Rusya'da atmosfer Putin'in aleyhine mi dönüyor?

Yatırım bankacısı Andrey Movchan, Facebook’ta Kremlin’in şefinin sebep olduğu felaketin aynı zamanda kendi iktidarının da garantisi olduğunu öne sürüyor:

“Bugün Rusya’da aklı başında hangi insan ordudaki çöküş, ekonomik kriz ve ülke içinde rekabet halindeki silahlı gruplarla mücadele etmek üzere bir makama gelmek ister ki? Üstelik bir de kaçınılmaz olarak toprak kaybını kabul etmek zorunda kalacaksa. Bana öyle geliyor ki, hâl böyleyken bir makama talip olan her kimse, görevdeki hükümdar en ağır sorunları çözene kadar beklemeli - aksi takdirde makamın halefi ya da adayı bütün suçları ve sonuçları da üstlenmiş olur. Ancak hükümdarın kendisi de pek acele etmek istemeyecektir: Yerine geçmeye heveslenen birileri yoksa gönül rahatlığıyla ülkeyi yönetmeye devam edebilir. İşler ne kadar kötü giderse ülkeyi yönetmesi de o kadar kolay oluyor.”

Gazeteci Esther Mucznik, Público'da kısmi seferberliğin Putin'e karşı bir isyana neden olabileceği iddiasına şüpheyle yaklaşıyor:

“Baskılara rağmen, özellikle gençlerin protesto gösterileri düzenlediği ve seferberlikten kaçan insanların bitmek bilmeyen kuyruklar oluşturduğu doğru. Peki bu yeterli mi? Açıkçası bu konuda ciddi şüphelerim var. Ve bu şüphelerim ülkenin kabarık mutlak güç, diktatörlük, yolsuzluk, baskı ve hapsetme siciline dayanıyor. ... Ama belki de daha önemlisi, insan yaşamının hor görülmesi ve bunun bir sonucu olarak zulüm, adaletsizlik ve sansürle yaşamaya alışmış olan halkın arasında yayılan korkudur.”

Spotmedia, yaşananların sonuçlarını kestirmenin mümkün olmadığını söylüyor:

“Önümüzdeki günlerde iç gerilimlerin dinamiklerini takip etmek ilginç olacak. Savaşa gitmek zorunda kalanların ölüm korkusu büyük bir kargaşaya yol açtı. Artık her şey olabilir. Sosyal ağlar, çaresiz ebeveynler ile devlet yetkilileri, askere alınanlar ile geleceğin komutanları ve göstericiler ile kolluk kuvvetleri arasındaki tartışma ve çatışmaları gösteren videolarla dolu. Rejimin çöküşünden bahsetmek için henüz erken, ancak Vladimir Putin hiçbir zaman şimdi olduğu kadar savunmasız olmamıştı.”

Ekonomist Maxim Mironov, Facebook'ta ülkeden ayrılmanın veya saklanmanın Rus toplumunu seferberliğin sonuçlarından kurtaramayacağını söylüyor:

“Ne yazık ki bu, seferberlik kampanyasının ilk birkaç ayında asker sayısını azaltmak için uygun bir strateji değil. Potansiyel olarak askere çağırılanlar havuzu oldukça geniş olduğundan, askerlik yapmanın reddedilmesi, daha yoksul akranların askere alınması pahasına daha çok bilgili ve daha zengin gençlerin askerlik görevinden kaçınmasına neden olur. Bu nedenle bu strateji, yüz binlerce askerin Ukrayna'ya gönderilmesiyle gerçekleşecek anlamsız kitlesel can kayıplarını engellemez.”

Gordonua.com'un bildirdiğine göre, savaşmak üzere Ukrayna'ya gönderilenler çoğunlukla Rus olmayan halklara mensup kişilerden oluşuyor:

“Buryatya'da tüm köyler kuşatılıp, erkeklerin tamamı şiddet uygulanarak götürülüyor. İlhak edilen Kırım'da Kırım Tatarı gençler kitleler halinde çağrılıyor. Bölgede ifade edildiği gibi Buryatların yok edilmesi, Rus klanlarının Baykal Gölü ve çevresindeki bölgelerin tam kontrolünü ele geçirme stratejisinin bir parçası ve Kırım Tatarlarının soykırıma tabi tutulması uzun zamandır emperyal bir takıntı. ... Dolayısıyla, Moskova'daki emperyal rejim Ukrayna'da hiçbir şey elde edemese bile yine de kazanabileceği bir şeyler olduğuna inanıyor.”

