Roma güvensizlik tohumları ekti
Avvenire, büyüme güvene bağlıdır ve Roma bu kartı yanlış oynadı, diyor:
“Sonbaharda yatırımların ve tüketimin azalmasıyla güven kaybı arasında doğrudan bir ilişki var. Çünkü bu sonbahara, siyasi ve yapısal açıdan hassas bir atmosfer ve hükümetin bir tarafta Avrupa ile piyasaların diğer tarafta yer aldığı bir bütçe kavgasında bodoslama çatışma damgasını vurdu. Bu çatışmaysa kamu borçlanmasına binen 1,7 milyar Avroluk bir ek faize mal oldu. Ek faiz [kamu hisselerine getirilen risk payı] 350 baz puana tırmandı, borsa yüzde 20 değer kaybetti ve milyarlar tutarında tasarruf, İtalya'nın -sonradan asılsız olduğu anlaşılsa da- Avrodan çıkma ihtimali karşısında yurtdışına kaçtı.”
Yatırımsız büyüme olmaz
Gazeteci Ferruccio De Bortoli, Corriere del Ticino'daki yazısında acelecilik konusunda uyarıyor:
“Brüksel'in getirdiği parametrelere uymak adına yatırımlarda kesinti yapıldı. Hesapları geçici olarak da olsa eşitlemek için atılabilecek acısız bir siyasi adım bu. Ancak insan kendi oturduğu dalı dipten ve sessizce böyle keser işte. ... Altyapı sektörü son derece önemli olsa da büyük projelerin finansmanı konusunda hükümette uzlaşma yok. Gerçi bu arada Beş Yıldız Hareketi'nin belli bir gerçeklik algısı sergileyebildiklerini teslim etmek gerek. ... Yaklaşık 400 büyük proje başlatılmayı bekliyor. Fikir ayrılıklarının ve bürokratik engellerin aşılmasının büyümeye de dış yatırımlara da olumlu etkisi olur. Bu sayede kağıt üzerinde teknik bir sorun olan ekonomik durgunluk da bertaraf edilebilir.”
Reform süreci maalesef durdu
Süddeutsche Zeitung, Lega Partisi ve Beş Yıldız Hareketi'nin kötü ekonomik verilerin kabahatini, hemen başka yerlerde -Almanya ve Çin'deki ivme düşüşünde- aramasına karşı çıkıyor:
“Suçlu olanlar önce kendileri. Sosyal demokratların başlattığı ve mütevazı bir büyüme ve ilk sonuçları vermeye başlamış reform hareketini durdurdular. AB Komisyonu'yla giriştikleri sert kavga büyük bir siyasi enerjiye mal oldu ve yatırımcıların güvenini sarstı. Zaten borç batağına batmış olan devleti daha da borçlandırıyorlar. Ve altyapı, araştırma ya da eğitim gibi istikrarlı bir büyüme yaratabilecek alanlara çok az yatırım yapıyorlar. Hükümet bir süre daha sorumluluklarından kaçabilir ama uzun vadede İtalyan halkını kandırması artık mümkün değil.”
Yanlış yerden yaklaşılıyor
İtalyan Parlamentosu'nun kısa süre önce kabul ettiği konjonktürü canlandırma önlemleri, ekonomi gazetesi Les Echos'a göre hiçbir işe yaramayacak:
“Öncelikle bütçedeki delikleri büyütüp faizleri arttıracağı ve böylece kamuya, bankalara ve şirketlere yük bindireceği için. Seçim vaatleri (yurttaş geliri, yatırım programı) sulandırıldı ya da özel tüketim üzerinde beklenen etkiyi yaratmadı (erken emeklilik). Ama asıl önemlisi alınan tüm önlemlerin verimlilik ve rekabetçilik sorunları, yönetim verimsizliği, eğitim ve mesleki eğitimin kalitesi gibi İtalyan ekonomisinin zafiyetlerini ıskalıyor olması. Popülist hükümet Avrupa seçimleri öncesinde stratejisini değiştirmeyecek, ancak er ya da geç bunun hesabını verecektir.”