ABD borsalarında sert düşüş: Trump'ın suçu mu?
Donald Trump seçimi kazandıktan sonra Wall Street’te coşku hâkimken, son günlerde hisse senedi fiyatları düşüşe geçmeye başladı: Şubat ortasından bu yana ABD hisse senedi piyasası endeksi S&P 500’de işlem gören şirketler dört trilyon dolar değer kaybetti. Medya, teknoloji devlerinin hâkimiyetindeki ABD ekonomisini vuran sebepleri analiz ediyor.
Gümrük vergisi karmaşası ekonomiyi tedirgin ediyor
Dagens Nyheter, Donald Trump'ın gümrük vergisi politikasını sert şekilde eleştiriliyor:
“Şirketler, yerleşik ve işleyen üretim zincirlerini bozmak veya fiyatları önemli ölçüde artırmak arasında bir seçim yapmak zorunda. Trump yönetiminin, hangi ürünlere hangi gümrük vergilerinin uygulanacağı konusunda sık sık karar değiştirmesi durumu daha da karmaşık hale getiriyor. ... Şirketlerin nefret ettiği bir şey varsa, o da belirsizliktir. ... Hem ABD hem de AB'nin Çin'e gümrük vergileri uygulamak için makul nedenleri olabilir, en başta da jeopolitik konusunda. Ancak Kuzey Amerika'da -ve ABD'nin dünyanın geri kalanındaki müttefiklerine karşı- yürütülen gümrük vergisi savaşı külliyen bir saçmalık.”
Başka türlü olması mümkün değildi
Corriere del Ticino, Trump’ın izlediği politikaların kırılgan bir ekonomik zemine tosladığını yazıyor:
“ABD’de hisse fiyatlarında yaşanan düşüşü tetikleyen, çılgın gümrük vergisi savaşı ve Elon Musk’ın hükümet harcamalarını kısma planları oldu. Ancak bu faktörler, son yıllardaki olağanüstü büyümeyi mümkün kılan dengesizliklerin zirveye ulaştığı gerçeğinin üzerini örtemez. Halihazırda GSYH’nin yüzde 120’sini aşan devasa kamu açığı, büyümeye devam eden ticaret açığı ve son olarak da başta yapay zekâ gelmek üzere yeni teknolojiler alanında faaliyet gösteren şirketlerin hisselerine yönelik spekülasyonlarla şişmiş bir balon.”
Refah vaadi yalnızca seçim kampanyasının bir parçasıymış
La Vanguardia'ya göre ABD finans sektörü hayal kırıklığına uğramış halde:
“Demokratların yenilgisinin nedenlerinden biri de Joe Biden’ın enflasyonu kontrol altına almakta yetersiz kalmasıydı. ... Trump, ‘hızla artan refah ve benzeri görülmemiş bir ekonomik patlama’ vadediyordu ... Şimdi ise vites düşürüp ‘zaman alacak bir geçiş sürecinden’ bahsediyor. Gümrük vergisi kararları borsaları etkilerken, enflasyonun yükselmesi yatırımcılarda endişe yaratıyor. ... Elon Musk’ın durumu bunun en iyi örneği. ... Washington’a taşınmasından bu yana Tesla hisseleri değer kaybetti. ... Çoğu banka, Trump’ın ani politika değişikliğinin ABD’ye beklenen istikrarı getirmeyeceği kaygısı taşıyor. ... Vadedilen toparlanma yalnızca seçim kampanyasının bir parçasıymış.”
Trump destekçileri hayal kırıklığına uğrayabilir
Libération, Trump'ın izleyeceği yolun destekçilerini finansal piyasalardan daha fazla etkileyebileceği uyarısı yapıyor:
“Elon Musk'ın 'refah devletine' karşı başlattığı testere saldırısı -bütçe kesintileri, USAID’in dağıtılması ve kamu çalışanlarının toplu işten çıkarılması- yatırımcıları da endişelendirmeye başladı: Ya bu Trumpçı karşı devrim ABD için enflasyon ve durgunluk anlamına geliyorsa? … Görünen o ki Trump ne yaptığını bilmiyor; Ukrayna aleyhine, Putin lehine yaptığı ittifak değişikliğinden söz etmiyoruz bile. Daha iyi bir yaşam umuduyla ona oy veren 'MAGA' şapkalı destekçileri yakında hayal kırıklığına uğrayabilir. Üstelik bu durum, borsa yatırımcılarına kıyasla onlar için çok daha şiddetli olur.”