Savaş suçlusu Karadžić için nihai hüküm
Lahey'deki BM'e bağlı Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadžić'i ömür boyu hapis cezasına çarptırdı. Yargıçlar böylece, 40 yıl hapis öngören alt mahkemenin verdiği cezayı arttırmış oldu. Karadžić Srebrenitsa soykırımının da dahil olduğu suçlar nedeniyle hüküm giydi. Hükmün Balkanlardaki etkisi ne olacak?
Savaş suçlularına açık mesaj
Karadžić hakkında verilen ikinci hüküm önemli bir işaret mahiyetinde, diyor Večer:
“Srebrenitsa'da hayatta kalanlar en azından belli bir tatmin yaşayabildi. Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadžić'in ömür boyu hapse çarptırılmış olması, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa topraklarında yaşanan en büyük soykırımda hayatını yitiren 8372 insanı hayata döndürmeyecek. Ancak Karadžić'in 40 yıl hapis cezasıyla yargılanmasından üç yıl sonra açıklanan hüküm, hala Büyük Sırbistan, Büyük Hırvatistan ya da Balkanlarda kan dökerek kurulmuş başka bir tek uluslu devletin düşünü kuranlara açık bir mesaj göndermiş oldu: Suçlar cezalarını buluyor.”
Mahkeme kararının günümüze etkisi yok
Radovan Karadžić hakkında Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'nde verilen nihai hüküm, Karadžić'in memleketinde herhangi bir siyasi değişime yol açmayacaktır, diyor Neue Zürcher Zeitung:
“Milorad Dodik, Sırp Cumhuriyeti'ne neredeyse yirmi yıldır damgasını vuran isim oldu. 1998 yılında, hala saklanan Karadžić'in rakibi olarak sahneye çıkmıştı. ... Dodik sonradan rotasını değiştirdi, zira etnik gerginlikleri hep belli bir seviyede tutarak ülkeyi yönetmenin daha kolay olduğunu fark etmişti. Karadžić'in yargılanması, Dodik'in başlangıç günlerine dönmesi için iyi bir fırsat olacaktır. Dodik çıkıp şunu söyleyebilir: 'Karadžić bir cani ve benzeri olayların bir daha yaşanmaması için tüm sorumluluğu üstleniyoruz. Şimdi geleceğe bakma zamanı.' Böyle bir tavır Hırvatlar ve Boşnakların da büyük oranda kalbini kazanır ve sadece az sayıda Sırpı kaybeder. Ama Dodik bunu yapmayacaktır.”
Kimse için caydırıcı etkisi yok
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin şimdiye kadarki bilançosunun çelişkili olması Die Welt'i düşündürüyor:
“Evet, Karadžić gibi canavarları mahkeme önüne çıkarmak önemli ve doğru. Kurbanlar ve aileleri için adalet demek bu. Bu suçların, ortaya çıktığı toplumları da kendi içlerinden çıkardıkları bu korkunç canavara bakmaya zorluyor. ... Karadžić aleyhinde verilen karara benzer kararlar günümüze dahi etki ediyor. Hiç değilse aleni savaş suçlarının diğer mağdurlarına ya da bunların ardında bıraktığı insanlara, kendilerine eziyet edenlerin günün birinde mahkeme önünde hesap vereceği umudunu veriyor. Ancak beklentilerden biri yerine gelmedi. ... Suçlulara hesap sorulduğunda, başkalarının benzer bir şey yapması engellenmeli. Göz korkutmaya dayalı bu etki, uluslararası düzlemde büyük oranda eksik kaldı.”