Visão, Rus şehirlerinde gerçekleşen protestolara şaşırmıyor:

“Gözdağı veren konuşması ve Ukrayna topraklarını ilhak etme planının yanı sıra nükleer silah kullanılanabileceğine yönelik doğrudan tehdidiyle Putin, iç siyasette kabul edilebilirlik sınırlarını aştı. Rus birliklerinin teçhizatı yoksa ve orduda yedek asker bulunmuyorsa, aynı durum artık ürün ve mallara ulaşamayan ve ceplerinde hiçbir işe yaramayan rublelerle normal bir yaşam sürdüremeyecek olan Rus halkı için de geçerli. Sabırlar tükeniyor, protestolar büyüyor.”

wPolityce, Rusya'da bir değişim ümit etmek için nedenler olduğunu düşünüyor:

“Rusya'yı etkisi altına alan seferberlik karşıtı protestolar şaşırtıcı boyutlara ulaştı. Savaş zamanlarında zorunlu askerliği protesto etmek için sokaklara çıkmak, kararlılığa işaret eder. ... Putin'in ikinci büyük hatasını yaptığı izlenimine kapılmamak elde değil. İlki Ukrayna'ya saldırmaktı, ikincisi ise seferberlik ilan etmek ve gidişatı tırmanıştan yana belirlemek oldu. Batı'nın gözü korkmazsa, Kremlin'de -üstelik oldukça yakın bir zamanda- bir iktidar değişikliği göreceğiz.”

Sosyal bilimciler Andrey Kolesnikov ve Denis Volkov, Der Standard’da kısmi seferberlik ilanının pek bir etkisi olmayacağını öne sürüyor:

“Şu anda Putin rejiminin gerçek bir tehlike altında olduğuna inanmak için elimizde fazla neden yok. Ruslar, yaşadıkları sıkıntılar için büyük ölçüde ABD, Avrupa ve NATO’yu suçluyorlar - bu algıyı yaptırımlarla ortadan kaldırmak hayli zor. Ayrıca, hem siyasi muhalefet hem de sivil toplum yok edilmiş durumda. ... Asıl sorulması gereken, sosyoekonomik koşulların daha da kötüleşmesinin Rusların Putin’e sırt çevirmesine neden olup olmayacağı.”

Novi list şu yorumda bulunuyor:

“Rusya'daki gerçek duruma dair bir tespit yapmak, ancak Putin'in dün sözünü ettiği 300.000 yedek askerin seferberliği fiilen başladığında mümkün olabilecek. ... Önümüzdeki birkaç hafta içinde Doğu Ukrayna'ya gerçekten 300.000 yeni Rus askeri gider ve dolayısıyla seferberlik büyük ölçüde başarılı olursa, Putin'in Rus halkının sağlam desteğine sahip olduğu netlik kazanacak. Ancak savaş bölgesine beklenenden çok daha az asker ulaşırsa, kendi medyasının inanılmasını istediğinin aksine Putin'in çok daha az bir destek gördüğü anlaşılacak.”

Milliyet, Rus erkeklerinin cepheye gitmemek için akın akın ülkeden ayrıldığını yazıyor:

“Ve tahmin edilebileceği gibi tepkiler anında geldi. İstanbul’a uçakların bilet satışları tükendi. Karar kanunlaşıncaya kadar paçasını kurtarmaya çalışanlar kapağı yurt dışına atmaya çalışıyor. Diğer Avrupa ülkelerine uçuşlar olmadığı ve Schengen vizeleri de geçerliğini yitirdiği için İstanbul ya da Türkiye'nin diğer havalimanları askere yazılmak istemeyenlerin -genellikle- tek kaçış yolu.”