İspanya'ya hükümet kurmak için gerekenler
İspanya'da hükümet kurma çabalarının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Sosyalist Parti Başkanı Pedro Sánchez'in eylül ayına dek zamanı kaldı. Erken seçimin en geç eylül ayında ilan edilmesi gerekiyor. Sánchez'in partisi, bakanlıkların paylaşımı hususunda Podemos'la anlaşamamış, böylece Sánchez gerekli desteği alamamıştı. Köşe yazarları uzlaşmalara alan açılacağını umuyor.
İspanya Portekiz'den neler öğrenebilir?
İspanya'da hükümetin kurulmasında yaşanan zorluklar nedeniyle birçok kişi, sol partilerin istikrarlı desteğine sahip sosyalist bir azınlık hükümeti kuran Portekiz'in örnek alınmasını öneriyor. El País neden tereddütlü olduğunu açıklıyor:
“İspanya'daki seçim sonuçları, Portekiz'dekilerden farklı olsa da tek bir ortak noktaları var: Sol kanat bir arada durmazsa hükümet etmesi imkansız. ... Hükümet başkanının seçilmesi için yapılan ve başarısız olan oylamada Portekiz örneği pek de işe yaramadı. Hatta Portekizlilerin ekim ayındaki seçimlerin ardından bizden önce hükümet kurmaları bile mümkün. ... Komşumuzu kendimize örnek almamızı zorlaştıran birçok etmen var, örneğin ayrılıkçılık. Ama bazı konularda, yani (birden fazla ortakla mutabakat için) sabır, (bu mutabakatı dört yıl ayakta tutacak) dirayet ve kendi kendilerine böylesine hayran olmayan siyasetçiler konusunda komşumuzu örnek almalıyız.”
İnadın sonu çıkmaz sokak
Barselona Ticaret Odası Başkanı ve ayrılıkçı Ulusal Cumhuriyet Çağrısı partisi taraftarı Joan Canadell hükümet kurulurken kimlerin yapıcı kimlerin yıkıcı davrandığını Le Soir'deki yazısında açıklıyor:
“Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Quim Torra'yla diyaloga girmeyi bile reddeden Pedro Sánchez hükümetinin bu olumsuz tutumu, her türlü istikrar senaryosunu imkansız hale getiriyor ve Katalan bağımsızlığını destekleyen partilerin diyalog amaçlı mükerrer çağrılarıyla ters düşüyor. Bu partilerin, uyumlu bir çözüm için gerekli altyapıyı hazırlama çabaları, gerçek bir sorumluluk bilincinin ifadesi. İspanya'da geçtiğimiz hafta hükümet başkanının seçilememesi bizleri, ne zaman ve nasıl başladığını bildiğimiz ama ne zaman ve nasıl sona ereceğini kestiremediğimiz bir çatışmaya sürüklüyor.”
Bunların koalisyon kurma tecrübesi yok
İspanya muhabiri Oliver Neuroth, Deutschlandfunk'ta alaycı bir tavırla, İspanya'da koalisyon görüşmelerinin nasıl yapılacağının anlaşılan bilinmediğini ileri sürüyor:
“Böyle işler kapalı kapılar ardında yapılır, kürsüde ya da televizyon demeçleriyle değil. Üstelik bu görüşmelere, şimdi yapıldığı gibi, oylamalardan 2 ya da 3 hafta önce de başlanmamalı. Sánchez ve Iglesias parlamento seçimlerinden sonraki çok değerli iki ayı boşa geçirdi. Tabii bu arada koalisyon kurmayı gerçekten istedikleri, pek çok siyasi gözlemciye göre kuşkulu. Öyle ya, parti liderleri bu işlerin nasıl yürüdüğünü nereden bilsin? Ne de olsa İspanya'da diktatörlük sonrası hiç koalisyon hükümeti kurulmadı. Muhafazakarlar ve Sosyalistler neredeyse hep mutlak çoğunlukla iktidardaydı. İspanya, Almanya'da on yıllardır normal olan ittifaklara bugüne dek hiç ihtiyaç duymadı.”
Katalonya kavgası İspanya'yı felç etti
Gazeta Wyborcza bu kilitlenmenin sebebi olarak Katalonya krizini gösteriyor:
“Sosyalistler tıpkı bütün sağ cenah gibi baştan itibaren İspanya anayasasına göre hareket edip Katalan referandumuna karşı çıkarken Podemos bunu destekledi. Katalonya'yla ilgili bu sert tartışma, parlamentodaki partileri o kadar meşgul etti ki, üç günlük hükümet kurma görüşmelerinde önemli konular bir türlü konuşulamadı. Oysa Başbakan Sanchez esas hedeflerini açıklamıştı: İş piyasası reformları (garantisiz, geçici iş sözleşmelerinin yasaklanması) teknolojik devrime yatırım, dijital platformların denetimi, küresel ısınmayla mücadele, yeni enerji kaynaklarının geliştirilmesi, eşitsizlikle mücadele ve AB'nin güçlendirilmesi.”
Yine mi erken seçim?
La Vanguardia iki parti üzerinde baskı olursa bunların her şeye rağmen anlaşabileceklerini umuyor:
“Soldaki iki parti, seçmenlerini hayal kırıklığına uğrattı, kendilerinde de tedavisi zaman gerektiren yaralar açtı. ... Hatadan geri dönmek ve 2015'ten bu yana dördüncü kez parlamento seçimi yapılmasını engellemek için henüz geç değil. Bu kadar sık seçim olmaz; bu bize partiler arasında uzlaşma kültürünün eksikliğini gösteriyor. Sosyalistler ve Unidas Podemos seçimin tekrarlanmasının kendilerine zarar vereceğini görmek zorunda.”
Başarısız sol, sevinen sağ
Neue Zürcher Zeitung'a göre, İspanya için ufukta erken seçim ve sağcı bir hükümet belirdi:
“İspanya sağı için, nisandaki yenilgiden sonra şimdi kasım ayında, hatta belki daha da önce bir zafer yaşanması söz konusu. Seçmenleri büyük olasılıkla sürüler halinde sandığa koşacak, çünkü ulusal ve milliyetçi coşkunun dalgası henüz durulmuş değil; ne de olsa ülkeyi Katalan ayrılıkçılara karşı savunmak gerek. Hayal kırıklığı yaşayan sol seçmenler arasındaysa oy kullanmama eğilimi görülmesi bekleniyor. Sağdaki üç parti mahir bir ittifak kurup adaylarını işbirliği içinde belirlerse, erken seçimde üçü birlikte parlamentoda mutlak çoğunluğu ulaşabilir.”