İstifalar Britanya'da hükümet krizine yol açtı
Britanya'nın AB'den ayrılması kavgasında Brexit Bakanı Davis'in ardından Dışişleri Bakanı Johnson da istifa etti. İki bakan, Başbakan May'in, fazla yumuşak buldukları Brexit yol haritasınıeleştiriyor. Kimi köşe yazarları ülkenin bilerek isteyerek felakete sürüklenmesi karşısında şaşkına dönmüşken diğerleri AB'nin daha uzlaşmacı olmasını arzu ediyor.
Bindiği dalı kesmenin benzersiz bir örneği
Večernji list, Britanyalı siyasetçiler ülkelerine yaptıklarını ancak şimdi kavradılar, diyor:
“Brexit, bir ülkenin siyasi bir atom bombasıyla kendini nasıl yok edeceğine ilişkin güzel bir örnek. AB'den ayrılma referandumu, barış zamanlarında bir devletin ve bir toplumun kendi kendini güdükleştirmesinin en büyük örneği olabilir. ... İnsanlar doğal olarak daha iyi yaşamak ister ama bu kez daha kötü yaşamaya karar verdiler ve siyasetçiler de kendi ülkelerinin durumunu kötüleştirebilmek için ellerinden geleni ardlarına koymuyorlar. Ne kadar kötü olsun istiyorsunuz? Çok kötü? Orta karar? Yoksa az mı kötü?”
AB aşırıya kaçmamalı
The Sun gazetesi, Londra'da yaşanan çalkantılar ışığında, Brüksel'e Brexit müzakerelerinde daha tavizkar davranmayı öneriyor:
“[Theresa May'in] Bir vahim hatasını bir diğeri izliyor. Hatta mesele o kadar ileri gitti ki, geçen cuma yapılan Brexit buluşmasında hükümet üyelerine yaramaz, küstah çocuklar gibi davrandı. Şimdi kaos hakim. Ama AB'nin bundan doğru sonuçları çıkarması lazım. ... Brüksel şimdi daha fazla ödün istemeye kalkarsa AB'yle anlaşmasız bir Brexit gerçekleşmesi daha olası. Avrupa Birliği, biraz daha baskı yaparsam Brexit'i tamamen durdururum diye düşünmek gibi bir hataya düşmemeli. ... Brexit olacak, olmak zorunda. Olmamasının demokrasimiz, ulusal istikrarımız ve Avrupa'yla dostane ilişkilerimiz için doğuracağı sonuçları tahmin bile edemeyiz.”
Felaketi engelleyecek olan yumuşak Brexit
LB'den Vitali Portnikov, Brexit ideologlarının istifa etmesi büyük bir krizi önledi, diyor:
“Dışişleri Bakanı Boris Johnson ve Brexit Bakanı David Davis'in istifaları her türlü popülist slogana rağmen bunların gerçekleştirilemeyeceğinin yeni bir kanıtıdır. Britanya'nın AB'den ayrılmasından yana olan siyasetçiler ve ideologlar, 'yumuşak bir Brexit'in, yani Britanya'nın kağıt üstünde AB'den ayrılıp gerçekte Avrupa Bölgesi içinde kalmasının sorumluluğunu taşımamak için görevlerinden ayrılmak zorundaydılar, hala da zorundalar. Aksi halde onlar için en kötü senaryo, bu yumuşak Brexit olacaktı. ... Ancak böyle bir Brexit, Britanya'ya büyük bir siyasi kriz yaşamadan AB'den ayrılmasına imkan tanır.”
Johnson ülkesinin kaderiyle oynuyor
Pravda'ya göre Davis ve Johnson'un istifaları büyük bir kaosun başlangıcına işaret ediyor:
“Önümüzdeki haftalarda muhafazakarların içinde bir kardeş katline tanık olacağız gibi görünüyor. Başbakanlık koltuğunda her zaman gözü olan Boris Johnson kan görmek istiyor. Aynı Johnson, referandum öncesi Britanya'nın AB'den ayrılmasını destekleyerek ülkenin kaderiyle oynamakta da hiçbir beis görmemişti. Şimdi bu görevini tamamlamaktan çekinmeyecektir. Bunu yaparken sert Brexit yanlılarından destek alabilir. Her ne kadar bu grup, Muhafazakar Parti'nin sadece küçük bir kısmını oluştursa da sesi yüksek çıktığı ve saldırganlaşabildiği için ipi göğüsleyebilir. Böylece Britanya anlaşma yapmadan AB'den ayrılır, ki bu da tam bir anarşi anlamına gelecektir.”
