Slovakya: Pellegrini'nin seçimi kazanması ne anlama geliyor?
Slovakya’nın yeni cumhurbaşkanı Peter Pellegrini oldu. Fico hükümetinin Rusya yanlısı tutumunu destekleyen sosyal demokrat siyasetçi, cumartesi günkü ikinci tur oylamayı Batı yanlısı liberal cephenin adayı Ivan Korčok’un yaklaşık altı puan önünde tamamladı. Avrupa basını, yeni bir ittifakın kurulmasından endişe ediyor.
Savaşa müdahil olma korkusu istismar edildi
Deník, Pellegrini'nin tek bir gündemle seçimi kazandığını yazıyor:
“Pellegrini reklam panolarına kampanya sloganı olarak 'Ukrayna'ya tek bir Slovak askeri dahi göndermeyeceğim' yazdırmıştı. ... Pellegrini'nin yalnızca bu büyülü reçeteye ihtiyacı vardı. ... 'Savaşın değil, barışın cumhurbaşkanı' olacaktı. Slovakya'da Rusya yanlısı dezenformasyonun etkisi Çekya'ya kıyasla hayli fazla. Hatta nüfusun önemli bir bölümü işgal altındaki Ukrayna'yı değil, saldırgan Rusya'yı destekliyor. Bu basit reçete tam da bu yüzden yeterli geldi.”
Slovaklar Çeklerden uzaklaşıyor
Denník N'ye göre savaşın içine çekilme endişesi Slovakya'yı Çekya'dan git gide daha fazla uzaklaştırıyor:
“Orbán'ın bu söylemle parlamento seçimlerini kazanmayı başardığı Macaristan'la yakınlaşıyoruz. Slovak ve Macar milliyetçilerinin ittifakı, perde arkasında gerçek bir vatanseverliğin değil, otoriterliğe yönelik ortak bir eğilimin göstergesi. Macaristan'ın mirası, tarihsel olarak Birinci Çekoslovak Cumhuriyeti'nin [1918 -1938] hatırı sayılır etkisi ve komünist rejim yıkıldıktan sonra iki yıl süren müşterek demokrasi inşasından daha köklü.”
Yeni bir ittifak doğuyor
Süddeutsche Zeitung, AB üyeliğinden 20 yıl sonra ülkenin yüzünü yine Doğu’ya dönmesinden endişe ediyor:
“NATO karşıtı söylemlere ve Putin hayranlığına doğru bir yöneliş var. Sol popülist Başbakan Robert Fico’nun ekimde dördüncü kez göreve gelmesinden bu yana Çekya’yla adım adım yaşanan kopuş artık nihayete erdi. Ne Çek hükümeti ne de Çek Cumhurbaşkanı'nın Bratislava’da bir ortağı var. Bunun üstüne bir de Çekya’nın eski başbakanı, zengin girişimci popülist Andrej Babiš, müstakbel cumhurbaşkanını destekledi. Babiš’in 2025 sonbaharında Prag’da yeniden iktidar koltuğuna oturma ihtimali yüksek. Budapeşte’deki Viktor Orbán liderliğinde yeni bir ittifak doğuyor.”
Rota değişikliği umudu
Új Szó, demokrasinin ancak Pellegrini'nin rota değişikliğine gitmesiyle savunabileceği kanaatinde:
“Olan oldu artık. ... Fico'nun buharlı silindiri yoluna devam edebilir. Yakında Anayasa Mahkemesi'ni ele geçirmeleri muhtemel. ... Yoksa Pellegrini, yirmi yıl önce başlarda [özgürce seçilmiş ilk başbakan] Mečiar'a yakın duran [Slovakya'nın ilk cumhurbaşkanı] Michal Kováč gibi bir U dönüşü yapabilecek mi? O da tam bu yakınlığı dolayısıyla parlamentoda cumhurbaşkanlığına seçilmiş, ancak daha sonra Mečiar'ın diktatörlük yöntemlerine karşı çıkacak cesaret ve karakteri göstermişti.”
Putin bir şey kazanmış değil
Siyaset bilimci Vadim Trukhachev, İzvestiya’da seçimin sonucunu Kremlin perspektifinden analiz ediyor:
“Pellegrini, ideolojik bakımdan Başbakan [Fico] ile hemfikir değil. Mesela, Rusya karşıtı yaptırımları tümüyle destekliyor. Ukrayna’ya bilabedel askeri yardım gönderilmesine şüpheyle yaklaşsa da silah satmaya razı. Dolayısıyla, Korčok kadar olmasa da Başbakan karşısında bir denge unsuru teşkil edecektir. Bu yüzden de Slovakya’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin en kritik sonucu Rusya açısından zaten belliydi. ‘Sağcı’ Korčok ve ‘solcu’ Pellegrini, aralarındaki tüm farklılıklara rağmen müşterek bir noktada buluşuyordu: İkisi de Rusya’nın son on yılda izlediği politikaya karşıydı.”