Polonya pasaportları provokasyonu
Polonya yurttaşları, 2018'de bağımsızlığın yıldönümünde yeni pasaportlarına kavuşacak. Ancak protestolar daha şimdiden başladı. Çünkü içişleri bakanlığının internetten oylamaya sunduğu vinyetler arasında Polonya için tarihi önemi olan ancak şimdi Ukrayna ve Litvanya sınırları içinde bulunan yerler de var. Gazeteciler, tartışmanın ulaşabileceği boyutlar nedeniyle kaygılı.
Ufak bir ayrıntıdan fazlası
Diena gazetesi, diplomatik ilişkilerin bozulması karşısında endişeli:
“Bu kaygıların nedeni, Varşova'nın son zamanlarda, Polonya sınırları yeniden bir denizden diğerine uzanıyormuş gibi yorumlanabilecek ve Doğu Avrupa ile Balkanlar politikasını belirlemek istiyormuş izlenimi yaratabilecek çok sayda resmi ve gayriresmi adım atmış olması. Bu bilgiler ışığında 'yıldönümü pasaportları projesi', memurların sunmaya çalıştığı kadar naif görünmüyor. Varşova'nın, tarihsel açıdan hassas bu konuya el atmadan önce meseleyi komşularıyla netleştirmesinde yarar var. Hele ki bu görüş ayrılıklarından en çok yararlananın Rusya olduğu düşünülecek olursa.”
Lütfen bu kadar ciddiye almayın!
Tercih edilen resimler karşısında öfkeli olan Litvanya dışişleri bakanı, Polonya konsolosluğunda bir yetkiliden açıklama talep etti. Delfi gazetesi köşe yazarlarından Rimvydas Valatka, bu konuda mizahın daha iyi sonuç vereceği görüşünde:
“Komşunuzla yaşadığınız tatsız durumlara mizahla karşılık vermek her zaman akıllıcadır. ... Ancak biz Litvanyalılar da Polonyalı kardeşlerimize benzediğimiz için, Litvanya olarak Şafak Kapısı'nın resmedilmesine mizah içermeyen bir yanıt verdik. ... Radikaller tarafından ortaya atılmış bu saçmalık, sınırın diğer yanındaki radikaller tarafından kavga çağrısı olarak anlaşıldı ve iki taraf da tereddütsüz biçimde 'at binip kılıç kuşandı'. Yani bu mesele de her zamanki gibi sonuçlanıyor: Polonyalı radikaller, Litvanyalı radikalleri tahrik ediyor ya da tam tersi oluyor ve Kremlin'in, Zapad [Batı] Harekatı öncesinde arzu ettiği ortam oluşuyor.”
Aynısını Berlin yapsa ne hissederdik?
Newsweek Polska, pasaportların üzerindeki görsellerin seçiminde duyarsız davranıldığını düşünüyor:
“Mariusz Błaszczak yönetimindeki bakanlığın yeni pasaportlarla ilgili fikri, komşularımızla ilişkilerimizi zedeler ve Polonya'yı uluslararası yalıtılmışlığa iter. Herkes PiS'in yaptığını yaparsa ne olacak? Almanlar kiraz kırmızısı pasaportlarının üzerine Bratislava Centennial Hall'un resmini bassa ne olacak peki? ... Evet doğru, [Litvanya başkenti Vilnus'taki] Şafak Kapısı ve [Ukrayna'daki] Lviv'i savunmasında ölenlerin gömüldüğü Lychakiv mezarlığı, Polonya'nın ulusal belleğinde önemli yerler. Ama şu anda bunlar, komşu ülkelerin sınırları içinde yer alıyor. Bu resimlerin, birçok Polonyalının Ukrayna'ya seyahat etmek için kullandıkları bir belgeye basılması kışkırtmadan başka bir şey değil.”
Varşova, güvenliği ulusal gurura feda ediyor
Rzeczpospolita gazetesine göre, Polonya hükümeti komşuluk ilişkilerini ve ülkenin güvenliğini tehlikeye atıyor:
“Varşova ile Kiev'in ilişkileri her ay daha da kötüleşiyor. Polonyalılar üzerlerinde Lychakiv Mezarlığı'nın ve Şafak Kapısı'nın bulunduğu pasaport kapağı tasarımlarıyla hem Ukraynalıların, hem de Litvanyalıların kafasını karıştırdı. ... Siyasi tarihinin Almanya'ya karşı sürekli kötüye kullanımı en büyük ticaret ortağımızla ilişkilerimizi bozuyor. ... Rusya'yla da fiili olarak hiçbir ilişkimiz bulunmadığından, durumumuz karşısında endişelenmemiz gerekir. ... Jeopolitik güvenliğimizi böylesine tehlikeye atmaya değer mi?”