Litvanya: Seçimden iktidar değişikliği çıktı
Litvanya’daki genel seçimlerin ikinci turunu Sosyal Demokratlar 52 sandalye kazanarak iktidardaki muhafazakâr TS-LKD’nin (28 sandalye) önünde tamamladı. Vardan Lietuvos (merkez sol/yeşil) ve kim olacağı hâlâ belirsizliğini koruyan başka bir ortakla üç partili bir koalisyon kurmayı planlıyorlar. Seçimde üçüncü sırayı milliyetçi-popülist Nemuno aušra aldı. Peki bu tablo nasıl ortaya çıktı ve şimdi ne olabilir?
Seçmen hükümetin gitmesini istedi
Verslo žinios şöyle yazıyor:
“Oyların dağılımı net bir tabloyu gözler önüne seriyor: Sosyal Demokratlar, koalisyon hükümeti kurma sürecinin mutlak lideri olacak. ... Ancak siyasi analistler, pek çok yurttaşın bir şey için değil, bir şeye karşı oy kullandığına dikkat çekiyor - Muhafazakârlara. ... Dahası, başbakanlık konusu etrafında dönen entrikalar da sürüyor. Sosyal Demokratların lideri [AP üyesi Vilija Blinkevičiūtė] saklambaç oynamaya devam ediyor ve bekleyip görmeyi salık veriyor. Ancak zaman geçtikçe başbakanlık görevinden kaçtığı daha da netleşiyor - sessizce Brüksel'e dönmesi muhtemel.”
Tipik bir Litvanya seçimi
Siyaset bilimci Ramūnas Vilpišauskas, seçim sonucunu 15min için özetliyor:
“Öncelikle, yeni koalisyon hükümeti üç partiden oluşabilir ve tüm yasama dönemi boyunca istikrarını koruyabilir. İkincisi, Seimas'taki bölünmüşlük artmadı - aksine, parlamentodaki siyasi grupların sayısı sekizden yediye düşebilir. Üçüncüsü, koalisyon hükümetinin başına bir merkez partinin yerine yine başka bir merkez parti geçecek. ... Dördüncüsü, Litvanya siyasetinde yeni partilerin yükselmesi sıkça görülen bir olgudur. Bu trendin son örneği, [milliyetçi] Nemuno aušra partisinin Seimas'a girmesi oldu. Ancak, partinin bir sonraki parlamento seçimlerinden sonra sahneden çekilmesi olası (hatta bu süreçten önce parti üyelerinin başka partilere geçmesi de ihtimal dahilinde).”
Kiev'e destek azalacak mı?
Ukrayinska Pravda, hükümet değişikliğinin Ukrayna’ya yönelik olası etkilerini analiz ediyor:
“Litvanya’yı kim yönetirse yönetsin dış politikada köklü değişiklikler beklememek gerekir. ... Ayrıca Litvanya’nın dış politikası geleneksel olarak hükümetin değil, cumhurbaşkanının yetki alanına girer. Öte yandan Sosyal Demokratlar, mevcut hükümeti kendi yurttaşlarının sorunlarını unutup uluslararası siyasetle fazla meşgul olmakla suçlayarak zafere ulaştılar. Bu da Litvanya’daki yeni hükümetin, Kiev’i destekleme ve Rusya’yı cezalandırma konusunda Muhafazakârlar kadar öncü bir rol üstlenmemesi riskini beraberinde getiriyor.”
Kremlin'in hiçbir yerde dostu yok
Neatkarīgā da seçim sonucunu Litvanya’nın bundan böyle Rusya’ya karşı takınacağı tutum bağlamında değerlendiriyor:
“Letonya, Litvanya’nın komşusu olarak her şeyden önce yeni hükümetin dış politikada izleyeceği çizgiyle ilgileniyor. Bu konuda içimizi rahat tutabiliriz. Tıpkı Polonya’daki gibi Litvanya’da da kısmen de olsa Rusya’ya yakın ciddiye alınacak ve siyaseten önem arz eden bir güç bulunmuyor. Bu durum, seçimi kaybedenlerin kazananlara Kremlin yanlısı ve devlet karşıtı yaftasını yapılaştırmasına mani değil elbet, ancak bu da siyasi oyunun bir parçası. Yeni dışişleri bakanı kim olursa olsun Putin karşıtlığında [önceki bakan] Landsbergis’le yarışamaması muhtemel, ama işin özünde pek bir şey değişmeyecek gözüküyor.”