Kuzey Suriye için önerilen Avrupa güvenlik bölgesi
Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer, geçtiğimiz hafta Kuzey Suriye için uluslararası denetime tabi bir güvenlik bölgesi talep etti. Bu sayede çatışmanın tarafları ayrılacak, ateşkes denetlenebilecek ve tarafsız durum raporları hazırlanabilecek. ABD girişime katılmayı reddetti. Yorumcular bu hamlenin hem başarısını ne de zamanlamasını tartışıyor.
Doğru ve gerekli bir hamle
Almanya ve Avrupa nihayet izleyici kalmakla yetinmiyor, diyor Spiegel Online:
“Güvenli bölgenin amacı, Kürtlerin sınır bölgesinden bir kez daha sürülmesini önlemek ve sivil yeniden inşa sürecinin başlatılmasını sağlamak, buna ek olarak IŞİD'in bölgede bir kez daha güçlenmesini önlemek olmalı. Kramp-Karrenbauer'in hamlesinin başarılı olma ihtimali düşük de olsa, Almanya ve Avrupa'nın artık IŞİD'le mücadelenin ötesinde, Suriye'nin istikrara kavuşmasına nasıl katkı vereceği hakkında bir tartışmayı başlatmış olması doğru bir adımdı. Bu konudaki inisiyatifin bu kez Almanya'dan gelmesi de iyi oldu. Avrupa'nın, komşularında yaşananlara seyirci kalmayacağı mesajını vermek önemli.”
Sorumluluk almak için son fırsat
Politiken de bu öneriden memnun:
“Avrupa'daki NATO üyesi ülkeler, geride kalan Suriyeli Kürtleri savaştan korumak için asker göndermeyi teklif edebilir. Daha fazla sivilin kaçmak zorunda kalmasını engelleyebilir ve Suriye'nin yeniden inşası ve yeni anayasa müzakerelerinde bölgeye hukuki koruma sağlayabilirler. Kürtleri savaş ve baskıdan korumak için Kuzey Irak'taki gibi bir özerk yönetimin kurulmasının teminat altına alınması şart. Suriye trajedisinin Avrupa için tarihi bir başarısızlığa dönüşmesini istemiyorsak, gerekli sorumluluğu almak için son fırsat bu.”
Öneri çok geç kaldı
Hürriyet Daily News'a göre Türkiye'nin askeri müdahalesi ve Rusya ile mutabakatının ardından ortak bir güvenli bölgeye gerek kalmadı:
“Türkiye'nin ABD'yle 17 Ekim'de, Rusya'yla 22 Ekim'de imzaladığı mutabakat, Suriye sahnesindeki tüm koşulları kökten değiştirdi ve bölgede uluslararası askeri birliklerin varlığına gerek bırakmadı. ... Avrupalılar bu sürece gerçekten katılmak istiyorsa, Suriye sahnesindeki yeni realiteleri tanımalı ve Suriye'de uzun vadeli ve sürdürülebilir bir siyasi çözüm ve savaşla harap olmuş ülkenin yeniden inşası için somut projeler sunmalı.”
Demokrasi tomurcukları korunmalı
Rusya ve Çin'in tüm partnerleri otoriter rejimler. Novoye Vremya için bir yazı hazırlayan Pulitzer Ödülü sahibi Amerikalı Thomas Friedman'a göre ABD için önemli olansa başka ittifakların güçlendirilmesi:
“Ortadoğu'ya demokrasi getirmek için ne yeterli zamanımız, ne dayanıklılığımız, ne enerji ne de bilgi birikimimin olduğunu artık tüm dünya biliyor ve anlıyor. Bu topraklarda yapmamız gereken, mümkün olduğu her yerde insan onurunu güçlendirmek ve bu onur adacıklarının birbirlerini bulup demokrasi olarak çiçek açmalarını ummak. Örneğin Irak Kürdistan'ı ve Suriye'deki Kürt bölgeleri, tüm yolsuzluklarına ve aşiretçilik akımlarına karşın, kadınların hala fırsat bulabildiği, İslam'ın ılımlı biçimiyle yaşandığı ve Amerikan tarzı üniversitelerinde Batılı bir eğitimin desteklendiği birer onur adacığı. Trump, Suriyeli Kürtleri yüzüstü bırakarak bu adacıkları da zayıflatmış oldu.”