Zelenskiy'nin barış planı: Gerçek mi hayal mi?

Jutarnji list, Devlet Başkanı Zelenskiy’nin ‘zafer planının’ acı hakikatle bağdaşmadığını öne sürüyor:

“Ukrayna Devlet Başkanı hakikatin değil, temennilerin dünyasında yaşıyor. ‘Bu sonbahar savaşın gidişatı bakımından dönüm noktası olacak,’ cümlesi bu hakikatle örtüşen nadir sözlerinden. F-16’ları vermiyorlar diye Batı’yı nasıl da sert eleştiriyordu. F-16’lar geldi, ama cephede değişen bir şey olmadı. ... Vaziyet böyleyken Zelenskiy hâlâ çıkıp ABD’de ‘zafer planını’ sunuyor - Çin gibi önemli güçlerin desteklemediği, gerçeküstü adı olan bir plan. Bloomberg, Batı’nın bu planı bir ‘temenniler listesi’ olarak yorumladığını bildiriyor.”

Gazeta.ua, Ukrayna yönetimi ve Batılı müttefiklerinin siyasi hüsnükuruntularıyla barış konusunda kabul edilebilir bir çözüme ulaşılamayacağı görüşünde:

“Sonbaharda ya da bir noktada tabii ki adına barış ya da ateşkes denilecek bir şeyler imzalanabilir. Hatta kimi Batılı ortaklarımızın halihazırda yaptığı gibi, 2025 ilkbaharında Ukrayna’da seçimlerin gerçekleştirileceği düşleri kurulabilir. ... Ancak bu gibi düşünceler düşlerde kalmamalı, hakikate evrilmelidir. Rusya bu sonbahar ya da önümüzdeki ilkbahar çökmezse, ne barış olur ne de seçimler yapılır. Yukarıdakiler ne imzalarsa imzalasın ya da ne karar alırsa alsın.”

Eski İsveç Başbakanı ve diplomat Carl Bildt, Delfi'de iki belirleyici koşula dikkat çekiyor:

“Her şeyden önce, Putin iktidarını kaybetmeli. Putin, Kremlin üzerinde sıkı bir kontrol sağlayarak Rus toplumunu demir yumrukla yönetiyor, dolayısıyla emperyalist hırslarından vazgeçip gerçek bir barışa kapı aralamayı düşünecek en son kişi kendisi. İkinci olarak, Ukrayna’nın geleceği, AB'ye tam üyelik ve Batı ile sağlam güvenlik anlaşmalarıyla güvence altına alınmalı. ... Böyle bir barış, hem Ukrayna'nın hem de Rusya'nın yararına olur. Moskova, ancak yıkıcı emperyalist girişimlerden vazgeçerse 21. yüzyıla yaraşır normal ve müreffeh bir ülkeye dönüşebilir.”

Hvg, Ukrayna topraklarından vazgeçmeye hazır görünse de bunun Rusya için yeterli olmayabileceği kanısında:

“Zelenskiy'nin 'zafer planı' hakkında sızdırılan bilgilerin hiçbirinde, Ukrayna Devlet Başkanı'nın barışın yalnızca Moskova'nın işgal ettiği tüm topraklardan çekilmesi ve tazminat ödemesi durumunda sağlanabileceğine ilişkin ısrarının yer almaması dikkat çekici. Bu durum, Ukrayna yönetiminin Batı'nın güvenlik garantileri karşılığında bazı topraklardan -geçici olarak- feragat etmeye hazır olabileceğini gösteriyor. Ancak, Ukrayna'nın istediği gerçek güvenlik garantileri Kremlin için kabul edilecek gibi değil. Putin'in, Ukrayna'nın daimi tarafsızlık taahhüdünde bulunmasını istediği iddia ediliyor.”

Rzeczpospolita, Zelenskiy ile görüşmek istemediği anlaşılan Donald Trump’ın bu tutumuyla Ukrayna karşıtlığını açık ettiğini yazıyor:

“Belli ki Trump nihayet ABD’nin Biden öncülüğündeki Ukrayna politikasına karşı çıkmaya karar vermiş. Belki onu bunu yapmaya iten kendi seçmeninin ruh halidir ya da henüz bilmediğimiz başka nedenler vardır. Öyle ya da böyle, Zelenskiy’nin savaşı sona erdirmeye yönelik plan ve fikirlerini umursamadığı ortada.”

Siyaset bilimci Vladimir Pastukhov, Echo tarafından alıntılanan bir Telegram gönderisinde Zelenskiy'nin Washington ziyaretinden önce The New Yorker'a verdiği mülakatı şöyle yorumluyor:

“Batı ile iletişimde benimsenen ton değişikliği dikkat çekici. Suçlayıcı ve talepkâr dil nihayet kendini gösterdi. ... Ukrayna kimseye borçlu değil, asıl ona borçlular. Zira Ukrayna Batı için ve Batı adına savaşıyor. ... Asıl soru, bu savaşın sona ermesinin bedelini kimin ödeyeceği. Ukrayna'nın bu bedeli topraklarıyla ödemeye niyet yok. Bunu silahları ve mali desteğiyle ödemesi gereken asıl Batı. Ukrayna hâlâ bir an önce NATO'ya kabul edilmeyi ve zafer için ihtiyaç duyduğu silahları almayı bekliyor.”

Eski Romanya Dışişleri Bakanı Teodor Baconschi, Libertatea’da sınırların savaşla değişmesiyle varılacak ateşkese karşı uyarıda bulunuyor:

“Bu durum orta ve uzun vadede AB’nin güvenliğini riske atar; çünkü Putin ordularını Batı’ya çok daha yakın bir noktada tutmayı sürdürür, Ukrayna tamamen savunmasız kalır ve Kremlin propagandası ile ona bağlı suç şebekeleri eski Sovyet cumhuriyetlerinin daha da derinlerine nüfuz eder. ‘Egemenlikçi’ ve Avrupa şüphecisi partiler seçimlerden daha da güçlenerek çıkar ve dünyanın diğer bölgelerindeki revizyonist devletler, oldubittiye getirerek başkalarının topraklarını ele geçirme cesaretini kendilerinde bulur. ... ABD’nin uluslararası düzeni kontrol etme becerisi büyük ölçüde ve muhtemel ki geri dönülmez şekilde azalır.”

Delfi köşe yazarı Rimvydas Valatka şu eleştiride bulunuyor:

“Ukrayna hâlâ Rusya'daki askeri üsleri vurabilmek için ABD'den Batılı füze sistemlerini kullanma izni bekliyor. Ancak buna müsaade etme niyeti olmayan ABD, utanç verici bir şekilde Ukrayna'dan Rusya'ya karşı eli kolu bağlı savaşmasını istiyor. Rus mühimmat depolarına gerçekleştirilen son saldırılar, NATO'ya Ukrayna'nın artık Batı'nın füzelerine bağımlı kalmayacağı, kendi silahlarını geliştirip üreteceği yönünde bir mesaj da sayılır.”