Ukrayna'yı yeni bir Rus işgali mi bekliyor?
Moskova'nın birliklerini konuşlandırması sonucu NATO ve ABD, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı olası bir kış harekatı düzenleyeceği endişesini dile getirdikten sonra şimdi de Rusya Kiev'e yönelik ithamlarda bulunmaya başladı. Moskova'nın iddialarına göre Kiev yönetimi işgal altındaki Donbass'ta bir saldırı planlıyor. Ukrayna iddiaları reddetti. Yorumcular tarihi benzerlikleri ele alıyor ve Batı'nın seçeneklerini gözden geçiriyor.
Blöfe tepki vermenin iki yolu var
Novaya Gazeta Rusya'nın askeri hareketliliğinin gerçek savaş hazırlığı değil, eski bir aldatmaca olduğunu düşünüyor:
“Geçen ilkbahardaki gibi bu da bir blöften ibaret. Bir kez daha hibrid bir savaş görüyoruz: Diyalog yolu dayatılıyor. Yaptırımlara ve Rusya'dan gelecek doğalgaz ve petrolden vazgeçilmesini sağlayacak projelere bir yanıt bu. ABD ile Ukrayna arasında imzalanan sözleşmeye verilmiş bir karşılık. Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı bölgeleri, Kremlin'in getirdiği koşullar altında entegre etmeye yanaşmayan Ukrayna'ya bir tepki. ... ABD ve Avrupa açısından bu blöfe karşılık vermenin iki yolu var: Ya korkmak ve 'diyaloga' girmek. Ya da savaş durumunda Ukrayna'nın, Kremlin'in zaferini imkansız kılacak ölçüde askeri yardım alacağını göstermek.”
Hazırlanma süresi daralıyor
Rusya'nın saldırıya geçmesi durumunda Batı'nın nasıl davranması gerektiği konusunda acilen bir karar verilmesi gerekiyor, diyor Ukrayinska Pravda:
“Buradaki kilit soru, Batı'nın olası bir Rus işgali sırasında ne yapacağı, çünkü Rus devlet başkanını ürkütecek yegane unsur bu. ... Bilhassa ABD'nin lider rolü nedeniyle NATO'dan destek gelmesi beklenebilir. Elbette beklentilerin gerçekçi düzeyde kalması gerekir. Biz NATO üyesi değiliz ve bu yüzden Baltık devletlerinde olduğu gibi sınırlarımız kolektif şekilde fiziksel bir korumaya alınmayacaktır. Her halükarda ortak eylemlere hazırlanmak için vakit her geçen gün daralıyor.”
Tıpkı Gürcistan ve Kırım'daki gibi
La Stampa için yazan Rusya uzmanı Anna Zafesova, Kremlin'de tehlikeli bir strateji değişikliğinden endişe ediyor:
“Birkaç ay öncesine kadar Moskova, çatışmayı salt propaganda düzeyinde tutma ama realiteye dönüştürmeme seçeneğine göre davranıyordu. Öyleyse risk-yarar değerlendirmesinde değişen ne oldu? Bu sorunu cevabı, düşen anket sonuçları, pandeminin korkunç sonuçları ve enflasyonla beraber risklerin arttığını gören Kremlin'de yatıyor. Muhaliflerin şiddetle bastırılmasına rağmen Rusya'da birçok kişi -bilhassa da Putin'in çevresindeki kemik kadro- yönetimin tepesinde bir değişiklik yapılmasını arzu ediyor. Eski Sovyet topraklarının geri fethedilmesi için savaşa tutuşmak, büyük liderin popülaritesi ne zaman düşse imdadına yetişmişti: Tıpkı 2008'de Gürcistan ve 2014'te Kırım'da olduğu gibi.”
Daha fazla Avrupa gerek
AB, Doğu Avrupa'nın bazı kesimlerini yeterince istikrarlı şekilde kendine bağlamayı başaramadı, diyor Ta Nea:
“Putin, birliklerini Ukrayna sınırına yığmak ya da Balkanlardaki militanları kışkırtmak suretiyle Avrupa'nın reflekslerini test ediyor. ... AB, başka bir ülkenin sınır bütünlüğünü bir kez daha tehdit etmesi durumunda yaptırımların uygulanacağı konusunda Putin'i uyardı uyarmasına ama yangını söndürmeye uğraşmak yerine başta çıkmasını önleyebilirdi. Birçok ülkenin AB katılım sürecinde, kabul edilemez gecikmeler yaşandı örneğin. Siyasetçiler, Avrupa idealini, kendi sanayilerinin çıkarlarından daha üstün görmeliydi. Tüm bunlar ışığında daha fazla Avrupa ve daha iyi bir Avrupa'ya ihtiyacımız olduğunu bir kez daha gördük. Bunun için mücadele etmek ve Avrupa'nın egemenliğinin ulusal egemenliğimizle rekabet halinde olmadığını aklımızdan çıkarmamamız gerekiyor. Her iki egemenlik aslında birbirini tamamlıyor.”
