Almanya Federal Meclisi'nden borçlanmaya ve özel varlıklara onay
Çetin geçen tartışmaların ardından Almanya Federal Meclisi salı günü Anayasa’da öngörülen borç frenine ilişkin reformu gereken üçte iki çoğunlukla kabul etti. Artık savunma ve güvenlik harcamaları artırılabilecek ve altyapı ile iklim koruma için özel bir fon kurulabilecek. Tabii cuma günü Federal Konsey de değişikliği onaylarsa. Basında farklı değerlendirmeler var.
Koşullara uygun hareket edildi
La Stampa kararı memnuniyetle karşılıyor:
“Alman hükümetleri, avroya geçildiğinden beri her zaman aşırı temkinli bir finans politikası izlemekle eleştirildi. Almanya’nın kamu altyapısını yenilemesini engellediği ve aynı zamanda Avrupa genelinde toplam talep artışını sınırladığı yönünde yaygın bir görüş var. Bu eleştiriler yalnızca ekonomistlerden değil, Fransa, İtalya ve İspanya gibi geleneksel olarak daha gevşek mali disipline sahip ülkelerin siyasetçilerinden de geliyor. Dün Federal Meclisi önemli bir adım attı. ... Bu reform, Almanya’nın istisnai durumlarda bütçe disiplini ilkelerinden vazgeçmeye hazır olduğunu gösteriyor.”
Artık sonuç almak gerekiyor
Neue Zürcher Zeitung’a göre müstakbel hükümete devasa bir sorumluluk düşecek:
“Politikalar kâğıt üzerinde formüle edildikten hemen sonra etkisini göstermezler. Asıl güçleri, uygulama aşamasında ortaya çıkar. Siyah-kırmızı koalisyon Alman demokrasisine duyulan güveni yeniden tesis etme niyetindeyse, acımasızca sonuç odaklı olmaya çalışmalı. Altına girdikleri bu siyasi ipoteği 2029’a kadar ancak Alman ordusu gerçekten büyürse, ancak demiryolları gerçekten yeniden vaktinde çalışmaya başlarsa, ancak ekonomi bürokrasinin prangalarından kurtulursa ve ancak yasadışı göç hissedilir ölçüde azalırsa ödeyebilirler.”
Kırmızı-yeşil koalisyondan izler
Die Welt, şansölye adayı Friedrich Merz’in hükümet kurmak uğruna fazla ağır bir bedel ödediğini yazıyor:
“Süper borç anlaşması, tam da SPD ve Yeşiller’in eski koalisyon döneminde istediği ve FDP ile CDU/CSU’nun makul gerekçelerle önlediği bir adımdı. Anayasa değiştirilerek yapılabilen bu anlaşma, bir aydan kısa bir süre önce seçmenin sandığa gömdüğü kırmızı-yeşil koalisyondan izler taşıyor. SPD ve Yeşiller’in böyle bir yenilgi almışken bu denli etkili olabilmesi nadiren görülen bir durum. Peki CDU/CSU bunun karşılığında ne mi elde etti? Çok az şey. Hem de çok az.”
Bütçe disiplini ülkeyi frenliyor
Ekonomist Serge Besanger, The Conversation’da ideolojik bir dönüşüme gitmeden ekonomide büyük bir canlanma sağlamanın gerçekçi olmadığı kanısında:
“Bu girişimin başarısı, [Merz’in] giderek belirsizleşen ortamda büyüme ile bütçe disiplini arasındaki dengeyi kurabilme maharetine bağlı. ... Fransa’da Keynesyen teorilerin etkisi halen baskın. ... Almanya’daki gelenek ise uzun yıllardır bütçe disiplini ve mali açıdan katılık yönünde. ... Bu ordoliberal doktrin baskın çıktığı müddetçe, devasa kamu harcamalarına dayanarak Alman ekonomisinde büyük bir canlanma beklemek hayal olur.”