Rus insansız hava aracı Romanya'ya mı düştü?
Ukrayna'dan gelen bilgilerden günler sonra NATO ülkesi Romanya, topraklarına bir Rus insansız hava aracının düşmüş olabileceğini kabul etti. Savunma Bakanı Angel Tilvar, Romanya'nın Ukrayna ile sınır bölgesinde şüpheli bir enkaz bulunduğunu doğruladı ve ordunun kalıntıları araştıracağını söyledi. Yorumcular, tehlikeleri ve verilebilecek yanıtları tartışıyor.
Büyük utanç
Gazeteci Dan Tapalage, G4Media’da Bükreş’in çok amatörce davrandığını yazıyor:
“Rumen devletinin en üst düzey temsilcileri, iki gündür dünyanın gözleri önünde saçma sapan konuşup duruyor. Avrupalı liderlerin yarısı Üç Deniz İnisiyatifi zirvesinin gerçekleştiği Cotroceni’deyken, Romanya küresel çapta kendini gülünç duruma düşürerek, bir güvenlik vakasını yönetmekten ne denli aciz olduğunu ve dibindeki savaşa ne denli yüzeysel yaklaştığını kanıtladı. ... Rumen devletinin yakın tarihinde bundan daha utanç verici bir an, böyle bir beceriksizlikler, işlevini yitirmiş kurumlar silsilesi hatırlamıyorum - bizzat kendisi için tehlike arz etmeye başlayan bir devlet bu.”
Acilen tespit sistemleri konuşlandırılmalı
Adevărul köşe yazarı Stefan Vlaston, yaşananlardan ders çıkarma çağrısında bulunuyor:
“Bölge öylesine ‘yüksek’ teyakkuzdaydı ki, Romanya topraklarına Rus insansız hava araçlarının düştüğünden Savunma Bakanlığı’nın üç gün sonra haberi oldu. ... Rusya’nın bir NATO ülkesine gerçekleştirdiği insansız hava aracı saldırısında bu kez ölen yoktu. Peki ya sonraki sefer? ... [Romanya] silahlı kuvvetlerini, Tuna semalarında uçan insansız hava araçlarını tespit edip indirecek güçlü silahlarla donatmalı. ... Bunu kendimiz yapamıyorsak, NATO’dan yardım istemeliyiz - mesela teçhizat ve uzman personel. Sonraki sefer bir Rus insansız hava aracının, Ukrayna sınırındaki köylerde yaşayan Rumenleri öldürmesini kabul edemeyiz.”
Tehlike artık NATO'nun kapısında
Köşe yazarı Pierre Haski, France Inter'de yayınlanan Géopolitique adlı podcast'inde gerilimin tırmanabileceği konusunda uyarıyor:
“Ruslar temmuz ayından beri Odessa'nın güneybatısında, Ukrayna'nın Tuna nehri kıyısındaki Romanya sınırına yakın Reni ve İzmail limanlarını bombalıyor. Ukrayna ve Romanya, Rus işgali başladığından bu yana daha evvel Karadeniz'e kıyasla ihmal edilen ihracat rotasını [Tuna üzerinden] genişletmeye çalışıyor. Lojistik uzmanları, bir buçuk yıl içinde gerçek mucizelere imza attı. ... Bu da Rusya'nın bu bölgeye yönelik saldırılarını neden artırdığını açıklıyor. ... Buradaki risk, savaşın ittifakın müşterek savunma maddesinin geçerli olduğu bir NATO bölgesine daha da yaklaşması. NATO birlikleri Romanya'da konuşlanmış durumda ve bölgeyi savunmaya hazır.”
İttifakı harekete geçirecek bir olay olmaktan çok uzak
La Stampa’ya göre Bükreş olayı çok büyütmemek için şimdiden büyük çaba sarf ediyor:
“Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis, ‘bulunan kalıntıların Rusya’ya ait bir insansız hava aracına ait olduğu teyit edilirse bu kabul edilemez bir durum’ ve ‘Romanya’nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün ciddi ihlalidir’ dedi. Fakat ortalığı yatıştırma girişimleri de sürüyor. Savunma Bakanı Angel Tilvar, ülkesine yönelik doğrudan bir tehdit görmediğinin altını çizdi. ... Agerpres haber ajansına yaptığı açıklamada ‘Bir saldırı ile istenmedik hadiseyi birbirinden ayırt edebilmek gerek,’ diye konuştu. NATO ülkelerine saldırı olması durumunda, kolektif savunma yükümlülüğünü devreye sokan Atlantik Paktı’nın 5. maddesinin hayata konması tehlikesini mutlak bir şekilde ortadan kaldıran sözler bunlar.”