Zeman döneminden geriye ne kaldı?
Çekya Cumhurbaşkanı Miloš Zeman'ın görev süresi, on yılın ardından çarşamba günü sona eriyor. Önce Sosyal Demokrat Parti, ardından da merkez sol parti SPO mensubu olan Zeman, 1989 Kadife Devrimi'nin ardından selefleri Václav Havel ve Václav Klaus ile birlikte Prag'daki en etkili figürlerden biriydi. Ancak buna rağmen, görev süresinin sona ermesi yorumcular arasında pek de üzüntüye yol açmamış gözüküyor.
Yarardan çok zarar getirdi
Respekt Genel Yayın Yönetmeni Erik Tabery, Zeman dönemini eleştirel bir bakış açısıyla analiz ediyor:
“Karanlık yanları, aydınlık yanlarından çok daha ağır bastı. Zeman'ın başbakanlığı döneminde NATO'ya katıldık, ancak Batı'yla kurduğumuz ittifaklarımızı devamlı baltalayan da bizzat o oldu. Zeman, cumhurbaşkanlığını tamamen Çin ve Rusya'nın çıkarlarına hizmet edecek şekilde tasarladı. ... Devrim sonrası ilk cumhurbaşkanımız öldüğünde, parlamentoda şu sözlerle onurlandırılmıştı: 'Václav Havel, özgürlük ve demokrasiye hizmet etti.' Parlamento Zeman hakkında ise şöyle demeli: 'Miloš Zeman özgürlük ve demokrasiyi tehlikeye attı.'”
Önemli ancak tartışmalı da biri
Deník de görev süresi sona eren cumhurbaşkanı hakkında ikircikli bir değerlendirmede bulunuyor:
“Miloš Zeman, devrim sonrası dönemin önemli bir figürü oldu. Tarihin yazıldığı kalemi yıllarca elinde tuttu. Tarihe büyük bir devlet adamı olarak geçmek için gerekli güce sahipken, kendi kötü vasıfları ve yanlış danışman seçimleri bunu yapmasına engel oldu. Bu nedenle de hafızalarda, çiğ bir iç siyaset provokatörü ve Putin ile Şi'nin hayranı olarak kalacak. Ancak, meselelerin adını net bir şekilde koymasını bildi ve siyasi hedeflerinin çoğuna da erişti.”
Rejim değişikliği şovu yapmayın
Lidové noviny, cumhurbaşkanlığı ofisinin, yeni Cumhurbaşkanı Petr Pavel'in Prag Kalesi'ne ancak odalarda dinleme cihazları olup olmadığı kontrol edildikten sonra taşınacağına dair açıklamasını alaya alıyor:
“Çekya'da cumhurbaşkanlığı görevinin tamamen sivil nitelikte olduğu ve şu anda yapılanın, kurallar çerçevesinde düzenlenen seçimleri kazananlar arasındaki bir devir teslimden ibaret olduğu unutulmamalı. Kalede 'böcek temizleme' operasyonu yapıldığı vurgulanınca, ne yazık ki Çekya'nın rejim değişikliği yaşanan bir ülke olduğu izlenimi veriliyor. Ve bu çok abartılı.”