Ukrayna: Büyük karşı taarruz yaklaşıyor
Ukrayna’nın Rusya’ya karşı yürüttüğü savunma savaşında büyük bir taarruz başlatabileceğinin emareleri giderek artıyor. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’e göre, Batı’nın göndermeyi vaat ettiği silahlarının yüzde 98’i savaş bölgesine ulaşmış durumda. Ukrayna bu sayede “işgal altındaki topraklarını geri almak için güçlü bir konum elde etmiş oldu”. Yorumcular, karşı taarruzun ne zaman başlayacağını ve hangi ihtimalleri barındırdığını analiz ediyor.
Her ihtimal açık
Pravda şu değerlendirmede bulunuyor:
“Savaşın başından bu yana Ukrayna kendini çok da gıpta edilmeyecek bir durumda buldu. Bir yandan, zaman baskısı altındalar ve mümkün olduğunca hızlı hareket etmeleri gerekiyor. Öte yandan, taarruz başarısızlığa uğrarsa tamamen tükenerek bir çıkmaza saplanabilirler. Yine de Ukrayna’nın başarı ihtimalini göz ardı etmemek lazım. Kararlılıkları ve stratejik zekâlarıyla Rus savaş makinesine halihazırda darbeler vurdular, bu da bizi özgürlük mücadelelerini desteklemenin hâlâ makul olduğuna ikna etmeyi sürdürüyor”
Toprakların geri alınması bir bilimkurgu senaryosu
Ekonomi profesörü Jože P. Damijan, blogunda şüphelerini dile getiriyor:
“Arzu edilen elbette karşı taarruzun başarıya ulaşması. Ancak sorun, bunun neredeyse bilimkurgu ile eşdeğer olması. Şimdiye kadar bildiğimiz gerçekler şöyle: Ukrayna tarafında, Batı'nın 100'den biraz fazla muharebe tankıyla desteklenen yaklaşık 35 bin asker olduğu söyleniyor. 950 kilometre uzunluğundaki cephe hattı boyunca da karşılarında 140 binden fazla Rus askeri bulunuyor. Ve cepheyi yarmaları durumunda, birkaç kilometre uzunluğundaki mayın tarlaları, siperler ve tanksavar sistemleriyle donatılmış bir ölüm hattı Ukraynalıları bekliyor olacak.”
Biraz daha vakit gerekebilir
Večernji list, taarruzun henüz başlamamış olmasının nedenlerini şöyle sıralıyor:
“Öne sürülen gerekçelerden biri, Batı’nın göndermeyi vaat ettiği, Jens Stoltenberg’in aralarında 230 tankın da bulunduğu ve yüzde 98’inin teslim edildiğini öne sürdüğü, Ukrayna’nın başarısı için hayli önem teşkil eden silahların henüz gelmemiş olması. İkinci gerekçe, 50 binden fazla savaşçıyla en az 16 yeni tugay kurulması. Bu birimlerin hazırlanması ve yeni silahlar üzerine eğitim alması için vakit gerekiyor. Üçüncüsü, Ukraynalıların böylesine büyük bir cephede taarruza geçme ve bu kadar çok sayıda birimi koordine etme deneyiminden yoksun olmaları. ... Öte yandan, nisan yağmurları pek çok yolu ağır silahların geçişine kapamış durumda ve bu yüzden zeminin kurumasını beklemeleri gerekiyor.”
İHA saldırıları Rusya'nın cephaneliğini zayıflatıyor
Siyaset bilimci Nikolay Mitrokhin, Facebook’ta Ukrayna’nın stratejisindeki başarılı bir unsura değiniyor:
“Ukrayna ordusu, cephe hattına her gün uzun menzilli insansız hava araçları (yaklaşık 5 ila 7 adet) gönderiyor ve bunların yüzde 95’i, Rus hava savunma sistemi tarafından düşürülüyor. Bu elbette onlar için büyük bir başarı. Ukrayna’nın 10-20 bin dolar değerindeki her bir insansız hava aracına karşılık, 200 bin dolara (ya da daha fazlasına) mal olan bir füze harcanıyor ve Rusya bu füzelerden günde yaklaşık bir adet üretiyor. Bu da Rusya’nın elinde ‘eski stoktan’ kaç füze kaldığı sorusunu akla getiriyor. ... Ukrayna’nın taktiği her hâlükârda işe yarıyor - insansız hava araçları vurulsun ya da hedefine ulaşsın fark etmiyor.”
