Ölümünün onuncu yılında Vaclav Havel'den geriye ne kaldı?
Oyun yazarı, hak savunucusu ve politikacı Václav Havel hafta sonu Çekya'da anıldı. Eski Çekoslavakya'nın ve daha sonra Çek Cumhuriyeti'nin muhtemelen yurt dışındaki en meşhur cumhurbaşkanı Havel, on yıl önce ölmüştü. Yorumcular, temsil ettiği değerlerin günümüz dünyasına ne kadar uygun olduğunu tartışıyor.
Nereye varacağını bilmeden doğru olanı yapabilmek
Filozof ve eski hak savunucusu Daniel Kroupa, Seznam Zprávy'de Havel'in ülkenin toplumsal belleğinde yer ettiğini yazıyor:
“Onu diğerlerinden ayıran, olayları anlama, gerçeğe uygun bir şekilde adlandırma, hemfikir olmadığı kişilere karşı açık olma, ister sevdiklerimiz ister uzağımızdaki kişiler olsun, haksızlığa uğrayanlara kayıtsız kalmama arzusuydu. Nereye varacağını bilmesek de makul olanın belirli bir durumda en doğrusunu yapmak olacağı umuduyla yaşadı.”
Bugün olsa biçare kalırdı idealist
Echo24 köşe yazarı Jiří Peňás, Havel'in ahlaki düsturunun bugün güncelliğini yitirmiş olabileceğini belirtiyor:
“Havel'in ölümünden sonraki on yılda hem ülkede hem de dünyanın genelinde pek çok şey değişti. ... Havel, dünya meselelerinde ana hattı Batı'nın eski özgürlük ve insan hakları tasavvurlarının yanı sıra demokrasinin rasyonel doğasına yönelik inancın çizdiğine inanan eski kafalı bir idealistti. Her zaman ve her yerde işe yarayan bir rehberdi bu. Küreselleşme rüzgârı, Havel'in dünya tahayyülündeki pek çok kanaati de uzaklara savurdu.”