Brexit sonrası: Kuzey İrlanda kriz odağı mı?
Kuzey İrlanda'da yaklaşık bir haftadır geceleri çatışmalar yaşanıyor. Perşembe gecesi Belfast'ın batısında yüzden fazla genç birbirlerine ve polise molotof kokteyli ve taş attı, polis tomalarla müdahale etti. Köşe yazarlarına göre, çatışmaların tek nedeni, Brexit'ten bu yana Britanya ve İrlanda yanlısı güçler arasındaki artan gerilim değil.
Yoksulluk kaos yaratır
Olayların perde arkasında kötü toplumsal koşullar olduğunu söyleyen The Spectator, ne yapılması gerektiğini de açıklıyor:
“Birlikten yana olan siyasetçiler bu yıkıcı şiddeti dizginlemek için, dur durak bilmeyen taraftarlarıyla ilişki kurmanın yolunu bulmalı. İrlanda Başbakanı, acımasız köktencilerin, uçurumu daha da derinleştirecek olan sınır referandumu taleplerine direnmeye devam etmeli. ... Britanya hükümeti Kuzey İrlanda kentlerinin ihmal edilmiş semtlerinde ivedilikle bir ekonomik canlanma planlamalı. ... Kuzey İrlanda hükümeti, Protestan işçi sınıfının gençlerini soğuk sokak köşelerinden sıcak bir mekana götürmeye yoğunlaşmalı ki bu gençler de ellerindeki potansiyeli refaha dönüştürebilsinler.”
Gençler savaşçılık oynamak istiyor
Irish Independent, gösterilerin nedeni biraz da can sıkıntısı diyor ve pazartesi akşamının ilk molotof kokteylini atan gence işaret ediyor:
“İsyankar gençlerin çoğu sözümona yapacak bir şey bulamadıkları yerlerde değişiklik arayan canı sıkılmış çocuklar. Bu sıska gence ve kankalarına Kuzey İrlanda protokolünün artılarını ve eksilerin bir sorun bakalım. Hiçbir fikirleri olmadığını göreceksiniz. Güncel ticaret antlaşmalarımız bunların günlük konuşmalarının konusu değil. Geç saatlere kadar dışarıda kalmak ve 'abileriyle' oynamak, çoğuna göre karantina yıllarının en eğlenceli anları olabilir. .... Çoğu insan için endişe anlamına gelen ve olaylara katılan gençlerin hayatta ellerine geçecek fırsatları yıkan [sokaklarımızdaki öfke] eski bir gelenektir.”
Suni bir tehdit
Il Manifesto'ya göre, gençler
“kendini giderek kıstırılmış hisseden bir grubun geleceğine pranga vuran korkulardan beslenen, isyankar ve paranoyak bir söylemin mağduru. Bu korkuların kökeninde şu iki olay olabilir: Birincisi, iki İrlanda arasında kesin bir sınırı engellemek için gümrük sınırını denizden geçiren Brexit Protokolü. İkincisi ise, Kuzey İrlanda polisinin, tarihe geçmiş Cumhuriyetçi lider Bobby Storey'in geçen yaz yapılan cenaze töreninde, Sinn Féin üyelerinin Covid kurallarını ihlal ettikleri yönündeki iddiaları soruşturmama kararı. Bu karar Cumhuriyetçilerin kayırıldığı iddiası olarak da kullanılmaya başlandı.”
Londra hükümetinin tehlikeli ataleti
Şiddetin sorumluluğu Boris Johnson'da, diyor The Guardian:
“Johnson, Avrupa Birliği ile yaptığı Brexit anlaşması uğruna Britanya ile Kuzey İrlanda arasında sınır kontrollerine razı oldu. Bu tavizi birlikten yana olanlara satmanın -en hafif tabiriyle- zor olacağı baştan beri ortadaydı. Ama hükümet bununla yüzleşmek yerine sorunu oluruna bıraktı. Birleşik Krallık, Kuzey İrlanda'ya giden malların geçici kontrolünü geçen ay tek taraflı olarak uzattı. Londra gerçekten müdahale edemeyecek kadar bıkkın görünüyor.”
"Küresel Britanya" yerine "küçük bir İngiltere"
Deutschlandfunk'un Britanya ve İrlanda muhabiri Christine Heuer'e göre, Brexit'in Birleşik Krallık'a armağan ettiği Kuzey İrlanda sorunu, buzdağının sadece görünen kısmı:
“Özellikle görünür olmasının nedeni birlikçilerle ayrılıkçılar arasında uzun zamandır var olan kutuplaşma. Çünkü Brexit en çok bu konuda elle tutulur hale geliyor ve sinir uçları en çok bu konuda açıkta. Ama ülkenin diğer bölgelerinde de kazan epeydir kaynıyor. İskoçlar önümüzdeki ay yeni bir parlamento seçecek. Milliyetçi hükümeti yeniden seçmeleri, yeni bir bağımsızlık referandumunun ilk adımı olur. Brexit dostu Galler'de bile giderek daha fazla insan Londra'dan ayrılmayı düşünüyor. İngiltere sonunda Brexit'iyle baş başa kalabilir: Küresel Britanya yerine küçük bir İngiltere.”