Musk'ın yeni ABD hükümetindeki rolü ne olacak?
Elon Musk’ın Donald Trump yönetiminde yeni kurulacak “Hükümet Verimliliği Bakanlığı”na getirilmesi bekleniyor. Trump salı günü yaptığı açıklamada, danışma organı görevi görecek bakanlığın müstakbel ABD hükümetinin “gereksiz” düzenlemeler ve “müsrif” harcamalarla mücadelesini destekleyeceğini ve federal kurumların yeniden yapılandırılmasına yardımcı olacağını belirtti. Avrupa basını bu görevlendirmeyi türlü nedenlerden ötürü sorunlu buluyor.
Rövanşizmin kapıları ardına kadar açıldı
De Standaard’a göre haberler hiç de hayra alamet değil:
“Gereksiz düzenlemeleri kaldırmakta sakınca yok. Ancak bu görevi, devlet yetkililerinin daha önce hesap sorduğu birine vermek iyi bir fikir değil. ... Musk, kendisini paylayan görevlilerden kurtulmak ya da ticari çıkarlarına halel getirebilecek kuralları kaldırmak için makamını kötüye kullanabilir. Düzenlemeleri paspas etmeyi adet edinmiş biri zaten böyle bir göreve uygun değildi. Bu karar, Trump’ın nasıl bir başkanlık yapmak istediğinin yalnızca ilk emareleri olabilir. Keyfilik, kayırmacılık ve ticari çıkarlar, kamu yararının önüne geçebilir.”
Silikon Vadisi'nde yüzler gülüyor
İletişim bilimci Miriam Meckel, Aargauer Zeitung için konuk yazar olarak kaleme aldığı makalesinde özellikle Musk’ın şirketlerini iyi günlerin beklediğini yazıyor:
“Elon Musk [teknoloji devlerinin düzenlemelere yönelik endişeleri karşısında geliştirilen] bu yeni yatıştırma stratejisinde büyük yapbozun bir parçasından ibaret - ama müstesna bir parça. Musk, teknoloji ile siyasi nüfuzun iyice iç içe geçtiğinin en somut örneklerinden. Trump’la olan yakınlığından şirketleri için fayda sağlamak isteyecektir. SpaceX’in NASA ve Savunma Bakanlığı ile milyarlar tutarında sözleşmeleri var. ABD hükümeti, Tesla’nın idaresini National Highway Traffic Safety Administration [Ulusal Karayolu Trafiği Güvenliği İdaresi - NHTSA] üzerinden gerçekleştiriyor. Musk, Trump yönetiminde yeni hükümet verimliliği bakanlığını kaparsa, kendi şirketlerinin önündeki engelleri de hızla kaldırabilir.”
Acımasız tedbirler yolda
The Guardian, kurulacak yeni bakanlık ve başına atanan isim hakkında uyarıda bulunuyor:
“Bakanlık, sosyal yardım alanlara yönelik destek programları üzerinde olumsuz etkiler doğuracak. Çevre için kötü olacak. Ve kuvvetle muhtemel sanat ve kültür için de öyle. ... Medyada gözler Elon Musk’ın üzerinde. Devlet yönetme deneyimi bulunmayan ve kamu hizmetine ilgi duymayan, ama Donald Trump’tan aşağı kalmayacak düzeyde narsist olan bir adam var karşımızda. ... O da aynı Trump gibi, birilerine zulmedildiğine tanık olununca yaşanan endorfin patlamasını tetikleyen işler yapınca kendini başarılı addediyor.”
Bütün dünyayı etkiler
El Mundo, Musk’ın göreve gelmesinin uluslararası sonuçlar doğurabileceği kanısında:
“Musk’ın ABD sınırlarının çok ötesine uzanan bir nüfuzu var. Şirketleri jeopolitik bakımdan stratejik öneme sahip. Alacağı kararlar öngörülemiyor. Starlink Ukrayna’nın iletişimine katkı sağlarken, X üzerinden Rus propagandası hiç filtrelenmeden yayıldı. Ve Tesla’nın da ABD ile Çin arasındaki ticari ilişkiler üzerinde büyük etkisi bulunuyor.”
Ukrayna'ya barış dikte edilebilir
Der Standard'a göre Trump'ın personel kararları Kiev için iyiye işaret değil:
“Yalnızca tasarruf etmekle kalmayan Musk, Trump'la birlikte devlet liderleriyle telefon görüşmeleri gerçekleştirip rahatça ofisine girip çıkıyor. SpaceX'in patronu sonunda ABD'nin ve hatta tüm dünyanın en etkili siyasi nüfuz sahibine dönüştü. Yeni hükümetin dümenindeki iş insanı, kurumların kontrolüne tabi değil, dahası geniş kapsamlı yetkilerle donatıldı. Örneğin, Starlink uydu iletişimine bağımlı olan yalnızca Ukrayna değil. Milyarder bir müşteriye ya da bir ülkenin tamamına erişimi engelleyebilir durumda. Marco Rubio'nun Dışişleri Bakanlığı'na gelmesiyle birlikte bu durum Ukrayna için dikte edilen bir barışa yol açabilir.”
İki alfa erkeği
Corriere della Sera, kararın anlaşmazlıklara yol açabileceğini söylüyor:
“Şimdi asıl mesele, ekibin [söylentilere göre] memnuniyetsizliğinin Musk'tan etkilenen ve dikkati dağılan Trump'ın en yakın çalışma arkadaşlarını daha az dinlemesinden mi kaynaklandığı, yoksa böylesine güçlü ve görünür bir figürün kendisini zorlamasına alışkın olmadığı için bizzat Trump'ın mı rahatsızlık duyduğu. ... İki alfa erkeğinin birlikte yaşamasının sorunlu olacağı en başından beri belliydi. Mar-a-Lago'daki söylentilere göre Musk minnettarlık beklediğini gizlemiyor olsa da bu kelime Trump'ın sözlüğünde bulunmuyor. Yine de Trump durumun kontrolünü elinde tutmaya devam ediyor, zira Elon bir girişimci olduğu için resmen yönetime katılamıyor.”