İsrail: Netanyahu'suz bir hükümet mümkün mü?
İsrail'deki son seçimlerden yaklaşık iki ay sonra, Başbakan Netanyahu'ya rakip bir hükümet kurulmak üzere. Liberal muhalefetin lideri Yair Lapid, milliyetçi-dindar Yamina partisini ittifaka ikna etti. Buna göre, Yamina Sağ Partisinin lideri Naftali Bennett iki yıl başbakanlık koltuğunda oturacak. Avrupa basını, Lapid'in kurduğu ve birçok farklı partiyi buluşturan geniş koalisyonun geleceği olduğunu düşünmüyor.
En küçük ortak payda
Gazeta Wyorborcza'ya göre, koalisyon yapmak isteyen partileri kaynaştıran tek bir şey var:
“İdeolojik anlamda böylesine kutuplaşmış ve bu yüzden önemli kararlar alması beklenemeyecek bir hükümet muhtemelen çabucak devrilir. Ülkede ne Filistin sorunuyla ne de sekülarizmle ilgili bir uzlaşı var. ... Ama hakkında dava açılan birinin başbakanlık koltuğuna oturmasını yasaklayan kanun konusunda uzlaşı var. Bu kanun yürürlüğe girince Netanyahu siyasete geri dönmek için mahkeme kararını beklemek zorunda kalacak. Bağımsız İsrail mahkemeleri yolsuzlukla kararlı bir mücadele yürütüyor, ama Netanyahu buna rağmen beraat ederse geçmiş dönemden kalma emekli bir demagog olmaktan öteye gidemeyecek.”
Ortadoğu siyaseti değişmiyor
The New Statesman'e göre, muhalefetle ittifak yapılması ve [aşırı sağcı] Naftali Bennet'in başbakan olması halinde İsrail siyasetinde sola kayış beklenemez:
“Bennett ve Netanyahu büyük oranda aynı ideolojinin temsilcileri; özellikle yerleşim yerlerinin inşasına ve Batı Şeria'nın en azından bir kısmının ilhakına destek vermek ve bir Filistin devletinin kurulmasına karşı güçlü bir muhalefet yapmak konusunda. ... Netanyahu giderse şayet, ülke sola oy verdiği için değil, ne pahasına olursa olsun görevde kalmak istemesinin siyasi sağı Netanyahu'yu destekleyenler ve ona karşı olanlar diye ikiye böleceği için gidecek.”
Önce gerilim tırmandı, şimdi uzlaşma sinyalleri
taz ise ufukta küçük de olsa bir umut ışığı görüyor:
“İsrail'de ilk kez resmi koalisyon ortağı olmayan bir Müslüman Arap partisi (Raam) İsrail hükümetini destekliyor. Arap ve Yahudi İsrailliler arasındaki ciddi çatışmaların ardından küçümsenmeyecek sembolik bir adım bu. Şiddetin böylesine tırmanmasının peşine siyasi bir birlik kurulması İsrail iç siyasetinde uzlaştırıcı bir ortam yaratabilir.”
Bibi vazgeçmiyor
La Repubblica'ya göre, Netanyahu'nun hala birkaç seçeneği var:
“Netanyahu on gün boyunca rakip tarafa geçen siyasetçilere oynayacak. Yamina-Sağ Partisinin ikinci ismi olan ve sol ittifakın pek de hitap etmediği laik Ayelet Şaked bunlardan biri. Solla ittifak onun için bir şey ifade etmiyor, çünkü bu ittifak Şaked'ın özel ilgi alanı olan adalet sisteminin reformunu engelleyebilir. Netanyahu'nun belki de 'değişim hükümetini' kurma konusunda tek umudu Şaked. ... Girişimler başarısız olursa Netanyahu kendisine ilk başbakanlığı veren Peres'i mağlup ettikten 25 yıl sonra yeniden muhalefete düşebilir ve burada en kısa sürede yeniden seçime gitmek için, heterojen çoğunluğa baskı yapmayı planlıyor olabilir.”