Joe Biden'dan İrlanda'ya dostluk ziyareti
ABD Başkanı Joe Biden, Belfast Anlaşması’nın yıldönümü vesilesiyle Belfast’ı ziyaret ettikten sonra üç gün İrlanda Cumhuriyeti’nde kaldı. Dublin’de Parlamento’ya seslenen Biden, ABD ile İrlanda arasındaki tarihsel bağlara ve İrlandalı kökenine vurgu yaptı. Yorumcular, tarih ve günümüzde yaşanan sorunlar arasındaki ilişkilere ışık tutuyor.
Artık atalarının bildiği ülke değil
The Times köşe yazarı Mark Piggott, modern İrlanda’nın ABD Başkanı’nın tasvir ettiğinden tamamen farklı olduğunu öne sürüyor:
“İrlanda’da eşcinsel ve Hint asıllı bir başbakan var. Din, en azından onun Katolik versiyonu, onlarca yıl süren skandalların ardından ölümün eşiğinde. Geçtiğimiz hafta sonu, İrlanda’nın güneybatısındaki Cork şehrinde, farklı etnik grupların bulunduğu Marina Market’i ziyaret ettik. Meksika fajitası yedik, Amerikan birası içtik ve bir Japon televizyonunda İngiltere futbolu izledik. İster beğenin ister beğenmeyin, burası yeni İrlanda. İrlandalıların hep sarhoş gezdiğine dair şakalar yaparken ve ‘İrlandalı olabilirim ama aptal değilim’ gibi laflar ederken, Biden’ın bu ülkeye dair herhangi bir şey anlayıp anlamadığından şüphe ediyor insan.”
Asıl mesele fayda sağlamamız
Buna karşın Irish Independent köşe yazarı Ian O’Doherty, bu kadar çok Amerikalının İrlanda’ya yakınlık duymasının İrlandalıların yararına olduğunu söylüyor:
“Sayıya dair tahminler değişiklik gösterse de Amerika'da yaklaşık 35 milyon İrlanda kökenlinin yaşadığı iddia ediliyor. Gerçekten bu kadar çok olup olmadıkları tartışmalı, ancak nihayetinde önemsiz. Bu insanlar ülkemize ve insanımıza bağlılık hissediyorlarsa, bizim için ne iyi. Turizmin büyümesini ve bağımlı halde olduğumuz doğrudan yabancı yatırımın artmasını sağlıyorlarsa ne âlâ. ABD’nin bizim için sayısız kez devreye soktuğu diplomatik ağırlığını da unutmamak gerekir.”
İrlandalılarla birlikte AB de onore edildi
Le Monde, Biden'ın üç günlük ziyaretinin çeşitli mesajları olduğu tespitinde bulunuyor:
“İlk mesajıyla -kendisi gibi İrlanda asıllı olduğunu söyleyen- 30 milyon ABD'li seçmeni hedefliyor ve mütevazı kökenlerini gururla anarak, 'cesaret' ve 'güven' kavramlarını İrlandalılarla Amerikalıların paylaştığı ortak değerler olarak lanse ediyor. Diğer mesajıyla ise Avrupalılara hitap ediyor ve AB'nin önemini vurguluyor. Biden'a göre, Brexit tehdidine uğramadan evvel adanın her iki kesiminin de AB'nin parçası olması İrlanda'da barışı büyük ölçüde kolaylaştırmıştı ve Avrupalılar, bu barışı korumak için ellerinden geleni yapmaya devam etmeli.”
Sağlam bir temele dayanmayan diplomasi başarısı
Biden’ın ziyaretinin de bir kez daha gösterdiği üzere Belfast Anlaşması’nın bilançosu aslında büyük bir hayal kırıklığı, diyor El Mundo:
“Şiddet sona ersin diye 3.700 IRA mağduru, adaletin sağlanmasından feragat etti ve failler cezasız kaldı. ... Büyük tarihi travmayı bitirmek için ödenmek zorunda kalınan ağır bir bedel bu. ... Joe Biden’ın seyahati, Cumhuriyetçiler ve Sadakatçiler arasında diyalog kurulmasını zorlama çabalarıyla gölgelendi. Anlaşmaya ve ortak hükümet kurmaya mahkûmlarken, birbirlerine sırt çeviriyorlar. ... Barış içinde geçen 25 yıl bütünleşmeyi değil, soğukluk içinde bir arada yaşamayı getirdi: Londra tam da bu sıralar, bölgeye ilişkin terörle mücadele alarm seviyesini artırdı.”