ABD'de seçim: Kesin sonuç öncesi kirli oyunlar
ABD seçimlerinde Joe Biden son düzlükte önde gidiyor. Biden şimdiye değin Trump'tan neredeyse üç milyon fazla oy aldı, ancak yeterli seçim kurulu üyesini henüz kazanmış değil. Bu arada seçim gecesi erken saatlerde zaferini ilan eden Donald Trump birçok eyalette oy sayımına karşı yargıya başvurdu. Gözlemciler ABD demokrasisinin karnına bir yumruk yediğini düşünüyor.
Canlı yayında ABD'nin çöküşü
Trump'ın kendini şimdiden seçimin galibi ilan etmesi, ABD demokrasisinin tabutuna çakılmış bir çividir, diyor Novi list:
“Amerikan demokrasisinin çöküşünü adeta eşzamanlı olarak izliyoruz. Sonunda ister Biden kazansın isterse Trump, tarih, oyların henüz üçte ikisi sayılmışken Trump'ın zaferini ilan ettiğini ve seçime sahtekarlık ve hile karıştığı için zaferini Yüksek Mahkeme'de savunacağını söylediğini yazacak. ABD başkanı bu sözleriyle ülkesini yüceltmedi, aksine, dünyanın ilk ve en büyük demokrasisini yerle bir etti. Amerika'nın sembolü olan her şeyi, özgürlükleri, demokrasiyi, kurumların ve süreçlerin gücünü yok etti, çünkü verdiği mesaj, sadece kendisi kazanırsa seçimin geçerli olacağıydı.”
Küresel güç şimdi uçurumun kenarında
Corriere del Ticino Genel Yayın Yönetmeni Fabio Pontiggia için de bu seçim, sonuçtan bağımsız olarak ABD'nin çöküşüne işaret ediyor:
“Bütün eleştirilere ve yetersizliklere rağmen liberal demokrasinin erdemlerine inananlar açısından Trump'ın utanmazlığı ve Biden'ın boş olması büyük bir ülkenin ve büyük bir demokrasinin siyasi çöküşünün ölçüsü. ... Aday belirleme sistemi artık halkın aralarında seçim yapabileceği bir temele sahip kişilikler çıkaramıyor ortaya. ABD'nin siyasi-kurumsal bir örnek olma özelliğini nasıl yitirdiğini seçimden seçime izliyoruz. Trump ile Biden arasındaki seçim mücadelesi, bu çöküşün ulaştığı en dip noktadır.”
Dünya neden ayağa kalkmıyor?
De Volkskrant, Trump'ın henüz oylar sayılırken yaptığı açıklamalar karşısında dünyanın geri kalanının neden öfkelenmediğine şaşırıyor:
“Trump'ın Amerikan seçmenini ve seçim sistemini bu kadar küçümsemesinin uluslararası bir infial yaratmaması dikkat çekici. Demokrat Parti ve (Trump'ın nefret ettiği CNN gibi) ana akım Amerikan medyası öfkesini dile getiriyor gerçi, hatta Fox News bile öfkeli görünüyor. Ancak Afrika'da kimi devlet başkanları gözdağı vererek ve inanılmaz seçim sahtekarlığı suçlamalarıyla koltuklarına yapıştıklarında ayağa kalkan dünyanın şimdi sessiz kalması çok manidar.”
Sistemin güncellenmesi gerek
New York Columbia Üniversitesi siyasi gazetecilik profesörü Alexander Stille El País'de, çürümeye yüz tutmuş ABD demokrasisinin güncellenmeye ihtiyacı var, diyor:
“Başkanlık seçiminin sonuçları henüz belli değil, ama bu seçimin mutlak kaybedeni şimdiden belli: ABD seçim sistemi. ... Dünyadaki bütün demokratik ülke anayasalarının içinde en eskisi olan ABD anayasasının acilen güncellenmesi lazım. Keza adalet, bütünlük ve meşruiyet sağlanabilmesi için seçim sistemi de yenilenmeli. Ama böylesine kutuplaşmış bir ülkede bu kadar önemli reformları hayata geçirebilmek için gerekli siyasi uzlaşmayı sağlamak çok zor olacak.”