Güney Tirol ile Sicilya bir değil
Neue Zürcher Zeitung'a göre, gündemdeki İtalya'da özerklik hakkı ışığında federalizmin daha iyi bir yönetimi otomatik olarak beraberinde getirmediğini unutmamak lazım:
“Matteo Renzi hükümeti geçen yıl yaptığı anayasa reformuyla başka adımların yanı sıra devleti bir anlamda merkezileştirerek küçültüp verimli hale getirmeyi de denedi. Çünkü İtalya'da daha çok federalizmin her derde deva olmadığı görülmüştü. Beş bölge içinde, Trentino-Güney Tirol gibi bazıları özel statünün artılarından faydalanırken Sardunya ve Sicilya'daki özerklik bürokrasi ve yolsuzluk gibi kronik sorunların daha da artmasına yol açtı.”
Yukarıdakilere isyan
Kağıt üzerinde bakıldığında konu daha fazla özerklik gibi gözükebilir ,ancak bunun ardında başka ve daha önemli bir mesele yatıyor, diyor La Stampa:
“Gidişattan memnun musunuz? Bu soruya verilen ortak cevap kocaman bir 'hayır' oldu. Roma'daki hükümet ve siyasi partiler, bu cevabı ciddiye almamakla hata yapacaktır. 'Aşağıdakilerin' bir kez daha 'yukarıdakileri' protesto için yaptıkları ve tüm Avrupa devletlerindeki hakim sınıfa yönelik kim bilir kaçıncı gösteri bu. ... Dün sandık başına gidenler, ansızın Kuzey Ligi [Lega Nord] yandaşına dönüşmüş değil. Devletin kendini yalnız bıraktığını, ülke içindeki siyasetçi sınıfı tarafından ihanete uğradığını hissediyor sadece. Umudu da, kendisine daha yakın duran, kendi dilini, lehçesini konuşan bir başka iktidar yapısının, nafile yere cevaplarını aradığı sorularına bir karşılık verebilmesi.”
Milliyetçilerin ekmeğine yağ sürüldü
La Repubblica'da yer alan bir yoruma göre, referandum, parlamento seçimleri düşünülerek 2018 baharına alındı:
“Bu oylama birçok açıdan gereksiz, çünkü merkezi yönetimden uzaklaşmaya dönük yeni normların anayasal olarak uygulanması, [anayasanın] V. maddesinin reformu kapsamında yer almaktaydı. Ancak referandum yerel siyasetçilere yardım ediyor ve bu yolla Kuzey Birliği'nin (Lega Nord) ekmeğine yağ sürüyor. Bunun doğrudan bir sonucu olarak mililyetçi Salvini, [ittifak ortağı] Forza Italia karşısında güçlenmiş oluyor. ... Kuzey Ligi hakkını talep etmekte daha kararlı olacak ve istediğini de elde edecektir. Yani [Forza Italia Genel Başkanı] Silvio Berlusconi'yi kendine bağlamaya ve onun Renzi ile koalisyona gitmesini engellemeye yarayacak sayıda koltuk kazanmak! Diğer bir deyişle, bir ulusal birlik hükümeti kurulacaksa, Kuzey Ligi olmadan mümkün değil. Merkez sol için kötü haber bu.”