Ukrayna kiliselerin Moskova'yla bağ kurmalarını yasakladı
Ukrayna Parlamentosu, dini kuruluşların Rusya’yla herhangi bir yolla bağlantıda olmasını yasaklayan bir yasa tasarısını kabul etti. Kendilerine tanınan dokuz aylık süre içinde bağlarını kesmeyen kuruluşlar yasaklanacak. Yasa özellikle, 2022’den bu yana resmen bağımsızlığını korusa da hâlâ Moskova’ya yakın durduğu kabul edilen ve Ukrayna’daki Ortodoks Kilisesi ile karıştırılmaması gereken Rus Ortodoks Kilisesi’ne bağlı Ukrayna Ortodoks Kilisesi’ni hedef alıyor.
Ulusal güvenlik mevzubahis
Gazeteci ve milletvekili Mykola Knjaschyzkyj, Glavkom’da yasa tasarısının önemini şöyle anlatıyor:
“Mühim olan şu: Dini yasaklamıyoruz. Kabul edilen yasa tasarısının Ukrayna’daki dini özgürlüklere saldırı anlamına geldiği yönündeki suçlamalar, bölünmenin tohumlarını ekiyor. İsteyen istediğine inanabilir. Adı Rus Ortodoks Kilisesi olsa da ne kiliseyle ne de dinle alakası olan bir kuruluşu yasaklıyoruz. FSB’ye bağlı, Ukrayna devleti aleyhine faaliyet yürüten ve ulusal güvenliği riske atan bir yapı bu.”
Sevinecek bir gelişme değil
Blog yazarı Wassyl Kurij, Lvivska Manufaktura Novyn’de çoğunluğun desteklediği yasağı doğru bulmuyor:
“Parlamento’nun Moskova kilisesini hukuken yasaklaması, sevinilmemesi gereken aşırı bir adım; çünkü Ukraynalılar bu rahipleri uzun zaman evvel kiliselerinden, köylerinden, kasabalarından ve ülkelerinden çıkarmalıydılar. Bu kiliseler, bildiğim kadarıyla ülke halkının büyük bölümünün dini tercihlerini yansıtmayan parlamento uğraşlarının sonucunda değil, halkın çoğunluğunun iradesiyle kapatılmalıydı. Devlet organları eliyle, baskıyla getirilen yasakların etkili olduğu görülmemiştir. Artık yeraltında inmiş ‘şehit’ cemaatlerimiz olacak; çünkü pek çokları, insan öldüren kiliselerine bağlı kalmayı sürdürecek.”
Zorlu bir denge eylemi
Kristeligt Dagblad'ın yorumu şöyle:
“Bir yandan, Ukraynalılardan kendilerine şekil veren Rus kültür mirasından vazgeçmeleri, onlardan inançlarını Rus etkisinden arındırmalarını istemek mümkün değil. Öte yandan Ukrayna'nın, manastır veya kiliseler söz konusu olsa dahi Rusya'nın savaşına fayda sağlayan silah veya diğer kaynakları taşıyan kanalları kesmesi meşrudur. Dolayısıyla, pek çok şey yasanın gerçekte nasıl uygulanacağına bağlı. Eğer Rusya ile tarihsel bağlar başlı başına birer suç unsuru olarak görülüyorsa, bu yanlış bir yaklaşımdır.”
Papa yanılıyor
Çevrimiçi portal Onet.pl, Moskova'ya yakın Ortodoks Kilisesi'ne yönelik sarf ettiği destek sözlerinden ötürü Papa Francis'i eleştiriyor:
“Papa her nedense, din adamı olmanın kendisini yalnızca düzene ve hukuka değil, her şeyden evvel insan hayatına kast eden suçlulara ve haydutlara arka çıkma sorumluluğundan koruduğuna inanıyor. Neyse ki bu görüşünde yalnız: Kremlin'in savaş makinesinin ayrılmaz bir parçası olan Rus Ortodoks Kilisesi, Estonya ve Çekya dahil pek çok yerde yetkililerin yakın takibi altında.”