Orbán'ın göçmen karşıtlığı ters mi tepti?
AB'nin mülteci kotasına karşı yapılan halkoylamasının başarısızlığının ardından Macaristan Başbakanı Orbán mülteci karşıtı yasasını da parlamentodan geçiremedi. Aşırı sağcı Jobbik Partisi bu yasaya, Orbán zengin yabancılara oturma izni satışının durdurulması koşulunu kabul etmediği için onay vermedi. Bazı yorumcular Orbán'ın göçmen politikası konusunda fena tökezlediği görüşünde. Başkalarına göreyse başbakan bu çatışmadan güçlenerek çıkabilir.
Hükümetin yanlış hesabı
Siyaset bilimci Gábor Török, Törökgáborelemez adlı blog'unda, Orbán'ın parlamentodaki yenilgisinin göçmen politikasının başarısızlığını teyit ettiğini söylüyor:
“İktidar partisi Fidesz'in hedefi bir yandan göç dalgasına karşı etkili olmak, diğer yandansa seçim kampanyası sırasında mülteci politikası konusundaki hedeflerini elde etmekse, parlamentodaki son yenilgi, geçersiz sayılan 2 Ekim tarihli halkoylaması ile beraber, hükümetin geçtiğimiz aylardaki politikasını temelden sorgular nitelikte. Bu durum karşısında bir söylem geliştirmek zor: Aylar süren ve bütçeden ciddi anlamda kaynak kullanan bir siyasi kampanyanın sonuçları, şimdilik geçersiz bir halkoylaması ve başarısız olmuş anayasa değişikliğinden ibaret. Mevcut durum nedeniyle Orbán ve Fidesz'in her halükarda başarısız olduğu söylenebilir.”
Jobbik oylamanın baskısı altında
Anayasa değişikliği yapma planının başarısız olmasına rağmen Orbán'ın bu çatışmadan güçlenerek çıkabileceği görüşünde Neue Zürcher Zeitung:
“Hükümet kota ile [Jobbik’in talebi olan Rusya, Çin ve Ortadoğu menşeli zengin yabancılar için] oturma izinleri [verilmesinin sonlandırılması] arasında herhangi bir ilişki olmadığı, Jobbik'in direncininse yurtseverlikten uzak olduğu izlenimini yaratmak için elinden geleni yapıyor. Fidesz partisi aynı zamanda aşırı sağcıların şahsen anayasa değişikliği talebi getirdiklerine ve şimdi fikir değiştirmelerinin inandırıcı olmadığına atıfta bulunabilir. Şu anda açıklama yapmak zorunda olan Jobbik. Buna karşın Orbán bu çatışmadan güçlenerek çıkabilir, zira sağ cenahın tek 'gerçek' yurtseveri olarak görülüyor.”
Orbán'ın iktidarı hala ayakta
Frankfurter Rundschau'ya göre, sol kesimin ve liberallerin de tıpkı aşırı sağcı Jobbik gibi Orbán'ın mülteci politikasına karşı olmaları, Macaristan'da güçlü bir muhalefet olmadığının işareti:
“Orbán'ın iktidar partisi Fidesz'in istikrarının sebebi, biri siyasi yelpazenin solunda, diğeri sağında bulunan sadece iki zayıf muhalefet grubuyla karşı karşıya olması. İki muhalefet partisi arasındaki siyasi mesafe öylesine büyük ki, siyasi ittifak kurmak bir yana, mutabakata ulaşmak bile mümkün değil. Ülkedeki ikinci güçlü siyasi güç olan neofaşistler, artık başka hedeflerin peşinde. Orbán aşırı sağın kendi kontrolünde olduğuna, onları ihtiyacı olduğu zaman kullanabileceğine inanıyordu. Bu inanç yanlış çıktı. Macaristan'da sağcılar arasında gerçekleşecek bir iktidar mücadelesinin başlama düdüğü çalındı. Jobbik, tek başına iktidarı Orbán'ın elinden almak üzere yola çıktı. Parti bu noktadan henüz uzak olsa da, bir sonraki seçimler 2018'de gerçekleştirilecek.”