Dinyeper büyük bir engel çıkarmadı
Spotmedia, Dinyeper'in diğer yakasına çıkarma yapılmasının Ukraynalı birliklerin gelecekteki başka başarıları için umut verdiği kanısında:
“Çıkarma yapmaları aşılması zor, doğal bir engelle korunmalarına rağmen Rus birliklerini geri püskürtme kabiliyetlerini gösteriyor. ... Kırım Yarımadası'nın savunmasız olduğunu anlayan Rus generaller, tanklara karşı korunma sağlamak için siperler kazıp beton profiller döşediler, ancak bu kadar geniş bir alanı yalnızca savunmasız olduğu düşünülen alanları güçlendirerek kontrol etmek hayli zor. ... Moralden ve modern teçhizattan yoksun durağan ordusuylaRusya için, taktik adımlarla oluşturulmuş karmaşık bir saldırı planını bozmak oldukça zor görünüyor.”
Kiev'in gerçek güvenlik garantilerine ihtiyacı var
Verslo žinios, Rusya'nın Ukrayna'da yalnızca askeri taktiklerle yola getirilemeyeceğini yazıyor:
“[Ukrayna'nın] destekçileri, yaklaşan muharebenin savaşın son muharebesi olacağını ummamalı. Kesinlikle böyle olmayacak. ... Batı, Putin ve yandaşlarını yağmacı emellerinden caydırmak için Ukrayna'nın güvenliğini uzun yıllar sağlayacağını da açıkça belirtmeli. Ukrayna'ya detaylı güvenlik garantileri sağlanmalı - [Ukrayna'nın, sınırlarının ve egemenliğinin dokunulmaz kalacağına dair Rusya'dan da güvence almak için 1994'te nükleer silahlardan vazgeçtiği] Budapeşte Memorandumu'nda olduğu gibi Putin'in göz göre göre ihlal ettiği 'teorik' garantiler değil, gerçek ve uygulanabilir garantiler.”
Ukraynalıların zafere ihtiyacı var
Wprost, Ukrayna birlikleri için bir karşı saldırının önemli olacağı görüşünde:
“Cephedeki Ukraynalı askerlerle yapılan görüşmelerde zafere olan açlık hissediliyor, zira 11 Kasım 2022'de Herson'un geri kazanılmasından bu yana savaşta Ukrayna açısından gerçekten kayda değer bir gelişme yaşanmadı. ... Morallerin yükselmesi için acilen Harkov veya Herson'un kurtarılması ölçeğinde bir başarı gerekiyor. Bilhassa Bahmut kan kaybederken. 'Artık kesinlikle düşeceği' yönündeki pek çok spekülasyona rağmen, kale hâlâ savunuluyor - çok sayıda Ukraynalı askerin hayatı pahasına olsa da.”
Uzlaşma dışında uzun vadeli bir seçenek yok
The Observer’a göre, askeri gücünün yetersizliği Ukrayna’yı er ya da geç taviz vermeye zorlayacak:
“Kalıcı bir ateşkesin cazibesi ortada. Katliamları durdurur, Rusya ile NATO arasındaki nükleer tırmanışı önler, küresel ekonomi, enerji ve gıda krizlerini hafifletir ve bir tür barış ortamının gelişmesini sağlar. ... Teoride her iki taraf da kesin zaferini iddia edebilir. Ancak bir uzlaşıya varılamazsa, kanlı, büyük kayıplar doğuran, yıllar sürecek bir yenişememe durumuna girilmesi çok daha muhtemel. Bu ihtimal, Çin ve silah üreticileri dışında kimseyi sevindirmiyor olsa gerek. ... Acı ve ıstıraplarının sona ermesi için, Ukraynalılar yakında hayli acı bir reçeteyi kabul etmeye zorlanabilir.”
Ufukta yeni bir donmuş çatışma var
Jornal i de büyük değişimler yaşanmasını beklemiyor:
“Ukrayna’daki savaşın, Donbass’ta yıllardır süren ‘iç savaş’ gibi ‘donmuş bir çatışmaya’ dönüşmesi, pek çoklarının işine geliyor. Birincisi, ABD ve Çin açısından Rusya zayıflamayı sürdürecek: kayıplar, azalan cephaneler, savunma harcamaları, GSYİH’nin düşmesi, mal ve hizmet arzı kesintileri, toplumsal protesto hareketlerinin doğması ihtimali. İkincisi, Moskova açısından çatışmadaki yoğunluğun azalması, diğer donmuş çatışmalar (Gürcistan, Transdinyester) ile birlikte NATO’nun doğu sınırının istikrarsızlaşmaya devam etmesinin yanı sıra Rusya’nın Belarus sınırında bir nebze de olsa istikrarın sağlaması anlamına gelecek.”