Avrupa maskeleri nereden bulacak?
Avrupa'da, ağırlıklı olarak Çin'de üretilen koruyucu maske sıkıntısı yaşanıyor. Daha Mart ayının başında ihracat yasağı getiren Almanya'yı şimdi Çekya takip ediyor. Fransa'da tüm maske stokuna sağlık personeline dağıtılmak üzere el kondu. Yorumcular darboğazın nasıl aşılabileceğini tartışıyor.
Satıcıların gücü büyük
Rekabete girilmiş olması büyük bir siyasi sorun, diyor devletler hukuku profesörü Laurence Folliot-Lalliot, Le Monde'daki yazısında:
“Kamu eliyle yapılan satın almanın mantığı şimdi tersinden işliyor. Hakim konumda olan ve fiyatları belirleyen artık satıcılar, birbiriyle rekabet edenlerse alıcılar. Fiyatlar kontrolsüzce yükseliyor, geç kalmamak için satın alma işlemlerinin hızla onaylanması gerekiyor, ki bu da onay sürecinin geleneksel idari mekanizmalarını ortadan kaldırıyor. ... Bu tutumun, acilen gerekli sıhhi malzemelerin tedarik edilmesi üzerindeki kötü etkisi hissediliyor: Enfeksiyon kapma riski en yüksek olan sağlık personeli tehlikeye atılıyor, halk ağır aksak teslim edilen siparişler yüzünden çaresizliğe kapılıyor, devletin borçları artıyor ve yolsuzluk ve mafyavari yapılar güçleniyor.”
Maske fiyaskosu
La Repubblica, İtalya'da koruyucu maske üretimi için en kısa sürede harekete geçilmesi denemelerinin başarısız kaldığına dikkat çekiyor:
“Başbakan Conte ve Acil Durum Komiseri Domenico Arcuri, 24 Mart salı günü televizyona çıkıp İtalyanlara 96 saat içinde moda alanında faaliyet gösteren şirketlerden müteşekkil bir İtalyan konsorsiyumun, 'doktorlarımızın bu savaş için gerekli donanıma sahip olabilmesi için' maske üretimine başlayacağını duyurmuştu. Verilen bu sözün üzerinden tam bir hafta geçti ve tek bir profesyonel maske bile üretilmedi. ... Bürokrasinin hafifletilmesi için uğraşmak yerine, inanılmaz bir çelişki içeren bir düzenleme aygıtı yaratılmış oldu: Kalite sertifikasının hızla elde edilebilmesi için üç farklı sertifikalandırma sürecine ihtiyaç var.”
Romanya'nın önündeki büyük fırsat
Romanya, ekonomik olarak kendi ayakları üzerinde durma fırsatını kaçırmamalı, diyor Observator Cultural:
“2020 yılında hala Güney Kore'den koruyucu maske, koruma gözlüğü, önlük, tek kullanımlık galoş ya da eldiven ithal etmemiz büyük ayıp. Oysa 1980'li yıllarda, traktör, kamyon, çimento ve otomobil başta olmak üzere her şeyimizi kendimiz üretebilir durumdaydık. ... Şimdi ancak domates yetiştiriyoruz ama ortada ne salça fabrikamız var ne de yerel üretim kaldı. Ancak üretimi yeniden başlatabiliriz. ... Tüm olumsuz koşullara rağmen Romanya ekonomisini yeniden canlandırmak için büyük bir fırsatla karşı karşıyayız. Ulusumuzun örnek bir biçimde seferber olması ve mevcut kaynakları birleştirmesi bize mükemmel bir moral desteği veriyor.”
Yerel ekonomi desteklenmeli
Diena, özel bir uçakla Çin'den Letonya'ya 900 bin koruyucu maske ve 80 bin solunum cihazı getirtilmiş olmasına akıl sır erdiremiyor:
“Koruyucu maske ve solunum cihazları gerçekten sadece Çin'den mi temin edilebiliyor? Şu sıralar Letonya'da devletten aldığı siparişle bu ürünleri kısa sürede yurtiçinde üretecek büyük ya da küçük iki üç tane yerel şirket bulunamıyor mu? ... İmalatın Letonya'da yapılması şirketler için gelir kaynağı olacak, insanlara iş ve maaş olarak dönecektir. Belki de en önemlisi, bu sayede yerel ekonomi desteklenmiş olacak. Ne var ki hükümetimiz için 5 bin kilometre uzaktaki Çin'e sipariş geçmek, gerekli parayı havale etmek, üstüne bir de uçağa konacak yakıt için para ayırmak anlaşılan çok daha kolay.”