Brexit korku filminin fragmanı hazır
Dow Jones Media Group'un Avrupa şubesi başkanı Francesco Guerrera, La Stampa'daki yazısında May'a kendi partisinden bir güvensizlik oylaması çıkmasını ihtimal dışı görmüyor:
“Margaret Thatcher de 1990'da benzer bir güven oylamasına maruz kalmıştı. May de şimdi ünlü selefi gibi oylamayı kazanabilir, ama aradaki fark büyük değilse yine de istifaya zorlanabilir. Başbakanın devrilmesi demek seçim demektir ve yeni bir seçimde Jeremy Corbyn'nin popülist İşçi Partisi büyük bir başarı kazanabilir. Erken seçim kararıyla birlikte, AB'yle Brexit konusunda müzakerenin, planlandığı gibi Nisan 2019'da bitmesi imkansız hale gelir, ki bu da muazzam bir ekonomik ve finansal kaosa yol açacaktır. Dün Sterlinin değer kaybetmesi, anlaşma yapılmadan yürürlüğe konan bir Brexit korku filminin sadece fragmanıydı.”
Britanyalıların çoğunluğu sert Brexit'e karşı
Financial Times, Muhafazakar Parti'deki AB karşıtlarını, Therese May'e darbe konusunda uyarıyor:
“Parlamenterlerin bazıları istifalardan korkup Brexit yol haritasının kendilerinin istediği şekilde yürümesini sağlayacak bir şahini yeni liderleri yapabilir. Bu korkunç bir adım olur ve AB'yle müzakerelerin yapılacağı değerli zamandan çaldığı gibi hiçbir getiri de sağlamaz. İşlerin bu şekilde ilerlemesinden yana olan AB karşıtları birkaç temel meseleyi dikkate almak zorunda: Sert Brexit yanlıları çoğunlukta değil, ne ülkede ne de parlamentoda. Dahası AB karşıtları anlaşma yapmadan AB'den ayrılmak gibi korkunç bir ihtimali dışlayan, düzenli bir Brexit'in karşısına mantıklı bir seçenek de koyabilmiş değil. Böyle bir Brexit ekonomide şok, ülke yönetimindeyse kaos anlamına gelir.”
Uzlaşma bilmez AB'nin de suçu var
Delo'ya göre Britanya'da iki bakanın istifasından AB de sorumlu:
“Durum tatsız. Bunun tek nedeni de AB'nin müzakerelerde önemli bir muhatabı yitirmiş olması değil, uzlaşmak bilmez tavrıyla Britanya'da yepyeni bir siyasi krizi tetiklemiş olması -ki bu kriz, hükümetin devrilmesiyle bile sonuçlanabilir. Böyle bir son, AB'nin en son isteyeceği şey olacaktır. ... Davis ve Johnson'un istifalarıyla hükümetteki en önemli Avrupa kuşkucuları gittiği için müzakerelerin kolay geçeceği gibi bir algı oluştu. Halbuki gerçekte mesele daha da çetrefilleşecek. ... AB kabul edilemez yeni uzlaşma önerileri getirmeden önce bunların farkında olmalı.”
İvedilikle halka gitmek lazım
Wiener Zeitung'a göre tek çare erken seçim:
“Eşi benzeri görülmemiş ve burun farkıyla kazanılmış bir oylama [Brexit referandumu] bütün sigortaları attırdı: Ne hükümet ne de muhalafet, ne bağımsız medya ne de işçi ve işveren temsilcileri referanduma duyulan öfkenin, böylesi ağır sonuçlar doğurmasına engel olamadı. Siyasetten umut kesildiğinde Britanya'da ne yapılması adetse onun yapılmasının zamanı çoktan geldi: Halka gitmek, toplumun nereye gideceği konusunda akıl danışmak. Zaman erken seçim zamanıdır.”