Gerçek bir savaş, Putin'in reytingi için iyi olmaz
Yorumcu Matvey Ganopolskiy, Echo Moskvy için kaleme aldığı yazısında, gerginleşmeye izin verirse Putin'in her şeyi riske atacağını belirtiyor:
“Birleşmiş durumdaki Batı'nın nasıl tepki vereceğini düşünmek bile istemiyorum. Ancak tepkileri haklı ve meşru olacaktır, çünkü Putin bir bölgeyi fethetmek için (dışarıdan bakında böyle gözüküyor) anlamsızca bir saldırıya girişiyor ve bu da mukabil karşılıkları beraberinde getirecektir. Onun açısından tatsız olabilecek başka nüanslar: ... Defin törenleri ve anlamsız bir savaş, reyting için hiç de iyi değildir. Rus askerleri birer kelle değil, en azından anne babalarının gözünde. Sözün özü ufak çaplı yeni bir savaş, çelişkili görünse de Rusya'nın Donbass ve Kırım'ı kaybetmesine yol açacaktır. İstikrardan kaosa giden yol bir adımda alınabiliyor artık.”
Soğuk dönem kapıda
Helsingin Sanomat Batı ile Rusya arasındaki iklimin sertleştiğini düşünüyor:
“Batı artık Putin'i, her şeyi başaran becerikli ve yırtık bir satranç ustası olarak görmekten vazgeçmeli. Elbette böyle biri değil. ... Göklere çıkardığı Koronavirüs aşısını olmaları için kendi yurttaşlarını bile ikna edebilmekten uzak. ... Buna rağmen durumu küçümsenmemeli. Rusya, Avrupa'nın halihazırdaki güvenlik düzeninden memnun değil ve bunu değiştirmek için çaba gösteriyor. Kremlin yönetimi, Batı'nın Rusya'nın çıkarlarına karşı savaş açtığını ve bunun da Rusya'nın hareketlerini meşrulaştırdığına inanıyor. ... Rusya şimdi tüm cepheleri sertleştirmeyi amaçlıyor. Bizleri soğuk bir dönem bekliyor.”
Ukrayna'nın Azak Denizi'ne erişimi tehlikede
Adevărul, Rusya'nın kış aylarında askeri bir saldırıya kalkışacağını düşünmüyor:
“Askeri birliklerin konuşlandırılması, Nisan 2021'de başlayan ve Rus yetkililer tarafından gizlenme ihtiyacı duyulmayan, ağır ilerleyen bir süreç. Bu alışılmışın dışında bir durum: Ukrayna (2004) ve Gürcistan'daki (2008) askeri operasyonlarda Moskova yönetiminin tercihi stratejik sürprizlerdi. Orta ve uzun vadeli tehdit ise çok daha gerçek: ... Rusya [Güney Ukrayna'daki] Zaporijya ve Kherson bölgelerini işgal edebilir ve burada, Lugansk ile Donetsk'i Kırım Yarımadası'na bağlayacak ve böylelikle Ukrayna'yı Azak Denizi'nden kesecek bir koridor yaratabilir.”
Rus saldırganlığının köprübaşı Belarus
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki Diplomasi Akademisi'nde görevli Stanislav Shelichosvki, lb.ua için kaleme aldığı yazısında Rusya'nın Donbass Bölgesi'nde daha fazla dirençle karşılaşmaya hazır olması gerektiğini belirtiyor:
“Batılı ülkelerin Kremlin'in girişimlerine ve Lukaşenka rejimine verdiği tepki, medeni dünyanın devletimizi Rus saldırganlığından korumaya hazır olduğunu gösterdi. Ayrıca ABD Başkanı Biden, daha bu yıl bitmeden Putin ile bir video konferans yapacak ve burada Ukrayna'nın güvenlik meselesini gündeme taşıyacak. ... Öte yandan Kiev yönetimi, Belarus'un gelecekte Rus askeri birlikleri için yeni bir köprübaşı olarak hizmet edeceğinin de farkında. Bu bölge askerileştiriliyor. Zorluklar her geçen gün artıyor ama Ukrayna ve Batı, bu eski tehdide karşı tepki vermeye hazır.”