romanya suçlu
Avrupa İnsan hakları Mahkemesi (AİHM) Romanya ve Litvanya'yı, topraklarındaki gizli CIA hapishanelerinde yaşanan insan hakları ihlalleri yüzünden mahkum etti. Strazburg'taki hakimler, iki devletin de hapishanelerden haberi olduğuna ve 2003-2006 yıllarında ABD dış istihbarat örgütüyle işbirliği yaptığına hükmetti. İki ülkenin gazetecileri olayın aydınlatılmasını talep ediyor.
Litvanya için kara bir leke
Litvanya'nın tutumundan utanç duyan siyaset bilimci Kestutis Girnius sorularına detaylı cevaplar istiyor:
“Litvanya kendi alnına kara bir leke sürdü, çünkü CIA'nin ricasını geri çevirecek kadar onurlu davranamadı. Asıl ilginci CIA'nin olgunlaşmış demokrasiler olan Batı ülkelerinde hapishaneler kurmaya cesaret edemediği için Doğu Avrupa ülkelerini seçmiş olması. ... Litvanya bu işi aydınlatmak zorunda. ... Kararları kimin verdiğini, başbakan ve cumhurbaşkanının görüşü alındı mı alınmadı mı, kamuoyunun bu konularda aydınlatılması lazım.”
Temel haklar savaşta da geçerlidir
Hukuk uzmanı Vlad Perju, Contributors blog'unda Romanya'nın geç de olsa geçmişiyle yüzleşeceğini umuyor:
“[Romanya'da 2004-2005 yılları arasında tutuklu olan Suudi Arabistan vatandaşı] El Nashiri'nin hakları -Romanya toprakları üzerinde bulunduğu sürece- ne Romanya Devlet Başkanı'nın, ne gizli istihbarat şefinin, ne de Romanya ordusunun kararına bağlıydı. ... Aslında bu haklar Romanya devleti tarafından garanti edilmiş olmalıydı. ... İşkence veya insanlık dışı muamele görmemek gibi bazı haklar, savaş dönemlerinde bile kısıtlanmamalıdır. El Nashiri vakasında Romanya'nın bu hakları ihlal etmiş olması dolayısıyla, AİHM kararı Romanya'da zorlu, ama son derece önemli bir tartışmayı başlatacaktır.”