Portekiz'in en büyük bankacılık skandalında yargı süreci başladı
On yıl süren soruşturmaların tamamlanmasıyla, Portekiz tarihinin en büyük bankacılık skandalıyla ilgili dava Lizbon’da görülmeye başlandı. Banco Espírito Santos (BES) adlı özel banka 2014 yılında iflas etmiş, ancak 8 milyar avronun üzerinde para harcanarak kurtarılabilmişti. Davanın baş sanığı, yolsuzluk ve kara para aklama sistemine liderlik etmekle suçlanan BES’in eski başkanı Ricardo Salgado.
Geç gelen adalet, adalet değildir
Visão, karmaşıklığı ve uzayan süresi dolayısıyla davanın yargının etkinliğine gölge düşürdüğünü yazıyor:
“Yargı sisteminde geride kalan on yılın başından sonuna kadar bu süreci takip eden birilerinin kalıp kalmadığını kimse bilmiyor. Ve belli ki pek çoğu da önümüzdeki yıllarda ya da on yıllarda artık hayatta olmayacak. Zamanında gelmeyen adalet, adalet değildir. BES’in çöküşüyle, çoğu yargının vereceği hükmü görecek kadar yaşayamayacak olan insanlar, aileler ve şirketler mahvoldu, neredeyse ulusal finans sistemi de batacaktı.”
Unutulmuş bir dönemle hesaplaşma
Correio da Manhã’ya göre, bankacılık skandalına yönelik yargı süreciyle geçmişle de biraz olsun hesaplaşılmış olacak:
“Para, iş, torpil ve türlü kayırmaların dağıtımına dayalı, partiler ile iktidarın merkezindeki kurumları da içeren bir suç ortaklığı ağı yaratmış olan bir iktidar ve ticari ilişkiler ‘sistemi’ faş oldu. Bu sistemin kökleri de partiler ile iş çevreleri arasındaki en sağlam bağların kurulduğu 1980’li ve 1990’lı yıllara değin uzanıyor. ... Ülkede böylesi uygulamaları toplumsal gerekçelerle reddedebilecek elitler yokken, bu ‘sistemin’ sanık sandalyesine oturtulması olumlu bir gelişme. Çok geç yaşansa ve yalnızca tarih kitaplarına geçsin diye yapılmış olsa da.”
Baş sanık aslında orada değil
Expresso, dava on yıldır sürerken demans hastalığına yakalanan Salgado’nun zorla mahkemeye çıkarılmasını insanlık dışı buluyor:
“Ricardo Salgado’nun maruz bırakıldığı aşağılama, her türlü adalet anlayışına ters düşüyor. ... Bir zamanlar yaptıklarının bilincindeydi, ama şimdi hiçbir şeyin farkında değil. Ricardo Salgado hakkında gerçek bir yargılama yapılabilmesi mümkün değil, çünkü bunun için davadan ve ne suç işlediğinden haberdar olması gerekir. Ricardo Salgado ilerlemiş demans hastalığı yüzünden aslında orada bulunmuyor - bu da onun kendi hür iradesiyle verdiği bir karar değil. Onun gerçek varlığı olmadan, medeni bir ülkenin adalet sistemine yakışmayan bir piyese şahitlik ediyoruz.”