Polonya AB fonlarını kaybedebilir mi?
Avrupa Komisyonu, AB Temel Haklar Şartı'nın tüm maddelerine uymadığı gerekçesiyle Polonya'yı AB bütçesinden sağlanan uyum fonundan kesintiye gitmekle tehdit ediyor. Bu gelişmeyi ilk kez, gizli belgelere atıfta bulunan Rzeczpospolita gazetesi bildirmişti. Polonya, AB fonlarının ödenmesi konusunda mutabık kalınan şartları yerine getirmezse, milyarlar tutarında ödemenin yapılmama riski doğacak. Basın alarmda.
Macaristan senaryosu hayata geçirilebilir
Çevrimiçi Onet.pl portalı, Varşova'nın sorunu küçümseyerek ihmalkâr davrandığını yazıyor:
“Avrupa Komisyonu, Macaristan'ı topluluğun hukukun üstünlüğü standartlarıyla uyumlu hale getirmek amacıyla bir ay önce önemli bir adım attı ve Budapeşte için AB fonlarından 7,5 milyar avroluk kesinti yapılmasını teklif etti. Macaristan kendisinden beklenen reformları hayata geçirmezse, Avrupa Konseyi aralık ayında AB'nin ülkeye sağladığı fonların bir kısmını askıya almak yönünde oy kullanabilir. ... Polonya için böyle bir senaryo öngörülmüş değil. Henüz değil. Başbakan bu meseleyi hafife almasa iyi eder, zira Brüksel'den gelen tehditler gerçekleşirse Polonya çok büyük zarar görür.”
Hükümet yanlış yolda
Rzeczpospolita, Polonya hükümetinin kendisini eleştirenlere yönelik sert yaklaşımını eleştiriyor:
“Hükümet cephesi bu meselede tamamen yanlış yolda. Avrupa Komisyonu’yla yapılan uzlaşmazlık protokolünü kamuoyuyla paylaşmak ve bir sonraki AB bütçesinden alınacak fonlar etrafında yaşanan yeni anlaşmazlıkta haklı oldukları hususları göstermek yerine, her şeyin yoluna gireceğine dair propaganda lafları sarf ediyor ya da aksini iddia eden herkese şiddetle saldırıyorlar. Bu yalnızca profesyonellikten uzak bir yaklaşım değil, aynı zamanda son derece de riskli. Çünkü mevzubahis Polonya’nın geleceği.”
PiS'in manevra alanı sınırlı
Frankfurter Allgemeine Zeitung, uyum fonunun alıkonmasının Kaczyński'nin partisi için neden özellikle kötü olacağını şöyle açıklıyor:
“Çünkü, partinin güçlü olduğu kırsal bölgelerde de bu fonlardan faydalanılıyor. Polonya yargısının bağımsızlığı konusundaki anlaşmazlıkta PiS, 'Brüksel'e karşı yürüttüğü milliyetçilikle donanmış kampanyasının ülke halkı için gerçekten maliyetli olacağı noktaya giderek daha fazla yaklaşıyor. Ancak yurttaşlar arasında AB üyeliği popülerliğini hâlâ koruyor ve bu yüzden de PiS'in manevra alanı muhtemelen sandığından daha sınırlı.”
Brüksel sertliğini korumalı
Financial Times’a göre AB hiçbir koşulda Polonya ve Macaristan’daki hükümetlere boyun eğmemeli:
“Brüksel’in artık ciddiyetle uygulamaya başladığı mali baskı belli ki Varşova ve Budapeşte’yi meseleyle yüzleşmeye zorluyor. AB parasal gücünü kullanmaya karar verdi ve böylece bir tepkiyi de tetikledi. Dolayısıyla, bu istikamette ilerlerse iyi olur. Avrupa’yı bölmeye çalışan bir dış düşman varken, ihtilaftan kaçınma eğilimi söz konusu. Bu tutuma teslim olmak hata olur. Liberal-demokratik Avrupa modeli dışarıdan tehdit altındayken, AB'nin içeriden gelen tehditlere karşı giderek daha sert tedbirler alması önemli.”