Polonya: Seçmen oyunu mektupla kullanacak
Polonya seçimi ertelemiyor: Cumhurbaşkanlığı seçimleri 10 Mayıs'ta yapılacak. Varşova parlamentosu pazartesi günü, mart sonunda çıkartılan kriz yasasına dayanarak seçim kararı aldı. Hükümetin daha önce planlandığı gibi sadece 60 yaşın üstündeki -çoğunlukla PiS'i destekleyen- vatandaşlar değil, bütün Polonyalılar posta yoluyla oy kullanabilecek. Köşe yazılarındaki eleştiriler buna rağmen dinmek bilmiyor.
Demokrasi ayaklar altında
Süddeutsche Zeitung Varşova Muhabiri Florian Hassel, seçim yasasının değiştirilmesiyle otoriter bir rejime bir adım daha yaklaştık, diyor:
“Salgın sırasında seçim yapmak salt seçim kampanyası yapılamadığı için bile kuşkulu. Krizin öngörülen tepe noktasında on binlerce postacıyı yollara çıkarmak, yüz binlerce Polonyalıyı sandık kurullarında görevlendirmek o kadar tuhaf ki, bütün bunlar ancak bir diktatörün iradesinin ve düşüncelerinin ifadesi olabilir. ... Kaczyński'yi durdurmak mümkün değil ne yazık ki. Anayasa mahkemesi zaten yıllardır göstermelik bir mahkemeydi. Hükümet ve Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da birer kukladan ibaret. Onların tek ortak noktası, iktidar hevesleri. Korona krizinde Macaristan'ın ardından Polonya'da da hukuk devleti ve demokrasi ayaklar altında.”
Bu koşullarda adil bir seçim kampanyası hayal
Azzonali, seçim kampanyasının Korona salgınından önce zannedildiği gibi heyecanlı geçmeyeceğine üzülüyor:
“Şunu bir tespit edelim öncelikle: Adil rekabet koşulları yok. Kampanyanın Mart başından beri sürekli ertelenmesi görevdeki adayın, yani Cumhurbaşkanı Andrzej Duda'nın işine yaradı. Kriz günlerinde cumhurbaşkanının sürekli medyada yer alması son derece olağan. Ama bugün, rakiplerinin seçim kampanyası yürütme imkanı yok; anket sonuçlarına yansıdı bile bu durum. ... Böyle bir seçimi kazanan Andrzej Duda ne kadar meşru olabilir? ... Bir kaos yaşanıp da seçimin yasalara uygunluğunun sorgulanmaya başlaması hiç iyi olmaz. ”
Kaczyński yakında mutlak lider
Polonya hükümeti, demokrasiyi ve hukuk devletini yok etmek için pandemiyi kullanıyor, diyor Süddeutsche Zeitung:
“Olağanüstü hal altında seçim yapmak nasıl antidemokratik bir uygulamaysa, Kaczyński kendi adayı ve partisi için hukuka aykırı yasalar çıkartabilsin diye seçim yasasını değiştirmek de bir o kadar anayasaya aykırıdır. Kaczyński'nin mutlak liderliğinin önünde sadece birkaç engel kaldı, ki bunlardan biri Yüksek Mahkeme. En geç mevcut mahkeme başkanının görev süresi bittiğinde, yerine Kaczyński'ye sadık biri geldiğinde, kendisi buraya da müdahale edebilecek. Polonya Anayasa Mahkemesi eski başkanlarından Jerzy Stępień'e göre, Polonya diktatörlük olma yolunda ilerliyor. Abartılı bir yorum olabilir. Ama ülkede otoriter rejimin niteliklerini de görmek mümkün.”
Hükümetin işi çok kolay
Klubjagiellonski.pl muhalefetin yetersizliğini eleştiriyor:
“Muhalefet bu sorunu maalesef küçümsedi ve Polonya seçim yasasındaki yasadışılık virüsünü defetmek için kullanmadı. Şimdi kalan tek umut, hükümetin kendine ayna tutması. ... Seçim yasasında yapılan değişikliğin doğuracağı tehlikeleri muhalefet bile önemsemediği için, iktidarın yasa değişikliğini geri alması beklenemez. Hükümetin bu talihsiz uygulamayı geri çektiğini kendi gözlerimizle görene kadar, bunun olası trajik sonuçları konusunda uyarmaktan vazgeçmemeliyiz.”
Muhalefetin elinde bir koz daha var
PiS lideri Kaczyński'yi ve Cumhurbaşkanı Duda'yı durdurmanın bir yolu daha var, diyor Gazeta Wyborcza:
“Kendi aralarındaki kutuplaşmalar ve kavgalar olsa da bu konuda hemfikir bir muhalefet, hükümetin sistematik olarak yaptığı hataları, hastanelerdeki eksikleri ve sağlık sisteminin çöktüğünü ifşa edebilir. ... İnternette ve medyada dayanışma içinde yürütülecek ve PiS'nin aksine muhalefetin bütün farklı görüşlere rağmen birleşebileceğini gösterecek bir kampanya, Cumhurbaşkanı Duda'nın avantajlarını yerle bir edebilir. ”