Kuzey Makedonya: Zaev istifa etti, şimdi ne olacak?
Kuzey Makedonya Zaev döneminde Yunanistan ile olan isim anlaşmazlığını çözmüş ve NATO'ya katılmıştı. Zaev, partisi Makedonya Sosyal Demokrat Birliği'nin (SDSM) Ekim ayı sonunda yapılan yerel seçimlerde aldığı yenilginin ardından istifasını açıkladı. Yeni bir seçim yapılıp yapılmayacağı henüz belli değil. Avrupa basını Zaev'in adımını üzüntüyle karşılıyor.
AB tarafından ortada bırakıldı
Haftalık dergi Profil'e göre Başbakan Zaev, AB'nin verdiği sözleri yerine getirmemesinin de kurbanı oldu:
“Zaev'in istifası, bir şekilde AB içinde yaşanan tatsız bir olay. 2017 yılında bir aşk ilişkisi olarak başlayan süreç, dört yıl sonra suya düşen hayallerle son buldu. ... Brüksel Zaev'i reform yapmak konusunda cesaretlendirdi ve karşılığında katılım görüşmelerine başlanacağı sözünü verdi. Genç başbakan iyimser bir tavırla yurttaşlarını sabırlı olmaya davet etti. Şimdi dönüp bakıldığında bunun ne kadar riskli bir girişim olduğu ortada, çünkü AB'nin, katılım görüşmelerini açma sözü, hala yerine getirilmiş değil. Hem de Zaev, toplum tarafından pek de memnuniyetle karşılanmayan ödünler vermeye hazır olmasına rağmen. ... AB projesi açısından önemli bir imaj kaybı. Birçok kişi ... [bu olaydan] ders çıkaracak: AB'yi arkasına alarak seçim kazanmak mümkün değil.”
İsim kavgası yeniden alevlenebilir
SLpress, milliyetçi muhafazakar VMRO-DPMNE partisinin iktidara gelmesi durumunda Yunanistan'la ilişkilerin bozulması ve Prespa Anlaşması'nın tehlikeye girmesinden endişeli:
“VMRO işi, anlaşmanın iptalinden söz etmeye kadar getirdi. ... Batı karşıtı refleksler ve başta Makedonyacılık olmak üzere aşırı milliyetçi damarlar, VMRO'nun kolektif bilincinde derin köklere sahip. Bu nedenle anlaşmanın sadece ruhunu değil bizzat kendisini, hukuki olarak değilse bile fiili olarak devre dışı bırakmak için çeşitli yollar deneyecekleri neredeyse kesin. ... Gelişmeler sonucunda komşumuzda aşırı milliyetçiler iktidara gelecek olursa, ikili ilişkilerin bozulması kaçınılmaz olacaktır.”
Şaşırtıcı derecede örnek bir davranış
Kapital, Zoran Zaev'in ülkenin otuz yıllık tarihinde gönüllü olarak istifa eden ilk başbakan olmasından övgüyle söz ediyor:
“Zaev'in hem başbakanlık hem de partisi SDSM'nin genel başkanlığı görevlerini bırakması, birçok kişi üzerinde şok etkisi yarattı; ne de olsa siyasetçilerin verdikleri sözün arkasında durması, Balkanlarda handiyse hiç rastlanmayan bir fenomen. ... Yaşananların tek bir olumlu yanı varsa o da Zaev'in, aslında mecbur olmadığı halde siyasi sorumluluk almak konusunda nadir rastlanan bir tutum göstermesi. Ancak işin üzücü yanı bu istifanın, Kuzey Makedonya'yı kolayca krize dönüşebilecek bir siyasi güvensizliğe sürükleme ihtimali.”