5. Fransa Cumhuriyeti bitti mi?
Fransa'da ilk kez ne sosyalistlerin, ne de muhafazakarların adayı başkan oldu. Her iki parti de birinci turda elendi. Köşe yazarları bu seçimle Fransız siyasi sisteminde köklü bir değişimin başladığını düşünüyor.
Fransızlar yeni bir başlangıç istiyor
Fransızlar eski sistemi, Pazar günü yapılan seçimlerle, bir kenara ittiler, diyor Phileleftheros gazetesi:
“Anlaşılan o ki, sağ ve sol uçların artık bir çekiciliği kalmadı. Le Pen'in aldığı oy oranı, Ulusal Cephe'nin ana muhalefet partisi olacağı konusunda kuşkuya yer bırakmıyor. ... Ülkenin iki büyük partisi, artık eski geleneksel lider rolüne sahip olmadıkları için daha önce görülmemiş bir durumdalar. ... Geleneksel ideolojik kavramlar anlamlarını yitiriyor, onların yerine yeni çizgiler çekiliyor. Küreselleşmenin karşısına ulusalcılar, uluslararasıcılık yerine korumacılık, toplumun kaybedenlerinin karşısına da kazananlar çıkıyor. ... Eski partileri reddetmekle Fransızlar bu enkazdan yeni bir hükümet etme tarzı ve siyasi tartışma ortamı çıkmasını umuyorlar. Bunun daha iyi ya da kötü mü olacağını gelecek gösterecek.”
Beşinci Cumhuriyet sona erdi
Fransa eski başbakanı Valls, Macron'un yeni partisine katılacağını ve parlamento seçimlerinde aday olmak istediğini açıklayarak, eski partisi PS'nin artık öldüğünü öne sürdü. La Repubblica için bu açıklama, ülkedeki durumu belirliyor:
“Böylece Fransa'nın en büyük sol partisi, Avrupa'nın de en büyük partilerinden birinin en önemli temsilcilerinden biri ölüm fermanını yazıyor. ... Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana Fransa, beklenen düzen değişikliği gibi bir değişim yaşamadı. Hatta Paris'te bu değişim başladı bile. 1958'de siyasi görünümü değiştiren [ve Beşinci Cumhuriyeti kuran] [zamanın Fransa Cumhurbaşkanı] de Gaulle idi. Hem de Cezayir savaşı sürerken. Şimdiyse bu değişimi aşırı sağcı rakibini yenerek, aynı zamanda geleneksel siyasal gruplaşmaları da parçalayan genç, partisiz, teknokrat bir adayın Cumhurbaşkanlığı'na gelmesine olanak tanıyan seçimler bunu sağlıyor. ... Bu siyasal gruplar yarım yüzyıldır politik dengeleri sağlıyordu.”