Slovakya: Muhalefetin adayı Korčok cumhurbaşkanı mı olacak?
Eski dışişleri bakanı ve bağımsız aday Ivan Korčok, Slovakya cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunu sürpriz bir şekilde yüzde 42,5 ile önde tamamladı: Anketlerin çoğu, tartışmalı Başbakan Robert Fico'nun koalisyon ortağı ve Meclis Başkanı Peter Pellegrini'yi yüzde 37 ile önde gösteriyordu. Çıkan sonuç ikinci tur oylamanın bu iki aday arasında yapılacağı anlamına geliyor. Yorumcuların çoğu ilk turu olumlu değerlendiriyor.
Komşunun tavuğu bazen gerçekten kazdır
Népszava'ya göre Macaristan ile Slovakya arasındaki fark hayli düşündürücü:
“Ülkenin en popüler siyasetçisi Peter Pellegrini, Orbán'ın izinden giden Fico'nun adayı olduğu için seçmen tarafından bariz şekilde cezalandırıldı. Pazar akşamı Korčok'a destek mitingine katılan binlerce yurttaş da Fico-Pellegrini ikilisinin dış politikasının baskın çıkmasını ve hükümetin kamu medyasını kontrolü altına almasını engelleyeceklerini ya da en azından engellemek istediklerini bir kez daha apaçık gösterdi. Kimi zaman komşularımızdan bir şeyler öğrenmekte utanılacak bir şey yoktur. Asıl utanç verici olan, Macarların hükümetlerinin saldırgan dış politikasını ve AB karşıtı tutumunu asla protesto etmemeleri.”
Zor ama daha kötü de olabilirdi
Új Szó, Slovakya’daki bölünmenin kötüye olduğu kadar iyiye de işaret ettiği görüşünde:
“Ivan Korčok şaşkınlık ile mutluluk karışımı bir tavır sergilese de kendisini zorlu bir yolun beklediğini görmek için siyaset bilimci olmaya lüzum yok. Mevzu salt seçimi kazanmak değil. Akabinde ne yaşanacağı da önemli. ... Slovakya cumartesi günü komple bölünmüş bir ülke izlenimi verdi. ... Ama bir de işe pozitif tarafından bakalım! Kimi komşularımızın aksine, Slovakya’da halihazırda hiçbir aday ya da parti siyaset sahnesine ölçüsüz bir şekilde egemen olabilmiş değil.”
Bu ülke Fico'dan çok daha fazlası
Denník N rahat bir nefes almış görünüyor:
“Robert Fico'nun kazandığı ve Peter Pellegrini ile hükümet kurduğu parlamento seçimlerinden sonra, ülkeye depresyon ve umutsuzluk havası hâkimdi. ... Slovakya'yı özgür, demokratik bir ülke ve Batı'nın parçası olarak gören pek çok insan, seçim kaybedilirse artık ülkenin sonunun geleceğini ve Fico'nun iktidardan yıllarca inmeyeceğini düşünüyordu. ... Korčok'un zaferi aksinin mümkün olduğunu kanıtladı. ... İlk turdan çıkan en önemli mesaj hayli basit: Slovakya Fico'dan ibaret değil. Onun medyayı kontrol etmek, özgür insanları sindirmek, yargının ırzına geçmek ve yandaşlarına af çıkarmak için ülkeyi Rusya'ya benzetmesini istemeyen azımsanmayacak sayıda yurttaş var.”
Rakipten gelen gönülsüz destek
Hospodářské noviny, Fico’nun aldığı sert tedbirlerin Slovakları ürküttüğü kanısında:
“Başbakan Fico hükümetinin savcılık ve emniyet birimlerine ilişkin kanunları değiştirmeye yönelik hızlı ve sıkı bir gayret içine girmesi, insafsızca kamusal alanı denetimi altına almaya ve sivil toplum kuruluşları ile bağımsız medyayı kısıtlamaya kalkması ve dış politikada rotayı sert bir şekilde Doğu’ya kaydırması, Korčok’ın bayağı işine yaramış gözüküyor. Kültür ya da medya alanlarında çalışan Slovak uzmanların Çekya’daki iş imkânlarına yönelik sorgulamalarındaki artış, vaziyetin ne denli kötüye gittiğini gözler önüne seriyor.”
Mevzubahis sistemin kendisi
Süddeutsche Zeitung da seçim sonucunu Başbakan Fico’yu durduracak bir engel olarak yorumluyor:
“Belli ki hükümetin kimi destekçileri dahi Fico’nun tam bir hareket serbestisine sahip olmasını istemiyor. Nihayetinde kendisi, ülkesini AB’nin yeni hukukun üstünlüğü belası olmaya doğru sürüklüyor ve sübvansiyonları riske atıyor. Batılı ve demokratik ülkelerde yapılan pek çok seçimde olduğu gibi, 5,4 milyon nüfuslu Slovakya’da da artık mesele salt adayın muhafazakâr mı yoksa ilerici mi, daha Katolik mi yoksa seküler mi olup olmadığı değil. Mevzubahis demokratik sisteminin korunması.”
Korčok acil ihtiyaç duyulan denge unsuru olabilir
Obosrewatel, ilk turun galibinin ikinci turda da kazanmasını umuyor:
“Bu seçimler hem Batı hem de Ukrayna için neden mi önemli? Çünkü mevzubahis, Fico cephesinin ülkedeki üçüncü en önemli siyasi makam olan cumhurbaşkanlığını kazanmaya çalışması. Geçtiğimiz sonbahardaki parlamento seçimlerinin akabinde, Slovakya siyasi çalkantılara sürüklenmişti. Cumhurbaşkanlığının sembolik önemine rağmen, Batı yanlısı ve Fico'nun ekibine muhalif Korčok'un kazanması en azından kısmen de olsa bir denge unsuru yaratacaktır.”