Gazze: Trump halkın yerinden edilmesini önerdi
Donald Trump, Gazze Şeridi'nde yaşayanların büyük bir bölümünün, “değişiklik olsun diye barış içinde yaşayabilecekleri” Ürdün ve Mısır'a yerleştirilmesini önerdi. İsrail'deki aşırı sağcı gruplar fikri desteklerken, her iki ülke de bu öneriyi derhal reddetti. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise, büyük zarar gören kıyı şeridi sakinlerinin yerlerinden edilmesi riskine dikkat çekti.
Tehlikeli cehalet
The Independent, Trump’ın önerisinin Filistinlilerin sınır dışı edilmesinin nasıl feci sonuçlar doğurabileceğinden bihaber olduğunu gösterdiği kanısında:
“Lübnan ve Ürdün, Filistinli grupların İsrail’i sürmek ve yurtlarına dönmek uğruna verdikleri mücadeleler yüzünden onlarca yıl istikrarsızlığa, iç savaşa ve silahlı ayaklanmalara sürüklendi. ... Trump’ın en son söyledikleri Ürdün ve Mısır’ı dehşete düşürmüş olsa gerek. ... Gazze Şeridi ve Batı Şeria, her daim ileride kurulacak Filistin devletinin toprakları olarak görülmüştür. Trump’ın Filistinlileri geçici ya da kalıcı olarak Ürdün veya Mısır’a yerleştirme fikri, kendisi açısından bir ‘etnik temizlik’ politikasını destekleme riski taşıyor.”
Müteahhit kafası
Süddeutsche Zeitung’a göre Trump’ın tasarıları karmaşık sorunlar karşısındaki dar bakış açısının yansıması:
“Ateşkes konusundaki müdahalesiyle dünyayı şaşırtmışsa da ve karşıtları dahi İsrail Başbakanı Netanyahu’ya karşı daha sert bir tutum takınmasından ötürü kendisini alkışlasalar da, o sağlam değerlere ve uzun vadeli stratejilerle dayalı bir dış politika izleyen biri değil. İlk görev döneminde Ortadoğu sorununu çözmeye yönelik planı da sanki emlakçı eliyle yazılmıştı. Trump şimdi sahil şeridine de bir inşaat patronu gibi yaklaşıyor. Dünya toplumları gezegenimizdeki büyük çatışmaları hızla ve iyi anlaşmalarla çözmesi için bu adama güvenmeseler iyi ederler.”
Öncekilerin tümünden daha iyi bir fikir
İsrail'de yaşayan siyaset bilimci Abbas Galliamov, Facebook'ta öneriyi alışılmadık ancak verimli bir yaklaşım şeklinde değerlendiriyor:
“Bu çözümün en iyi seçenek olduğunu söylemiyorum, ancak diğerlerinden daha iyi olma ihtimalini de göz ardı etmiyorum. Zira bugüne değin denenen her şey -İsrail'in işgali, tecrit politikaları ve İsrail'in bölgeden tamamen çekilmesi- felaketle sonuçlandı. Bunu anlamak için Gazze'nin bugün yaşadığı yıkıma bakmak yeterli. Bazen yerleşik paradigmayı terk etmek ve duruma -at gözlüğü olmadan- dışarıdan bakmak daha verimlidir. Trump'ın zaferi, ABD ve Batı'daki siyasi sistemi tam da bunu yapmaya zorladı.”