Refah: Saldırı durdurulabilir mi?
Radikal İslamcı Hamas, kendi beyanlarına göre arabuluculardan gelen Gazze Şeridi'nde ateşkes önerisini kabul etti. İsrail Başbakanı Netanyahu, önerinin İsrail'in taleplerini karşılamaktan uzak olduğunu açıkladı. Dolayısıyla Refah'taki saldırı planına sadık kalınacağını, ancak Mısır'a üst düzey bir müzakere heyeti gönderileceğini ifade etti. Şu anda şehrin bir kısmı ve sınır kapısının Filistin tarafı İsrail ordusu tarafından kontrol ediliyor.
Acılara son vermenin tam zamanı
Turun Sanomat derhal ateşkes ilan edilmesini istiyor:
.“Refah'taki kriz doruğa ulaşıyor. İsrail, Hamas'ı burada da yok etme niyetinde ve bu insani krizi daha da derinleştirecek. ... Hamas yönetimi, İsrail'in kanlı bir terör saldırısını karşılıksız bırakmayacağını biliyor olmalıydı. Amaç İsrail'in uluslararası itibarını zedelemekse, bunu başardılar. Ancak bunun bedeli korkunç oldu: Çoğu Filistinli, on binlerce sivil hayatını kaybetti. Uluslararası toplumun, Gazze'de ateşkesin sağlanması için elinden gelen her şeyi yapması gerek; zira yakın gelecekte başka bir fırsat doğmayabilir. Sivil halkın çektiği acılar sona ermeli”
Biden'ın tereddütlerinin acısı fena çıkıyor
The Guardian, ABD yönetiminin İsrail’in yaptıklarına karşı net tavır almadığından şikâyetçi:
“ABD -çatışmanın açık ara en etkili harici tarafı olmasına rağmen- bilhassa da İsrail’in isteklerine fazlasıyla ihtiyatla yaklaşmayı sürdürüyor. Bu aşırı ihtiyatlılık, Joe Biden’ın başkanlığının alametifarikası. Rusya’yla karşı karşıya gelme riskini göze almak istememesi, Vladimir Putin’in emriyle başlayan işgalin üzerinden iki yıl geçtikten sonra Ukrayna’yı yenilginin kıyısına getirdi. Biden’ın Gazze meselesinde, İsrail Başbakanı Netanyahu’ya vaktinde ve sert bir şekilde karşı çıkmaktan kaçınması da felaketin giderek büyümesinde büyük rol oynadı. Bu ayrıca, Biden’ın pek çok ABD’li seçmenin desteğini kaybetmesine de yol açtı.”
Hamas'la barış diye bir ihtimal yok
Berlingske, Hamas'la barış yapılamayacağını söylüyor:
“Hamas'ın uluslararası destek kazanmak ve İsrail'i savunmaya çekmek için pazartesi günü ateşkesi kabul etme girişimi, İsrail hükümeti bunun altına imza atmayacağını açıklamakta gecikmese de başarısızlığa mahkûmdu. ... Zira bu ateşkes, kalıcı barış için pek de verimli bir zemin yaratmayacaktı. İsrailliler bundan sonra ne yapacakları konusunda hayli dikkatli davranmak zorunda. Refah'a yapılacak ve binlerce sivilin hayatını kaybedeceği kanlı bir saldırı ters etki yaratacaktır. Ancak Hamas gitmeli. Barışın önkoşulu bu.”
Asıl arabulucu Erdoğan
La Repubblica, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ateşkes müzakerelerindeki belirleyici rolüne dikkat çekiyor:
“İsrail evet diyecek mi? Bunun pek bir önemi yok. Zira kabul etmese dahi İsmail Haniye ateşkeste ısrarcı olmayı sürdürecek. Böylece savaşın sorumluluğu tümüyle Netanyahu'nun üzerine yıkılmış olacak. ... Peki Hamas için ne değişti? Belli ki Gazze'deki 132 rehinenin çoğu artık ölü. Savaş uzadıkça Hamas pazarlık gücünü kaybediyor. Ancak asıl ağırlığını koyan Erdoğan oldu. ... Hamas üzerinde Katar'dan çok daha fazla nüfuzu var, zira kendisi müttefik değil bir dost. Haniye'nin ve 'Müslüman Kardeşler' bağını paylaştığı siyasi büro üyelerinin yarısının kardeş kadar yakın dostu.”
Netanyahu'nun niyeti belirsiz
İsrail Başbakanı arabulucuların teklifini kabul etmeli, diyor The Irish Times:
“ABD gibi müttefikleri geri durması için Netanyahu’ya yalvardı. Bunu yapmazsa, en başta da ülkesindeki siyasi baskı dolayısıyla yaptırım ve silah tedarikine kısıt getirilmesi tartışmaları kopacak. Öte yandan, ateşkes müzakerelerinde yaşanan bu ilerlemeyle birlikte pek çokları, Başbakan’ın asıl niyetinin rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak mı yoksa kabinedeki aşırılık yanlısı dostlarını teskin etmek mi olduğunu sormaya başlayacak.”
Pes etmek gibi bir seçenek yok
The Spectator, İsrail'in mevcut koşullarda kapsamlı bir ateşkesi kabul edemeyeceğini söylüyor:
“Hamas'ın yenilgiye uğratılabilmesi için çatışmaların yeniden başlaması gerek. İsrail, kendisine saldıran ve bunu yapmaya devam edeceğine ant içen bir örgütün Gazze'nin kontrolünü elinde tutmasına izin veremez. 7 Ekim'deki saldırı, bu tehdidin ortadan kaldırılması ya da hiç değilse kabul edilebilir bir düzeye çekilmesi gerektiğini açıkça gösterdi. İsrail'in bunu başarmak için Hamas'ı doğrudan Refah'ta alt etmesi gerek.”
En kötüsü yaşanabilir
Delo, kara saldırısının çoktan başlamış olabileceğinden endişe ediyor:
“Kendi topraklarından zaten defalarca sürülmüş, bitkin, aç, hasta ve travmalı insanların şimdi de Refah’tan cebren tahliye edilmeye başlanması, İsrail’in Gazze’de tarifsiz bir dehşetin yeni perdesini tetikleyebilecek ve uzun süredir lafı edilen büyük kara saldırısının startının verildiğini gösteriyor olabilir. Kilometre kare başına ortalama 14 bin kişinin korkunç koşullarda yaşadığı ve bütün Filistin topraklarında gerçekleştirilen (az sayıdaki) insani yardım operasyonlarının merkezi konumundaki şehre cepheden saldırılması, savaşın dehşetiyle geçen çağımızda yaşananların en kötüsü olabilir.”