ABD ile Türkiye arasında savaş uçağı kavgası
Ankara yönetimi, Türkiye'nin F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasını ağır bir hata olarak nitelendirdi. Beyaz Saray, Türkiye'nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini satın alması nedeniyle F-35 alamayacağını ve artık bu uçakların üretimine dahil edilmeyeceğini açıklamıştı. Bu adımın olası sonuçları neler olabilir?
Türkiye, NATO için vazgeçilmezdir
Türkiye'nin NATO üyeliğini sorgulamak düşüncesiz bir tutum olacaktır, diyor Die Welt:
“İttifakın sadece Balkanlar'daki değil, Karadeniz, Ortadoğu ve Akdeniz'deki çıkarlarını da koruması lazım. Ankara'nın NATO'dan çıkması demek, büyük NATO gemilerinin Boğaz'dan geçememesi demek. Ve Rusya için Akdeniz'de yeni bir deniz ve hava üssü kurma fırsatı demek. Ve en tehlikelisi, Türkiye ile Yunanistan arasındaki gizli çatışmanın, NATO Anlaşmasının 5. maddesinin uygulanmasını gerektirecek sürekli bir tehdide dönüşmesi demek. Bu durum, ardı arkası kestirilemeyecek yepyeni bir cepheleşme olabilir.”
Ankara füzeleri akıllıca kullanamayacak
Karar, Ankara'nın Rus S-400 sistemini almasını askeri ve stratejik açıdan akıl dışı buluyor:
“Biz müttefiklerimizle ortak F-35 projesini gerçekleştirirken, Ruslar da bize karşı, bizim ürettiğimiz savaş uçaklarını düşürmek için roket sistemleri geliştiriyorlar, mesela S-400’ler gibi... Yani biz şimdi kendi uçaklarımızı düşürmek için S-400 füzeleri mi alıyoruz? Sizce de bu işte bir gariplik yok mu? Bir başka izaha muhtaç durum da şu; biz bu S-400’leri kime, yani hangi düşman ülkeye karşı kullanacağız? Şu an itibariyle en problemli olduğumuz ülke Suriye... Bu ülkeden yapılacak muhtemel bir hava saldırısına karşı bu füzeleri kullanabilir miyiz? Elbette hayır, çünkü Suriye Rusya’nın en önemli müttefiki ve saldırı uçaklarının önemli bir bölümü Rus malı.”
Erdoğan kumarı kaybetti
Erdoğan bu tutarlı tepkiyi hesaba katmamıştı herhalde, diyor Deutschlandfunk:
“Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması, ülkede Erdoğan hariç herkesi şok etmiş görünüyor. ... Erdoğan S-400'leri alarak kumarı kaybetti. Türkiye sadece 100 adet F-35 jetini sipariş eden ülke konumunda olmakla kalmıyor, uçaklara ait 900 parçanın geliştiricisi ve tedarikçisi -daha doğrusu öyleydi. Amerika'ya göre bu gelişme, projenin toplam süresi boyunca Türkiye'nin dokuz milyar Dolar kaybetmesine mal olacak. Oysa füze savunma sistemindense savaş jetleri büyük ihtimalle Türkiye'nin daha çok işine yarardı. Şimdiyse uzmanlar bile füze savunma sisteminin nereye konuşlandırılması gerektiğini kara kara düşünüyor.”
Ankara bunun acısını çıkaracaktır
Gazeteci İvan Yakovina, Novoye Vremya'daki yazısında Türkiye'nin programdan atılmayı kolay kolay kabullenmeyeceğini söylüyor:
“Türklerin intikam almak için kullanacağı birçok seçenek var. Mesela NATO sırlarını Rusya'ya verebilirler ya da ABD'yi nükleer silahların da bulunduğu, stratejik açıdan büyük öneme sahip dev bir üs olan İncirlik'ten atabilirler. ... Pentagon'un Ortadoğu'daki bütün lojistiği İncirlik üssünün ve Türk hava sahasının aktif olarak kullanılmasına bağlı. ABD ile Türkiye kavgaya tutuşursa (ki şu anda öyle görünüyor) ABD'nin örneğin İran'a yönelik bir askeri operasyon başlatması oldukça zor olur.”