Gözler Letonya finans sektörüne çevrildi
Letonya'da şu anda yaşananlar bir finans polisiyesi gibi. Olaylar, merkez bankası başkanının görevden uzaklaştırılmasıyla bitmedi. Letonya'nın üçüncü büyük bankası ABLV de kara para aklama şüphesi altında. Büyük bir krizin sadece iki göstergesi mi bunlar?
Baltıkların İsviçresi olma hayali söndü
Şüpheli işlemler için çok başarılı bir merkez haline gelen Letonya, bu nedenle ABD'li ve AB'li mali kurumlarınca frenleniyor, diyor Ria Novosti:
“Letonyalı komşularımız, 'Baltıkların İsviçresi'ni kurmak istiyordu. ... Ancak sonradan bu seçeneğin bir Amerikan uydusu için öngörülmediği anlaşıldı. ... Letonya bankaları uzunca bir süredir, bilinmeyen ya da suçla ilgili kaynaklardan gelen ya da yolsuzluk sonucu elde edilmiş parayla alakalı 'gri' ya da 'kara' işlemler yaparak 'sorunları halletmeleri' ile meşhur. ABLV bankasının kamuoyu önünde son derece başarılı şekilde cezalandırılmasının ardından bu şanlarına bir başka unsur daha eklenmiş oluyor: Letonya müşteri odaklı ve başka ülkelerdekine kıyasla daha sadık bir bankacılık sistemine sahip olmakla beraber herhangi bir Letonya bankası istendiği zaman kapatılabilir ve mudileri paralarını bir daha göremez.”
Baltık ükeleri üzerindeki kara gölge
Letonya bankacılık krizi, tüm Baltık ülkelerinin üzerine kara bir gölge düşürüyor, diyor Äripäev:
“Bloomberg pazartesi günü öğleden sonraki programlarından birinde bir Baltık bankasının ödemelerinin, Kuzey Kore ile yapılan bir işlem yüzünden neden dondurulduğunu sormasıyla bankacılık sistemimiz hasar görmeye başladı bile. ... Letonya'sız bu işin altından kalkamayız. Hoşumuza gitsin gitmesin: Güney komşumuzun devlet aygıtındaki yolsuzlukları bize de zarar veriyor. Bir Baltık bankasının faaliyetleri, Kuzey Kore ile ilişkileri nedeniyle dondurulabiliyorsa buradaki tüm yerel bankalar korkudan iliklerine kadar titrer. Başkaları bizleri Baltık ülkelerinin birer parçası olarak görürken Estonya'yı ya da herhangi bir sektörü tek başına pazarlamak gerçekten mümkün ve mantıklı mı? Hayır, bu konuda yapacak bir şey yok.”
Şişirilmiş başkanın sonu
Neatkarīgā'ya göre merkez bankası başkanının gerçek yüzü ortaya çıktı:
“Rimšēvičs vakası kamuoyunun nasıl yanıltıcı olabileceğini ortaya koydu. Merkez bankası başkanı halkın gözünde ülkede finansal istikrarın garantisiydi. Hiç tartışmasız yeniden göreve getirilmişti: Parlamentodaki siyasetçiler bu popüler insana karşı çıkarak itibarlarını zedelemek istemiyordu. Oysa basın yıllardır Rimšēvičs'e şüpheyle yaklaşıyordu. Çeşitli kriz dönemlerinde edilgen davrandığı yazıldı. ... Nihayet merkez bankası başkanının halkla ilişkiler balonu patladı. Ancak insan bundan tatmin olmuyor, çünkü Letonya'nın itibarı da zedelendi. Umarız ilerde şişirilen başka devlet memurlarının değerlendirilmesinde bu olaydan ibret alınır.”
Şüpheli bir finans sistemi
Neue Zürcher Zeitung, Letonya'da finans dünyasındaki bataklığı kurutacak siyasi irade eksik, diyor:
“Bu Baltık devleti zaten uzun süredir bankacılık sistemindeki kötü namıyla mücadele etmek zorunda. Letonya iki yıl önceki 'karanlık' bankacılık işlemlerinden ötürü OECD'ye alınmama rezaletinden ancak kıl payı kurtulmuştu. Ancak anlaşılan, beklenen iyileşme gerçekleşmedi. ... Bugün Letonya'da siyaset dünyasına eski çıkar grupları ve perde arkasındaki seçkinler hakim. Geçtiğimiz aylarda herkesçe bilinen oligarklar hakkında yapılan bir araştırma, devletin kısmi çıkarların egemenliğine girdiğini göstermişti. Ancak araştırma sümen altı edildi, çünkü herhangi bir dava açılmış değil.”
AB dişsiz kaplan olmamalı
Financial Times'a göre, Letonya'daki finans krizi Brüksel'in müdahale olanaklarının ne kadar kısıtlı olduğunu gösterdi:
“AB'nin kuralların hayata geçirilmesine ve minimum standartların konmasına dair yaptırım gücü olmadığını, ABLV Bankasına müdahale edenin AB kurumları değil ABD olmasıyla görmüş olduk. ... Üye ülkelerin bankacılık sistemlerinde yapılan yanlışlar için hiç kimsenin AB düzeyinde sorumlu olmaması bütün sistemi tehlikeye atıyor. Bu yüzden AB'nin, merkez bankası başkanlarını görevden almasını ve üyeleri standartlara uymaya zorlamasını sağlayacak daha açık usullere ihtiyaç var. Aksi halde kirli para hastalığı daha da yayılacak.”