Ukrayna: Putin yeni tip füze saldırısını doğruladı
Rusya, Ukrayna’nın Dnipro şehrine yeni bir uzun menzilli füzeyle saldırıldığını duyurdu. Devlet Başkanı Putin, televizyonda yayınlanan konuşmasında "Oreshnik" adlı füzenin Hazar Denizi'ndeki Astrahan bölgesinden fırlatıldığını ve bunun Batılı ülkelerin füzeleriyle Rusya'ya gerçekleştirilen saldırılara bir yanıt olduğunu söyledi. Füzenin teknik olarak mümkün olsa da nükleer başlıklarla donatılmadığını da ekledi. Yorumcular durumu farklı açılardan irdeliyor.
Yeni bir eşik aşıldı
The Economist, Oreshnik füzesi kullanmanın ne manaya geldiğini şöyle açıklıyor:
“Rusya daha önce de Ukrayna’ya çok sayıda balistik füze fırlatmıştı ve bunların çoğu Kinshal gibi nükleer silahlarla donatılabiliyordu. Ama Oreshnik farklı. Özünde hem Amerika hem de Rusya tarafından kıtalararası balistik füze olarak sınıflandırılıyor. Menzili bir kademe düşük olsa da karadan fırlatılan bu tür orta menzilli balistik füzeler, sıklıkla nükleer başlıklarla birleştirilebilen karmaşık ve pahalı silahlar. ... Oreshnik, bu savaşta kullanılan ve çoklu başlığa sahip ilk orta menzilli füze. Muhtemel ki sonuncu da olmayacak.”
Psikolojik bir taktik
Ukrayna'nın eski ABD Büyükelçisi Valery Chalyi, Censor.net'te bu hamleyi Rusların şantajı olarak nitelendiriyor:
“Paniğe gerek yok! Ukrayna açısından pek bir şey değişmedi. Daha önce de nükleer başlık taşıma potansiyeline sahip füzelerle saldırı gerçekleştirilmişti (örneğin Ch-55 seyir füzeleri ve bunların modifiye edilmiş versiyonlarıyla, hatta sahte nükleer başlık taşıyan füzelerle). ... Bu eylemler Ukrayna’ya yönelik bir mesaj değil. Daha ziyade, Rusya'nın Avrupa’ya karşı nükleer şantajını artırma ve ABD'nin müttefikleri arasında üçüncü dünya savaşı korkusunu yayarak bir tepkiyi provoke etme çabası. Esasen psikolojik bir operasyon bu.”
Cezasız kalmasın
Polityka kararlı bir yanıt verilmesini istiyor:
“Batı’nın kendi argümanları var ve bunları ortaya koyması gerekiyor. Füze denemeleri, nükleer silahların simüle edildiği tatbikatlar ve Rusya kıyılarında dolanan nükleer denizaltılar, tırmanış diyaloğunda yanıt verilmesini gerektiren gelişmeler. Başka bir dilde -siber âlemde ya da uzayda- etkisi hiç az olmayan sonuçlar doğuracak tepkiler de verilebilir. Ekonomik baskı ve diplomasi yöntemleri de daha önce denenmişti. Putin’in savunmasız bir ülkeye balistik füze fırlatması cezasız kalmamalı.”
Nükleer savaşa pek bir şey kalmadı
Muhalif siyasetçi Lew Schlosberg, Echo tarafından alıntılanan bir Telegram gönderisinde bundan sonra atılabilecek adımlar konusunda uyarıda bulunuyor:
“Tırmanış sonsuza kadar süremez. Her iki tarafın da girişebileceği eylemler başlangıçta biliniyordu ve bunlar adım adım tükenecek. Bu tırmanışın sonunda ya uçurumdan uzaklaşılacak ya da bütün bariyerler ortadan kalkacak. Şimdiye değin ikinci yoldan gidildi. Her iki tarafın da tırmanışı büyütecek cephaneliği neredeyse tükendiğinden, sona iyice yaklaşıldı. Bundan iki ya da üç adım sonrasında nükleer silahlar ateşlenmeye hazır hale gelecek. Belki önce askeri bir saldırı yaşanmayacak da deneme yapılacak, ama nükleer saldırı bariyeri aşılmış olacak. Bundan sonra geriye küresel savaş kalacak.”
Yeminler böyle çabuk bozuluyor
ABD’nin Ukrayna’ya kara mayınları göndermesiyle tırmanış sarmalının büyüyebileceğine karşı uyaran De Standaard, bu gibi girişimlere karşı imzalanmış uluslararası anlaşmalara dikkat çekiyor:
“Çatışma, büyük yeminlerin nasıl çabucak bozulabileceğini ve barbarlığın nasıl hızla üstün çıkacağını gözler önüne seriyor. Askerlerin siperlerde birbirini katlettiği ve cephe hattının neredeyse hiç değişmediği Birinci Dünya Savaşı ile benzer bir dönemden geçiyoruz. Özellikle de Rusya tarafında insan hayatının hiçbir kıymeti kalmadı. Peki bundan sonra ne olacak? Yakında savaşın taraflarından birinin sinir gazı kullanmasından korkmamız gerekebilir. Çünkü daha ucuz.”