İsviçre yazın Ukrayna için barış zirvesi düzenleyecek
İsviçre, 15 Haziran’da Ukrayna için barış zirvesine ev sahipliği yapacağını duyurdu. Bern hükümeti, barış sürecini başlatmak üzere üst düzey bir buluşma düzenlenmesi yönünde yeterli uluslararası desteğin mevcut olduğunu bildirdi. Bu da Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’nin arzu ettiği bir gelişmeydi. Rusya ise daha önce buluşmaya katılmayacağını açıklamıştı. Peki girişimin başarı şansı olabilir mi?
Barış müzakereleriyle karıştırılmasın
Siyaset bilimci Iliya Kusa, zirvenin hedeflerini Telegraf'ta şöyle analiz ediyor:
“Barış zirvesinin kendisi bir barış müzakeresi veyahut çatışmayı çözme girişimi değildir. Yalnızca mümkün olduğunca fazla imzacı toplamak istediğimiz siyasi bir deklarasyonla sonuçlanabilir. Sonrasında mutabık kaldığımız bu pozisyonu 'satacağız' ve Rus tarafının da davet edileceği gelecekteki müzakerelerde Rusya'ya kabul ettirmeye çalışacağız. ... Kremlin, Ukrayna'nın barış formülünün reddedilmesini ve İsviçre'deki müzakerelerin Rusya açısından daha tarafsız bir platforma taşınmasını sağlamaya çalışacaktır. Örneğin Türkiye ya da Suudi Arabistan'a.”
Her arabuluculuk kabulümüzdür
Neue Zürcher Zeitung, Pekin İsviçre'nin girişimiyle işbirliği yapmaya beklenenden daha açık görünüyor, diyor:
“Rusya'yla barışı sağlamanın yolu esasında Çin'den geçiyor olabilir. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in mayıs ayı başlarında Pekin'e gitmesi bekleniyor. Dolayısıyla Çin heyeti, haziran ortasındaki Bürgenstock konferansına Kremlin'in hangi konularda taviz vermeye hazır olduğunu tümüyle öğrenmiş halde gelecek. İsviçre platformu sağlayacak, Çin ise mesajı iletecek. ... Barış hâlâ çok uzak bir ihtimal. ... Tüm dünyanın savaş öncesi bir döneme girdiğini hissettiğimiz bir atmosferde, her çabaya değer.”
Hangi plan üstün gelecek?
La Stampa, Şi'nin Şubat 2023'te açıkladığı on iki maddelik planın da dikkate alınması gerekeceğini söylüyor:
“İsviçre, Ukrayna Devlet Başkanı'nın talebi üzerine bir barış zirvesi düzenleme niyetini daha ocak ayında açıklamıştı. Dolayısıyla görüşmelerin, Kremlin birlikleri tarafından işgal edilen ve acımasız bir savaşla harabeye dönen Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü yeniden tesis etmeyi amaçlayan Zelenskiy'nin on maddelik barış planına dayanması muhtemel. Ancak Moskova, ABD ve diğer Batılı ülkeler tarafından tarafsız bir arabulucu olarak görülmeyip şüpheyle karşılanan Çin'in önerdiği on iki maddelik barış planını tercih ediyor.”