Moldova'da seçim: Mevzu yine Rusya
Moldova Cumhuriyeti'nde yapılan yerel seçimleri AB yanlısı PAS yüzde 40'ın üzerinde oyla önde tamamlasa da, ülkenin pek çok şehrinde ipi göğüsleyen Rusya yanlısı güçler oldu. Fakat asıl tartışılan, sonucun kendisinden ziyade seçim süreci oldu: Moldova istihbarat servisi Rusya'yı seçimleri manipüle etmek için 4,5 milyon avro harcamakla suçlarken, AGİT Rusya yanlısı Șansă partisinin seçime günler kala engellenmesini eleştirdi.
Şüpheli finansmanla kararlı mücadele şart
Euro-Atlantic Resilience Centre kurucularından Radu Burduja, agora.md’de maddi teşviklerle seçmeni etkileme girişimlerine artık müsamaha gösterilmemesi gerektiğini yazıyor:
“Oyların satılığa çıktığı bu kısır döngüyü kırmak için, özellikle de söz konusu paralar şüpheli ve yasadışı kaynaklardan geliyorsa kararlı tedbirler almak ve somut adımlar atmak gerek. ... Siyasi partiler normallik çizgisine dönmeli ve yasal yollardan finanse edilmeli. Aksi takdirde, kamu kurumlarının raflarında tozlanmaya bırakılan cılız eylemler ve siyasi belgeler Moldova’nın güvenliğini ve sağlamlığını güçlendirmeye yetmeyecek.”
İki gerçek var
Ukrayinska Pravda iki arada bir derede kalmış gözüküyor:
“Kimileri seçimlerin, Moldova'yı Rus ajanlarının önemli makamları tutmasından kurtardığını söyleyecektir - ve haklılar da. Rusya bağlantılı oligark Ilan Shor tarafından finanse edilen Șansă partisinin tüm adayları, bir hükümet kararnamesiyle seçim listelerinden çıkarıldı. ... Ancak başkaları da bu seçimlerde demokratik kurallara eşi benzeri görülmemiş bir saygısızlık sergilendiğini söyleyecektir - ve onlar da haklı. Zira Moldova yönetimi, rakiplerini seçimden yalnızca iki gün önce, herhangi bir mahkeme veya seçim komisyonu kararı ya da yasal dayanak olmaksızın saf dışı bıraktı.”
Rus propagandasına karşı şaibeli yöntemler
Taz’a göre ülke derin bir bölünmüşlük içinde:
“Bir kesim ülkelerinin geleceğini Avrupa’da görüyor, diğerleri ise yüzünü Moskova’ya dönmüş durumda. Rusya’nın yürüttüğü hibrit savaş, seçimleri Putin lehine etkilemek üzere yine bu ikinci kesimi hedef aldı. Bu da en azından büyük şehirlerde işe yaramış gözüküyor. Hükümetin kendisini buna karşı korumaya çalışması anlaşılabilir. Ancak bunun için başvurduğu enstrümanlar kafalarda soru işaretleri yaratıyor: Rusya yanlısı televizyon kanalları ve Kremlin’e bağlı çok sayıda çevrimiçi mecra kısa süre önce susturuldu. Rusya yanlısı bir partinin seçimlere katılması önlendi. Bu durumu eleştirenler, izlenen prosedürün hukuki olup olmadığından şüpheli. Getirilen itirazları Brüksel dahil herkes ciddiye almalı.”
Moldova Cumhuriyeti geriye gidiyor
Başkent Kişinev’in yeniden seçilen Rusya yanlısı belediye başkanı Ion Ceban, Başbakan Marcel Ciolacu liderliğindeki Rumen Sosyal Demokratların aktif desteğini almıştı. Deutsche Welle Rumence Servisi’ne göre keşke karşı safta yer alsalardı:
“Rusya’nın seçmenin aklını çelme yöntemlerinin meyvesini vermiş olması, Moldova halkının manipüle edilebileceğini ve hatta Avrupa rotasından uzaklaşmak isteyebileceğini gösteriyor. ... Başbakan Ciolacu keşke ABD Hazine Bakanlığı’nın hazırladığı bir rapora göre partisi Kremlin tarafından finanse edilen Rusların adayı yerine Avrupa yanlısı adayları destekleseydi. Belki öyle olsa Moldova Cumhuriyeti geriye değil de ileriye gidebilirdi.”