Letonya'daki KGB arşivleri açılmalı mı?
Sovyetler Birliği'nin dağılmasıdan 27 yıl sonra, halk arasında 'Çeka çuvalları' adıyla anılan Sovyet gizli servisi KGB'nin Letonya'daki arşivleri hala kamuoyuna açılmadı. Ancak arşivi tarihsel olarak değerlendiren komisyon, bu durumun değişmesini talep ediyor. Arşivlerin açılması konusunda Letonya'da büyük görüş farklılığı var.
Dosyalar genç neslin ilgisini çekmiyor
Diena gazetesine göre konu güncelliğini yitirmiş durumda:
“KGB arşivlerinin açılmasının, toplumdaki fay hatlarının kırılmasına neden olacağı ileri sürülüyor. Ama KGB dosyalarıyla ilgisi olan insanların çoğu ya 1960'lı yıllarda ya da öncesinde dünyaya gelmiş. Bugün karar mercilerinde yer almıyorlar. Günümüzde kamuda ve özel sektörde çalışan kuşak, Sovyetler Birliği dönemini sadece bir çocuğun açısından hatırlıyor. Şimdiyse bağımsızlığın yeniden kazanılması döneminde doğan ve Sovyetleri ancak tarih kitaplarından bilen bir kuşak geliyor. Saatler 20. yüzyılda birden donakalmadı. Letonya toplumu artık başka önceliklere sahip.”
Kapalı arşivlerin yükü Letonya'nın sırtında
KGB arşivleri, Demokles'in kılıcı gibi ülkenin üzerinde salınıyor, diyor Neatkariga:
“Yirmi beş yıldan uzun süredir KGB arşivlerinin kölesiyiz. ... Günümüzde 'şeffaflıktan' değil, özellikle 'manipülasyondan' söz ediliyor. Örneğin parlamento seçimleri gibi en ufak siyasi gerginlikte dahi KGB arşivleri bir anda manşetlere çıkıyor. ... Çeka çuvallarında tahmin edilenden daha fazlası gizli olmalı. Bunlar bir sistem hastalığı. Aynı zamanda gizli servislerin ve bunların kullandığı teknolojinin hala rejimin bir ürünü olduğunu gösteriyor, demokrasinin değil. ... KGB arşivleri birçok insan için kültür tarihinin bir kalıntısı.”